غذای خام یا پخته؛ کدامیک بهتر است؟
سال‌ها و حتی قرن‌هاست بر سر اینکه بین غذا‌های خام و پخته شده کدامیک برای سلامت بهتر است، بحث‌های داغی وجود داشته در طول دوران مدرن تاریخ نیز کارشناسان تغذیه و پزشکان نظرات بعضا متفاوتی را در این باره بیان کرده‌اند.
در حالی که هر کدام از این نوع غذا‌ها مزایای خود را دارند، انتخاب بین غذا‌های خام و پخته به عوامل مختلفی از جمله ترجیحات فردی، نیاز‌های تغذیه‌ای و ویژگی‌های خاص غذا‌های مختلف بستگی دارد.
به گزارش همشهری آنلاین، علاقه‌مندان به غذای خام استدلال می‌کنند که آنزیم‌ها و ویتامین‌های طبیعی موجود در غذا‌های نپخته دست نخورده باقی می‌مانند و حداکثر فواید تغذیه‌ای را ارائه می‌دهند. برخی از غذا‌ها را حتی بهتر است خام خورد و پختن آن‌ها از ارزش غذایی‌شان کم می‌کند. از سوی دیگر، طرفداران آشپزی مزایای بالقوه روش‌های پخت خاص مانند افزایش قابلیت هضم و افزایش جذب مواد مغذی را برجسته می‌کنند. حتی بعضی سبزیجات وجود دارد که بعد از پخته شدن ارزش غذایی‌شان بیشتر می‌شود.
به نظر شما کدام بهتر است؟ غذای پخته یا خام؟ در این مطلب تلاش شده به این پرسش کلیدی علم تغذیه پاسخ داده شود.
فواید غذا‌های پخته شده
پختن غذا فواید مختلفی دارد که بر ارزش غذایی و قابلیت هضم کلی آن تأثیر می‌گذارد. در این مطلب به برخی از مزایای مصرف غذا‌های پخته اشاره کرده‌ایم.
مواد مغذی تقویت‌شده: پختن غذا می‌تواند دیواره‌های سلولی گیاهان و ساختار‌های پروتئینی گوشت را از بین ببرد و مواد مغذی را برای جذب بیشتر در دسترس قرار دهد. این می‌تواند منجر به افزایش فراهمی زیستی ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری شود (فراهمی زیستی به درصد قابلیت جذب یک ماده خوراکی، دارو یا سم در خون گفته می‌شود).
بهبود قابلیت هضم: پختن باعث نرم شدن غذا می‌شود و جویدن و هضم آن را آسان‌تر می‌کند. پختن غذا همچنین تجزیه فیبر‌ها و پروتئین‌های خاصی را که پردازش آن‌ها به شکل خام برای سیستم گوارشی چالش برانگیز است، تسهیل می‌کند. انتشار انرژی: فرآیند پخت و پز می‌تواند انرژی بیشتری را از کربوهیدرات‌ها آزاد کند و به بدن اجازه دهد تا مواد مغذی را به طور موثرتری جذب و استفاده کند. این امر به ویژه برای غذا‌هایی مانند غلات و سبزیجات نشاسته‌ای صدق می‌کند.
کاهش مواد ضد مغذی: پخت و پز می‌تواند وجود مواد ضد مغذی مانند لکتین و اسید فیتیک را خنثی یا کاهش دهد. این مواد می‌توانند در جذب مواد معدنی در بدن اختلال ایجاد کند.
افزایش طعم و عطر: پخت و پز طعم و عطر غذا را تغییر می‌دهد و آن را برای حواس جذاب‌تر می‌کند. این می‌تواند باعث یک تجربه غذایی لذت بخش و رضایت بخش‌تر شود.
بهبود ایمنی غذا: پخت و پز باکتری‌های مضر، انگل‌ها و پاتوژن‌های موجود در غذای خام را از بین برده یا کاهش می‌دهد. غذای پخته همچنین خطر ابتلا به بیماری‌های ناشی از غذا را کاهش می‌دهد.
فواید غذا‌های خام
با این حال، مصرف غذا‌های خام طیف وسیعی از مزایای سلامتی بالقوه را ارائه می‌دهند، زیرا حالت طبیعی خود را حفظ می‌کنند و در معرض حرارت پخت و پز قرار نمی‌گیرند. در این بخش از مطلب به برخی از مزایای استفاده از غذا‌های خام در رژیم غذایی اشاره شده است.
حفظ مواد مغذی: غذا‌های خام اغلب حاوی سطوح بالاتری از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنزیم‌های خاص در مقایسه با خوراکی‌های پخته هستند. در مواد غذایی خام حالت طبیعی این مواد مغذی حفظ می‌شود.
حفظ آنزیم: غذا‌های خام حاوی آنزیم‌هایی هستند که به هضم و متابولیسم کمک می‌کنند. این آنزیم‌ها اغلب در طول پخت و پز در اثر حرارت از بین می‌روند یا تغییر می‌یابند، اما در غذا‌های خام دست نخورده باقی می‌مانند و به طور بالقوه از فرآیند هضم حمایت می‌کنند.
افزایش مصرف فیبر: میوه‌ها، سبزیجات خام و آجیل سرشار از فیبر رژیمی هستند که به هضم غذا کمک می‌کنند، احساس سیری را تقویت کرده و از سلامت روده حمایت می‌کنند. فیبر همچنین باعث تنظیم سطح قند خون می‌شود.
آبرسانی به بدن: بسیاری از غذا‌های خام، مانند میوه‌ها و سبزیجات، محتوای آب بالایی دارند و به آبرسانی به بدن کمک می‌کنند. هیدراته ماندن برای عملکرد‌های مختلف بدن از جمله هضم، گردش خون و تنظیم دما بسیار مهم است.
بهبود سلامت گوارش: فیبر و آنزیم‌های طبیعی موجود در غذا‌های خام می‌توانند با تقویت حرکات منظم روده و میکروبیوم سالم روده، از سلامت گوارش حمایت کنند.
مدیریت وزن: غذا‌های خام اغلب دارای مواد مغذی متراکم و کالری کمتری هستند که آن‌ها را به انتخابی مطلوب برای کسانی تبدیل می‌کند که به دنبال کاهش یا کنترل وزن خود هستند. محتوای فیبر خوراکی‌های خام نیز باعث احساس سیری می‌شود.
کاهش استرس اکسیداتیو: برخی از روش‌های پخت و پز می‌توانند رادیکال‌های آزاد تولید کنند و به «استرس اکسیداتیو» کمک کنند. غذا‌های خام، غنی از آنتی اکسیدان‌ها، می‌توانند به مبارزه با استرس اکسیداتیو و کاهش خطر بیماری‌های مزمن کمک کنند.
سلامت پوست: ویتامین‌ها و آنتی اکسیدان‌های موجود در غذا‌های خام ممکن است با تولید کلاژن، کاهش التهاب و محافظت در برابر آسیب اکسیداتیو، به سلامت پوست کمک کنند.
از دست ندهید