طرح نوسازی خودروهای فرسوده با تسهیلات میلیاردی؛ آیا مشکل حل می‌شود؟

• فهرست محتوا
• هدفگذاری و چالش‌های نوسازی
• فرسودگی گسترده اتوبوس‌ها و اقدامات نوسازی

محمدصادق حاتمی، مدیر ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل، با بیان اینکه نزدیک به 42 میلیون دستگاه خودرو و موتورسیکلت در کشور در حال تردد است، گفت: حدود 22 میلیون دستگاه از این ناوگان (52 درصد) در مرز فرسودگی هستند. بیش‌ترین سهم فرسودگی مربوط به خودروهای سواری و موتورسیکلت‌هاست. از سال 1345 تا پایان 1403 حدود 25.7 میلیون خودرو در کشور تولید شده که 2.5 میلیون خودرو اسقاط شده و 23 میلیون خودرو هنوز در چرخه تردد هستند.

طبق برآوردها، حدود دو میلیون خودرو سواری و 600 هزار خودرو وانت بیش از 20 سال کارکرد دارند، و اگر ملاک فرسودگی خودروهای بالای 16 سال در نظر گرفته شود، شمار خودروهای پرمصرف و آلاینده به حدود 8 میلیون دستگاه می‌رسد.

حاتمی پیش‌بینی کرد که با روند کنونی، تا پایان برنامه هفتم توسعه (1408) حدود 5.2 میلیون دستگاه دیگر به جمع خودروهای فرسوده اضافه خواهد شد، و اگر روند اسقاط کند باشد، مجموع خودروهای فرسوده به حدود 8 میلیون دستگاه خواهد رسید.

هدفگذاری و چالش‌های نوسازی

بر اساس برنامه هفتم توسعه، هدفگذاری سالانه اسقاط 500 هزار دستگاه خودرو فرسوده پیش‌بینی شده است. با تحقق این برنامه، تا سال 1408 حدود دو و نیم میلیون خودرو فرسوده از چرخه خارج خواهد شد؛ اما همچنان حدود 5 میلیون خودرو فرسوده در ناوگان تردد خواهند کرد.

حاتمی تأکید کرد که رشد قیمت خودروهای نو و عدم توازن عرضه و تقاضا، جذابیت جایگزینی خودروهای فرسوده با خودروهای جدید را کاهش داده و روند اسقاط را کند کرده است. وی افزود: «ورود خودروهای جدید و اجرای طرح‌های جایگزینی تنها در صورتی موفق خواهد بود که اختلاف قیمت بین خودرو فرسوده و خودرو نو برای صاحب وسیله نقلیه جذاب باشد.»

فرسودگی گسترده اتوبوس‌ها و اقدامات نوسازی

در بخش اتوبوس نیز وضعیت بحرانی است؛ از 66 هزار اتوبوس فعال، نزدیک به 59 هزار دستگاه فرسوده‌اند و آمار فرسودگی حدود 91 درصد را نشان می‌دهد. ستاد نوسازی با همکاری سازمان راهداری طرح جایگزینی 1578 دستگاه اتوبوس برون شهری با تسهیلات 10 میلیارد تومانی را اجرا می‌کند.

همچنین برنامه‌های نوسازی تاکسی‌های برقی و ورود خودروهای برقی به کلانشهرها در حال انجام است؛ به‌طور مثال 4000 تاکسی برقی برای تهران پیش‌بینی شده و در شهر اصفهان 361 متقاضی در طرح جایگزینی خودروهای فرسوده با خودرو برقی ثبت‌نام کرده‌اند.

حاتمی خاطرنشان کرد که هدف از نوسازی، کاهش آلودگی و مصرف بنزین، ارتقای ایمنی خودروها و کاهش تصادفات است و اجرای طرح‌های مشوق تسهیلاتی تا سقف 1.2 میلیارد تومان برای صاحبان خودروهای فرسوده در نظر گرفته شده است.