قانون بدون آموزش اجرایی نمی‌شود
حمیدرضا رستگار - مشاور مالیاتی اتاق اصناف ایران
همه قوانین با هدف ایجاد عدالت و برابری در جامعه وضع می‌شود. یک قانون زمانی مفید است که با هدف تنظیم‌گری ایجاد شده باشد اگر خلاف این موضوع رخ دهد باید اصلاح یا برداشته شود. متاسفانه شاهد آثار نامطلوب برخی از قوانین بر رفتار بخشی از جامعه هدف آن قانون هستیم و قوانین به صورت آزمون و خطا اجرا شده است یا اصلا امکان اجرا نداشته است. گام نخست در وضع قوانین امکان سنجی برای اجرای آن است. برخی از قوانین موجود خوب هستند اما به علت نبود زیر ساخت مناسب اجرایی نمی‌شود یا در صورت اجرا آثار مطلوبی ندارد. قانون خوب، جامع و مانع است. جامعیت به دلیل همه‌گیری و مانعیت بابت جلوگیری از موضوعاتی که به ضرر اجتماع است.
برای نمونه سازمان امور مالیاتی برای سال 1401 میزان کارکرد مالی دستگاه کارتخوان، حساب بانکی و سامانه صیادی را مبنای تعیین مالیات قرار داد و براین اساس تمامی مودیانی که تراکنشی بالای 4 میلیارد و 800 میلیون تومان داشت، ملزم به ارائه اظهارنامه مالیاتی شد. مالیات لازمه هر اجتماعی است که از خدمات و امکانات دولت استفاده می‌کنند. می‌توان گفت که مالیات اساسا به دنبال بازتوزیع ثروت است. بخش‌هایی از جامعه که امکانات بیشتری را در اختیار دارند باید درآمد ناشی از فعالیت خود را به بخش‌های ضعیف جامعه بازگردانند اما متاسفانه گاهی شاهد نبود عدالت مالیاتی بعنوان یکی از اهداف مهم حوزه مالیات هستیم. همچنین در قانون ارزش افزوده برخی از افرادی که در ابتدا مشمول این قانون شدند آسیب زیادی دیدند. برخی از آنها به دلیل پرداخت مالیات سنگین ناچار به تعطیلی واحد صنفی خود شدند. نمونه دیگر قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان که مهم‌ترین مزیت اجرای آن، مکانیزه شدن محاسبه درآمد و هزینه، ارتقای عدالت مالیاتی و کاهش دخالت انسانی در تعیین آن است. حال این که تجربه‌های جهانی نشان می‌دهد، اجرای کامل قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان که در دستورکار دولت قرار دارد، حداقل به 5 سال زمان نیاز دارد. اگر قرار به اعمال قانونی باشد در گام نخست باید امکان اجرا آن بررسی شود. نکته مهم دیگر، آموزشی است که باید در این راستا داده شود. اگر قانونی بدون آموزش اجرا شود قطعا بخشی از جامعه دچار خسارت می‌شوند. قبل از اجرا هر قانونی بخش‌های مختلف جامعه باید مرحله به مرحله آموزش داده شوند. در صورتیکه یک قانون از پایه بد اجرایی شود نتیجه بدی نیز به همراه دارد و افراد از زیر بار قانون شانه خالی می‌کنند. آیا توانستیم همه قوانین موجود در قانون اساسی را اجرا کنیم؟ دلیل این موضوع می‌تواند نبود زیرساخت مناسب برای این قوانین باشد.
باید قوانین را با توجه به شرایط کشور وضع کنیم. تدبیر بیشتر، آموزش و توجه به شرایط اقتصادی بخش‌های مختلف جامعه باعث اجرای موفق یک قانون می‌شود. آموزش و اطلاع رسانی بسیار اهمیت دارد. بسیاری از فعالان اقتصادی در اثر این کمبودها دچار خسارت شدند. با توجه به اینکه قوانین به سرعت در حال تغییر است و استمراری در این امر وجود ندارد. به دلیل تعدد قوانین شرایط سختی بر کسب‌وکارها حاکم شده است که با تسهیل فضای کسب و کار مغایرت دارد. فعالان اقتصادی نباید همیشه درگیر قوانین باشند و یک واحد اقتصادی موانع زیادی را در مسیر کاری خود دارد. بسیاری از قوانین باید کوتاه یا حذف شود.