قفل "غفلت" بر معبرهای تجاری شرق کشور / خراسان جنوبی بی‌نصیب از ظرفیت‌های فوق‌العاده بازارهای مرزی

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از خاورستان، خراسان جنوبی با داشتن 331 کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان، دارای چهاربازارچه مرزی ماهیرود، یزدان، دوکوهانه و گلورده است و از این حیث دارای شرایط مناسبی برای مبادلات تجاری و اقتصادی است، چرا که این گذرگاه های مرزی می تواند به عنوان یکی از محورهای اصلی توسعه این استان مطرح باشد. اما متاسفانه سه بازارچه گلورده، دوکوهانه و یزدان از اواخر سال 1393 به‌صورت یک‌جانبه از سوی افغانستان تعطیل‌شده و تأخیر متولیان در امر بازگشایی، از سال‌ها پیش فرصت ارزآوری این مرزها را به هدر داده است. در حالی که هر کدام از این بازارچه های مرزی نقش بسیار مهمی در صادرات کالا از ایران به افغانستان داشتند و در کنار این صادرات باعث رونق کسب و کار و درآمدهای مرزنشینان گردیده است.

اکنون هم از این چهار بازارچه، فقط بازارچه مرزی ماهیرود به صورت کامل فعال است و سه بازارچه دیگر استان، یا فعالیت بسیار محدودی دارند و یا هم کاملا تعطیل هستند.

قطعا اهمیت بازارچه های مرزی در ارزآوری رشد اقتصادی استان بر هیچ کسی پوشیده نیست، اما همانطور که گفته شد، سالهاست که خراسان جنوبی از این ظرفیت ویژه خود، محروم و بی نصیب مانده است.

فرصت مرز برای بهره‌برداری اقتصادی و مبادلات

آیت الله رئیسی رئیس جمهور هم در نوزدهم شهریورماه امسال و درسفر خود به خراسان جنوبی، این موضوع را مورد تاکید قرارداد و گفت: مرز تهدید نیست بلکه فرصت است و یکی از فرصت‌های مرز، بهره‌برداری اقتصادی و مبادلات مرزی ساکنان در جمهوری اسلامی ایران با کشور همسایه است.

وی افزود: در استان‌های دیگر هم گفتیم که فعال شدن بازارچه‌های مرزی می‌تواند به گسترش صادرات و توسعه آن بینجامد که امر مبارکی است، همچنین وضع اقتصادی مرزنشینان را سامان می‌دهد و هم می‌تواند به امنیت مرزها کمک کند.

رئیس جمهور اظهار داشت: فعال شدن بازارچه‌های مرزی کار بسیار مهمی است که در سفر قبلی به خراسان جنوبی هم تاکید کردیم موضوع بازارچه‌ها را باید دنبال کنند و مسوولان بعضی اقدامات را انجام دادند که در این سفر هم مورد تاکید قرار می‌گیرد.

مسئولان خراسان جنوبی هم تاکنون بارها بر فعالیت بازارچه های مرزی استان تاکید داشته و وعده هایی هم داده اند. در همین خصوص استاندار خراسان جنوبی در هشتم شهریورماه امسال و در برنامه زنده تلویزیونی گفتمان هفته، تاکید کرد که گلورده، یزدان و دوکوهانه، چند سال است که به علت عدم موافقت افغانستان غیر فعال شده و ما در تلاشیم که این گذرگاه‌ها هم باز شوند. زیرساخت‌ها در هر سه گذرگاه آماده است و نواقصی که وجود دارد در حال رفع شدن می‌باشند و تلاش بر این است که هر 3 معبر تا پایان تابستان بازگشایی شوند.

هر چهار معبر مرزی باز است

ملانوری در ششم مهرماه امسال و در نشست شورای ساماندهی مبادلات مرزی استان خراسان جنوبی هم گفت: اخیرا معبر رسمی یزدان در شهرستان زیرکوه را در قالب خرده‌فروشی فعال کردیم و روز به روز توسعه می‌دهیم.

وی افزود: در بازارچه‌های دوکوهانه نهبندان و گلورده درمیان هم به لحاظ زیرساختی و انجام امور اداری، نواقص را برطرف کردیم و آمادگی لازم را داریم. لذا از نظر ما هر چهار معبر مرزی باز است و منعی برای فعالیت در آنها وجود ندارد.

در حالی که وعده استاندار برای توسعه فعالیت های تجاری بازارچه یزدان و بازگشایی بازارچه های دوکوهانه و گلورده تا پایان تابستان امسال محقق نشد، اما او دوباره برای بازگشایی این بازارچه ها وعده داده است.

وعده بازگشایی برای بازارچه های دوکوهانه و گلورده

ملانوری با تأکید بر این که در حال حاضر مرز یزدان در قالب خرده‌فروشی فعال است تصریح کرد: روزانه 8 تا 10 کامیون کالا از مرز یزدان جابه‌جا می‌شود و وضعیت تردد کامیون‌ها نشان می‌دهد شرایط در حال توسعه است.

وی تأکید کرد: با پیگیری‌هایی که صورت گرفته، ظرف یکی دو هفته آینده، مبادلات خرده‌فروشی در دوکوهانه نهبندان هم آغاز می‌شود.

به گفته وی در نتیجه رایزنی‌هایی که صورت گرفت و نشست‌هایی که بین تجار ما و کشور افغانستان انجام شد، ظرف یک ماه آینده شاهد فعالیت در گذر مرزی میل 73 یا همان گلورده خواهیم بود.

استاندار خراسان جنوبی گفت: با پیگیری‌ها و تلاش‌های صورت گرفته در چهار معبر مرزی ماهیرود، یزدان، دوکوهانه و گلورده خراسان جنوبی امکانات، نیروی انسانی، تشکیلات ادارای و زیرساخت‌های خوبی مستقر شده است.

ملانوری افزود: با این وجود از مجموع چهار معبر مرزی خراسان جنوبی تا 2 یا سه ماه قبل فقط مرز ماهیرود در شهرستان سربیشه فعال بود و معابر مرزی دوکوهانه، یزدان و گلورده غیرفعال بودند و علیرغم اینکه زیرساخت‌ها و امکانات ما در بازارچه‌های مرزی فراهم بود، دولت افغانستان درخصوص بازگشایی بازارچه‌ها موافقت نمی‌کرد.

وی بیان کرد: اخیرا با توجه به وضعیتی که در افغانستان به وجود آمده، علاوه بر اینکه بازارچه ماهیرود بسته نشده و به فعالیت خود ادامه داده است، معبر مرزی یزدان در شهرستان زیرکوه را نیز ابتدا در قالب خرده‌فروشی فعال کردیم.

ملانوری افزود: همچنین در 2 معبر مرزی گلورده شهرستان درمیان و دوکوهانه شهرستان نهبندان آمادگی برای بازگشایی را داریم و در قالب تفاهم‌هایی که بین تجار ما و تجار افغان به وجود می‌آید و هماهنگی‌هایی که از سمت افغانستان انجام می‌شود، امیدواریم به‌زودی راه‌اندازی شوند و در این خصوص بازگشایی گلورده در شهرستان درمیان محتمل‌تر و زودتر است.

وی اظهار داشت: در زمینه بازگشایی بازارچه دوکوهانه هم ما آمادگی داریم اما زیرساخت‌های کشور افغانستان آماده نیست.

بازارچه های مرزی امکانات کاملی ندارند

نجفی یکی از تجار بازارچه های مرزی خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار خاورستان، اظهارکرد: زیرساخت های بازارچه یزدان، حتی قبل از تعطیلی هم به اندازه تجهیزات یک گمرک آماده بوده، اما بازارچه های گلورده (میل 73) و دوکوهانه چنین امکاناتی ندارند و مشکلات بیشتری برای تجارت با افغانستان دارند.

این تاجر با اشاره به اینکه اکنون در بازارچه یزدان خرده فروشی انجام می شود، گفت: متاسفانه به دلیل تحولات افغانستان، تاکنون نتوانسته ایم مسئولی را پیدا کنیم که بتوانیم برای تجارت با این کشور، با آنها به نتیجه برسیم و ببینیم که آیا تجار افغان می توانند به سمت بازارچه بیایند یا خیر.

نجفی گفت: با توجه به اینکه افغانستان مصرف کننده است؛ نه تولیدکننده، صادرات از طرف ایران یک برگ برنده است. اگر این کشور فعلا از تجارت در این بازارچه ها ممانعت کند، اما بالاخره پیشقدم خواهد شد، چرا که وقتی موجودی انبارهایشان به اتمام برسد و نیازمند شوند، خواهند شد. به طور مثال یکی از نیازهای مهم این کشور، سوخت و سیمان است که مجبور است آنها را تهیه کند. اما اکنون تحولات رخ داده در این کشور باعث شده تا سرمایه های تجار افغان در شرکت های ایرانی بلوکه شود، چرا که بخاطر درگیری های دولت و طالبان، این تجار از ایجاد خسارت به کالاها و ضرر، می ترسند، اما بالاخره هر طور که شده باید کالاهای خریداری شده شان را انتقال دهند.

در دوکوهانه خبری نیست

وی با اشاره به تبلیغات رسانه ای مسئولان مبنی بر بازگشایی بازارچه های مرزی، افزود: با حلوا حلوا کردن که کام کسی شیرین نمی شود، ممکن است در بازارچه یزدان حداقل یک وانت کالا شامل مواد غذایی جابجا شود، اما در بازارچه دوکوهانه هیچ خبری نیست. در حالی که اگر از 400-500 کانتینر سوخت صادر شده از بازارچه ماهیرود، روزانه یک کانتینر از بازارچه دوکوهانه صادر شود، کم کم رونق به این بازارچه هم برخواهد گشت، چرا که اکنون و در این وضعیت، سوخت یکی از مهم ترین نیازهای طرف افغان است.

این تاجر اظهارکرد: یکی از خواسته های منطقی تجار که آن را از مسئولان استان هم مطالبه کرده ایم، این است که کالاهای صادراتی هر شهرستانی، از بازارچه مرزی همان شهرستان صادر شود تا سبب رونق بیشتر بازارچه ها شود. مثلا سیمان قاین از بازارچه مرزی یزدان و سیمان باقران از بازارچه مرزی گلورده صادر شود. در شهرستان نهبندان هم که تولیدات صادراتی وجود ندارد، ولی برخی کالاها و محصولاتی که از بندرعباس و چابهار بارگیری می شود و برای صادرات از بازارچه ماهیرود (میل 78) از مسیر نهبندان می گذرد، می تواند به جای صادرات از ماهیرد از بازارچه دوکوهانه صادر شود.

مسئولان به حرف و شعار اکتفا کرده اند

نجفی بیان کرد: انجام این اقدام حتی حداقل تا زمان حضور تجار در بازارچه ها، باعث ایجاد رونق اقتصادی در خود شهرستان ها و بازارچه های مرزی و همچنین کاهش هزینه های نقل و انتقال می شود. از طرف دیگر این موضوع بر روی روند اقتصادی و تجارت بازارچه ماهیرود هم تاثیر چندانی نخواهد داشت، چرا که روزانه حدود 700 - 800 کامیون از این بازارچه مرزی ترانزیت می کنند.

وی تصریح کرد: در حالی که طی سه ماه اخیر، بارها این موضوع را از مسئولان مطالبه کرده ایم، اما متاسفانه به نتیجه ای نرسیده ایم. به جرأت و صراحت می گویم که مسئولان استان هیچ دلسوزی برای بازارچه ها ندارند و به همین دلیل هم همکاری نمی کنند و تنها به حرف و شعار، اکتفا کرده اند.

وعده های ناصادق!؟

بر این اساس؛ در حالی استاندار خراسان جنوبی برای دومین بار برای بازگشایی بازارچه های مرزی استان زمان تعیین کرده است که این بار هم ممکن است این وعده محقق نشود. در واقع با توجه به اینکه بازارچ های مرزی استان از طرف افغانستان به تعطیلی کشیده اند و تاکنون هم این دلت تمایلی برای بازگشایی آن نداشته است، این وعده ها را می توان به عنوان وعده ناصادق تعبیر کرد. از طرف دیگر در حالی برای بازگشایی بازارچه های مرزی استان وعده داده شده که شرایط افغانستان کاملا ناپایدار است و اصلا نمی توان روی آن حساب باز کرد. همانطور که اکنون ناآرامی های دیگری توسط داعش در این کشور ایجاد شده است.

انتهای پیام /