فیلم ضدصهیونیستی رکورد تشویق تماشاگران را در ونیز شکست

به گزارش مشرق، فیلم «صدای هندرجب» با طولانی‌ترین تشویق ایستاده در ونیز روبه‌رو شد و حاضران22 دقیقه ایستادند و برای فیلم دست زدند و در میان اشک‌ها و شعارهای «فلسطین آزاد» فضایی ضدرژیم صهیونیستی خلق کردند.

اولین نمایش فیلم «صدای هند رجب» در جشنواره فیلم ونیز رویدادی بسیار احساسی را رقم زد. تماشاگران در سالن بزرگ ونیز با چشمانی که از اشک تر شده بود شاهد این فوران احساسات ضدصهیونیستی بودند. این درام قدرتمند و تکان‌دهنده که کارگردان تونسی، کوثر بن هنیه سازنده آن است و به یکی از بحث‌برانگیزترین فیلم‌های حاضر در جشنواره بدل شد، تصویرگر داستان واقعی هند رجب، دختر5 ساله فلسطینی است که در مراحل اولیه جنگ غزه شهید شد.

این فیلم با تشویق ایستاده باورنشدنی 22 دقیقه‌ای روبه‌رو شد که طولانی‌ترین تشویق ایستاده جشنواره را تاکنون شکل داد. پس از 20 دقیقه تشویق، در تلاشی آشکار برای متفرق کردن حاضران چراغ‌های سالن کم نور شد اما دست زدن ادامه یافت.

التماسی که جهان شنید اما پاسخی نداد

بیش از یک دهه است که کوثر بن‌هنیه، فیلمساز تونسی مرز میان داستان و مستند را مخدوش کرده و آثاری ساخته که میان دراماتیزه‌کردن و مستندسازی در حرکتند، اما همچنان ریشه در تجربه زیسته دارند.

نخستین فیلم بلند او «افسانه تونس»(2014) با استفاده از تکنیک‌های مستند به یک افسانه شهری محلی پرداخت. فیلم «زیبایی و سگ‌ها» (2017) پیامدهای یک تجاوز جنسی در تونس را با دقتی آزاردهنده به تصویر کشید. سال‌2020، او نخستین کارگردان تونسی شد که نامزدی اسکار را به‌دست آورد؛ با «مردی که پوستش را فروخت» یک درام satirical درباره پناهجوی سوری که بدنش به کالایی هنری بدل می‌شود.

3سال بعد، مستند - داستانی «چهار دختر»- ترکیبی از شهادت‌دادن و بازآفرینی - در بخش مسابقه جشنواره کن رونمایی شد، جایزه بهترین مستند را برد و سپس نامزد اسکار شد.

جدیدترین فیلم او «صدای هند رجب» که در بخش مسابقه ونیز نمایش داده می‌شود و سپس به تورنتو می‌رود، این درهم‌تنیدگی میان مستند و داستان را بیش از هر زمان دیگر پیش می‌برد.

فیلم براساس تماس‌های نهایی هند رجب، دختر 5 ساله‌ای ساخته شده که در 29 ژانویه 2024 در غزه، پس از آنکه آتش تانک‌های اسرائیل بستگانش را کشت، در خودرویی گرفتار شد. جامعه هلال‌احمر فلسطین بیش از یک ساعت روی خط با او ماند، درحالی‌که دخترک ملتمسانه تقاضای نجات می‌کرد.

اما آمبولانسی که به‌سوی او فرستاده شد، خود هدف قرار گرفت و 2امدادگر آن کشته شدند. صدای هند - که بخش‌هایی از آن در فضای مجازی منتشر شد و بعدها توسط رسانه‌هایی چون واشنگتن‌پست، اسکای نیوز و گروه Forensic Architecture تأیید و تحلیل شد - به یکی از تلخ‌ترین و نمادین‌ترین گواهی‌های جنگ غزه بدل شد: التماسی بی‌پاسخ که در سراسر جهان شنیده شد. با وجود محرومیت از دسترسی به غزه، بن‌هنیه مصمم به واکنش بود. او با هلال‌احمر و خانواده هند تماس گرفت و سرانجام موفق شد نسخه کامل ضبط 70‌دقیقه‌ای را به‌دست آورد. بر پایه آن ماده خام، او روایتی ترکیبی ساخت که بر صدای امدادگرانی متمرکز است که با وجود شرایطی ناممکن کوشیدند جان کودک را نجات دهند.

بازیگران فلسطینی نقش امدادگران را ایفا می‌کنند، اما صدایی که از هند شنیده می‌شود، همان صدای واقعی او در ضبط اصلی آن روز است. به‌گفته کارگردان، «صدای هند رجب» کاری بود آمیخته با مسئولیت: «می‌ترسیدم که به صدای او خیانت کنم که فیلمم نتواند یاد هند را پاس دارد.» اگر «چهار دختر» مرز میان حافظه و اجرا را به پرسش کشیده بود، «صدای هند رجب» تماشاگران را وادار می‌کند با خط باریک میان شهادت‌دادن و همدستی روبه‌رو شوند. این پرسش در قلب «صدای هند رجب» جای دارد: فیلمی که گرد التماس یک کودک بنا شده؛ التماسی که جهان شنید اما پاسخی نداد. این اثر نه‌فقط سکوتی را که به هند پاسخ داده شد به چالش می‌کشد، بلکه به همدستی گسترده‌تر کسانی نیز می‌پردازد - ازجمله رسانه‌های بین‌المللی - که رنج در غزه را شاهدند، بی‌آنکه بتوانند یا بخواهند پاسخی به صداهای کمک‌خواه بدهند.

این پروژه همچنین پشتیبانی چهره‌های بزرگ هالیوود همچون برد پیت، خواکین فینیکس، رونی مارا، آلفونسو کوارون و جاناتان گلیزر را جلب کرده است؛ کسانی که به‌عنوان تهیه‌کنندگان اجرایی به فیلم پیوسته‌اند و امید را برانگیخته‌اند که صدای هند - که زمانی نادیده گرفته شد - این بار گسترده‌تر شنیده شود.

تونس نیز این فیلم را به‌عنوان نماینده رسمی خود در بخش بهترین فیلم بین‌المللی جوایز اسکار برگزیده است.