قیمت برنج تازه رسماً اعلام شد
با آغاز فصل برداشت برنج در ایران و ورود محصول تازه به بازار، هرچند قیمت‌ها کاهش یافته، اما رکود معاملات، نبود آمار شفاف و تلاش بعضی واردکنندگان برای دریافت ارز ترجیحی، نشان می‌دهد بازار همچنان زیر سایه بی‌ثباتی و منافع گروهی خاص اداره می‌شود.
- فهرست محتوا
- قیمت برنج تازه برداشت‌شده در محدوده 220 هزار تومان قرار دارد
- ممنوعیت واردات برنج در فصل برداشت لغو شد
- برنج وارداتی با نرخ ارز آزاد به فروش می‌رسد
- میزان تولید در سال جاری به دو میلیون و 400 هزار تن برسد
- سرانه مصرف برنج در ایران در محدوده 30 کیلوگرم به‌ازای هر نفر قرار دارد
با آغاز فصل برداشت برنج در کشور، تغییراتی در قیمت این محصول در بازار مشاهده می‌شود. در حالی که برنج تازه با نرخ‌هایی پایین‌تر نسبت به نمونه‌های انبارشده در حال عرضه است، اما همچنان خرید و فروش آن در رکود به‌سر می‌برد. از سوی دیگر، همزمان با لغو محدودیت واردات در فصل برداشت و تلاش بعضی واردکنندگان برای دریافت ارز ترجیحی، بازار با چالش‌هایی چون اختلاف نظر درباره میزان تولید، سرانه مصرف و نبود آمار شفاف روبه‌رو است. این مسائل بر سیاست‌گذاری در این حوزه تأثیر می‌گذارد و تعیین‌کننده مسیر آینده واردات و قیمت برنج است.
قیمت برنج تازه برداشت‌شده در محدوده 220 هزار تومان قرار دارد
حسن تقی‌زاده، رئیس اتحادیه برنج‌فروشان بابل، درباره وضعیت فعلی بازار برنج با توجه به آغاز فصل برداشت برنج توضیح داد: با آغاز فصل برداشت، برنج تازه با قیمت کمتری وارد بازار شده است. برنج‌های باقی‌مانده از سال گذشته هم در محدوده 300 هزار تا 330 هزار تومان عرضه می‌شوند و در بعضی فروشگاه‌ها حتی تا 380 هزار تومان نیز قیمت دارند.
وی افزود: در مقابل، برنج تازه برداشت‌شده با قیمتی بین 180 هزار تا 190 هزار تومان به فروش می‌رسند و پس از بسته‌بندی، نرخ آن به حدود 220 هزار تومان می‌رسد. این اختلاف قیمت نشان‌دهنده کاهش حدود 100 هزار تومانی قیمت در بازار برنج است. با وجود این کاهش، اما خرید و فروش این محصول همچنان در بازار به‌ندرت انجام می‌شود.
ممنوعیت واردات برنج در فصل برداشت لغو شد
تقی‌زاده درباره وضعیت واردات برنج عنوان کرد: در شرایط فعلی، برنج خارجی به‌وفور در ایران یافت می‌شود و دولت هم شرط ممنوعیت واردات در فصل برداشت برنج ایرانی را لغو کرده است. نکته‌ای که در بحث واردات برنج خارجی اهمیت دارد، بحث ارز ترجیحی است. چراکه واردکنندگان در تلاش‌اند تا ارز 28 هزار و 500 تومانی برای واردات برنج از دولت دریافت کنند و حتی طبق اخبار غیررسمی، قرار است که امکان ثبت سفارش برنج خارجی با ارز 28 هزار و 500 تومانی تا 13 مرداد 1404 فراهم شود.
او گفت: در صورت تحقق این اتفاق، قیمت برنج در بازار کاهش قابل توجهی پیدا می‌کند. از طرفی، پرمصرف‌ترین نوع برنج وارداتی در بازار ایران، برنج پاکستانی است که در این میان، دو نوع «386» و «سوپر کرنل» بیش از سایر انواع مورد استقبال قرار گرفته‌اند.
برنج وارداتی با نرخ ارز آزاد به فروش می‌رسد
رئیس اتحادیه برنج‌فروشان بابل با اشاره بحث افزایش نرخ برنج‌های وارداتی تصریح کرد: برنج‌های وارداتی که با ارز ترجیحی وارد می‌شوند، با همان قیمت‌های تمام‌شده به فروش نمی‌رسند، بلکه با نرخ ارز آزاد در بازار عرضه می‌شوند که در چنین شرایطی، قیمت برنج به 80 هزار تومان به‌ازای هر کیلوگرم می‌رسد.
او اضافه کرد: در این شرایط، سود اصلی به شرکت‌هایی می‌رسد که واردکننده این برنج‌ها هستند. این شرکت‌ها در ابتدای فصل برداشت سال گذشته برنج‌ها را خریداری و سپس آنها را به صورت قطره‌چکانی وارد بازار کردند. این شرکت‌ها برنج‌ها را در انبارهای خود دپو کردند و هنوز هم برنج‌های دپو شده در انبار این شرکت‌ها وجود دارند.
میزان تولید در سال جاری به دو میلیون و 400 هزار تن برسد
تقی‌زاده درباره میزان برنج تولید‌شده در سال جاری پیش‌بینی کرد: طبق آمار و نظرسنجی‌های انجام شده توسط اتحادیه، وزارت کشاورزی و... پیش‌بینی می‌شود که میزان تولید در سال جاری به دو میلیون و 400 هزار تن برسد. وزارت جهاد در آمارهای خود، به رقم دو میلیون و 700 هزار تن اشاره کرد و واردکنندگان هم بر این باورند که میزان تولید برنج بیش از دو میلیون تن نیست. واردکنندگان با اعلام این آمار قصد دارند تا ارز ترجیحی برای واردات برنج از دولت دریافت کنند.
سرانه مصرف برنج در ایران در محدوده 30 کیلوگرم به‌ازای هر نفر قرار دارد
این فعال صنفی با اشاره به بحث سرانه مصرف برنج در ایران عنوان کرد: در بحث سرانه مصرف برنج در ایران هم اختلاف‌نظرهایی وجود دارد. سرانه مصرف در ایران برای هر نفر در محدوده 30 کیلوگرم قرار دارد. شاید در 10 تا 15 سال گذشته این میزان به 40 کیلوگرم هم می‌رسید، اما اکنون سرانه مصرف کاهش قابل توجهی پیدا کرده است. واردکنندگان با بالا بردن سرانه مصرف و پایین نشان دادن میزان تولید، در تلاش هستند تا ارز بیشتری دریافت کنند و واردات بیشتری انجام دهند.
او با انتقاد از نبود آمار موثق اضافه کرد: مشکل اصلی آن است که آمار دقیقی در این باره وجود ندارد. هرچند، آمار مربوط به سرانه مصرف برنج صحیح است، اما به آن مهر تایید زده نمی‌شود.
براساس این گزارش، در شرایطی که بازار برنج با ورود محصول تازه و افزایش عرضه روبه‌رو شده، اما نبود شفافیت در آمارهای تولید و مصرف، زمینه را برای سودجویی بعضی واردکنندگان فراهم کرده است.
سیاست‌های ناپایدار دولت در زمینه واردات و تخصیص ارز، نه‌تنها به تنظیم بازار کمکی نکرده، بلکه باعث بی‌اعتمادی بیشتر مصرف‌کنندگان و کشاورزان شده است.
تا زمانی که اطلاعات رسمی، دقیق و قابل‌اتکا درباره تولید داخلی، ذخایر موجود و الگوی مصرف ارائه نشود، امکان مدیریت منصفانه و کارآمد این بازار فراهم نمی‌شود. بازار برنج همچنان درگیر منافع گروهی محدود است. گروهی که با انبار، واردات و بازی با آمار، کنترل نبض قیمت را در دست گرفته‌اند.
