لزوم پیش‌بینی بستر‌های قانونی برای پیش نیاز ارائه گواهی معاینه فنی
سید محمد مهدی میرزایی قمی، مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودرو‌های تهران ضمن گرامیداشت هفته ملی محیط زیست -16 تا 22 خرداد ماه - گفت: یکی از اهداف اصلی انجام معاینه فنی خودرو‌ها کاهش آلودگی هوا و انطباق خودرو‌ها با مقررات حاکم بر انتشار گاز‌های آلاینده در چرخه تردد و در نهایت دستیابی به محیطی سالم در حوزه شهری است.
میرزایی قمی در خصوص میزان سهم منابع متحرک در انتشار سالانه گاز‌ها و ذرات معلق در شهر تهران گفت: براساس آخرین سیاهه انتشار شهر تهران در سال 1396 سهم منابع متحرک در انتشار سالانه آلاینده‌های گازی 83 درصد و در تولید ذرات معلق 61 درصد است. از سهم آلاینده‌های گازی خودرو‌های سواری با سهم 37.8 درصد رتبه نخست و موتورسیکلت‌ها با 21.3 درصد رتبه دوم را دارند. در خصوص ذرات معلق کامیون‌ها با 15.7 درصد رتبه اول و خودرو‌های سورای با 13.9 درصد رتبه دوم و موتورسیکلت‌ها در این آلایندگی با 10.1 درصد رتبه سوم را دارند. به هر حال این ادله علمی نشان می‌دهد برای منابع متحرک بایستی چاره اندیشی و وضعیت آلایندگی آنها به صورت مستمر پایش و تحت کنترل باشند.
وی در ادامه در ارتباط با تاثیر اجرای معاینه فنی در کاهش آلودگی هوا در شهر تهران اظهار داشت: براساس نتایج سیاهه انتشار شهر تهران در صورت اجرای دقیق معاینه فنی برای کلیه وسایل نقلیه پایتخت می‌توان انتظار داشت حداقل میزان انتشار آلاینده مونوکسیدکربن 23 درصد، آلاینده ترکیبات آلی فرار 17 درصد و آلاینده اکسید‌های نیتروژن 8 درصد کاهش یابد. البته ذکر این نکته حائز اهمیت است که در محاسبات فرض گردیده که خودرو توانسته است با انجام دقیق و به هنگام معاینه فنی و رعایت شرایط نگهداشت صحیح خودرو براساس توصیه خودروساز، سطح استاندارد آلایندگی خود را در پروسه پس از تولید و در هنگام بهره برداری و تردد نیز حفظ نماید. بدان معنا که به عنوان مثال یک خودرو با استاندارد تولیدی یورو 2 بتواند با انجام معاینه فنی و پایش صحت عملکرد کاتالیست در شرایط استاندارد یورو 2 باقی بماند.
مدیر عامل ستاد معاینه فنی در خصوص افزایش اثربخشی معاینه فنی در کاهش آلودگی هوا و تصادفات تصریح کرد: مشارکت حداکثری شهروندان به رعایت الزامات انجام معاینه فنی، انجام وظایف دستگاه‌های دارای تکلیف در حوزه معاینه فنی در بخش نظارت دقیق بر عملکرد مراکز معاینه فنی، اصلاح و بهبود ضوابط معاینه فنی، کاهش سن معافیت معاینه فنی، اصلاح نحوه نرخ گذاری و تعیین تعرفه معاینه فنی متناسب با رشد هزینه‌ها، تشدید کنترل معاینه فنی خودرو‌ها و افزایش درگاه‌های کنترلی نظیر پیش نیاز داشتن گواهی معاینه فنی برای بیمه شخص ثالث، ایجاد بستر‌های قانونی جهت الزام داشتن معاینه فنی از کلان شهر‌ها برای تردد در همان کلان شهر می‌تواند راهکار‌هایی جهت ارتقا سطح کیفی خدمات و کارایی معاینه فنی در بحث کاهش آلودگی هوا و تصادفات باشد.
میرزایی قمی با تاکید بدین موضوع که اجرا و پیاده سازی صحیح هر قانون و تحقق نتایج مورد انتظار از آن در بهبود و رفع یک معضل اجتماعی نیازمند مشارکت آگاهانه شهروندان است بیان کرد: از آنجائیکه عدم رعایت قانون توسط یک فرد می‌تواند تبعات و مخاطرات اجتماعی برای سایرین داشته باشد لازم است شهروندان به عنوان یک مسئولیت اجتماعی در جایگاه ضابط قانون ایفای وظیفه نموده و علاوه بر تلاش در رعایت قانون، دیگران را نیز به آن تشویق نمایند. قانون مربوط به الزام انجام معاینه فنی و استفاده از خودروی ایمن از این قاعده مستثنی نیست.
وی با اشاره بدین مسئله که ماهیت حوزه فعالیت مراکز معاینه فنی خودرو محیط زیستی و در راستای دستیابی به هوایی سالم با کنترل آلاینده‌های ناشی از منابع متحرک است افزود: در مراکز معاینه فنی، خودرو‌ها از دو منظر آلایندگی و ایمنی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. البته ذکر این نکته حائز اهمیت است که خرابی و نقص فنی در هریک از آزمون‌ها و بخش‌ها می‌تواند به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم در افزایش آلودگی هوا ناشی از منابع متحرک تاثیر گذار باشد. وجود نقص ایمنی در خودرو عامل بروز تصادف و یا در حالت خوشبینانه توقف خودرو در کنار گذر می‌گردد که این مسئله خود موجب کندی حرکت سایر خودرو‌ها و بحث ترافیک و تبع آن افزایش آلودگی هوا می‌گردد.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی شهری