ما با تختی چه کردیم؟!
قصه جهان پهلوان تختی، حکایت ما مردمانی است که برای خود قهرمانی میسازیم و بعد با بیرحمی زندگیاش را زیر ذرهبین میگیریم و مدام در حال و احوال خصوصیاش سرک میکشیم و بعدتر با بیرحمی بیشتر، یک شبه او را از عرش به فرش میآوریم.
تینو صالحی، کارگردان تئاتر هم با همین نگاه نمایش «تختی در اتاق 23 هتل آتلانتیک» را روی صحنه برده است. نمایشی که به تازگی اجرای آن در تالار قشقایی مجموعه تئاتر شهر آغاز شده و درونمایه اصلی آن، قهرمانکشی و تجسس در زندگی خصوصی افراد محبوب است.
صالحی در گفتگو با ایسنا درباره انتخاب شخصیت جهان پهلوان تختی برای اجرای نمایشش میگوید: موضوع کلی نمایش ما درباره قهرمان کشی است. برای این موضوع میشد خیلی شخصیتهای دیگر را انتخاب کرد ولی دلیل انتخاب تختی این است که او همچنان برای مردم ما ملموس است و به محض اینکه نامش گفته میشود، قهرمانی و پهلوانی به ذهن میآید. ضمن اینکه در چند و چون مرگ ایشان شبهههایی وجود دارد.
او درباره پایبندی این نمایش به واقعیات زندگی تختی ادامه میدهد: این نمایش برخلاف آثاری که به عنوان پرتره شناخته میشوند، صرفا تاریخ نگاری نیست. تمام نمایش در طول آخرین شب زندگی تختی میگذرد؛ در اتاق 23 هتل آتلانتیک. جایی که هیچ کس در آن حضور نداشته و هیچ کس نمیداند در آن شب خاص چه اتفاقاتی بر تختی گذشته است. همه شخصیتهای دیگر در دل واگویههای تختی حاضر میشوند، شخصیتهایی که در زمانهای گوناگون در زندگی او حضور داشتهاند و اینجا بدون ترتیب زمانی، حاضر میشوند.
صالحی با اشاره به نگاه جامعهشناسانه این نمایش میافزاید: موضوع اصلی این است که چگونه مردم انسانی را به عنوان الگو و قهرمان میپذیرند و چه اتفاقاتی رخ میدهد که خواسته و ناخواسته باعث نابودی او میشوند.
او کنکاش در زندگی خصوصی شخصیتهای محبوب را دیگر موضوع مهم این نمایش میداند و ادامه میدهد: این پرسش وجود دارد که محبوبیت یک شخصیت تا کجا به ما اجازه تجسس در زندگی خصوصی او را میدهد و ما چقدر اجازه داریم در زندگی چنین شخصیتهایی جستجو کنیم.
این کارگردان درباره سرک کشیدن به زندگی خصوصی چهرههای محبوب بویژه در دورهای که شبکههای اجتماعی این فضا را بیش از پیش فراهم کردهاند، میگوید: میخواهیم بدانیم این مرزها تا کجاست. چقدر باید برای این چهرهها حریم خصوصی و خانوادگی قائل باشیم. در زمان تختی که صرفا مجلات، روزنامهها و تلویزیون فعال بودند ولی حالا هر کسی با هر سطح سواد و معلوماتی برای خود رسانه شده است و گاه دیده شده افرادی هستند که مطالبشان را میلیونها نفر میبینند؛ مطالبی که بر زندگی چهرههای محبوب و مشهور تاثیرات بسزایی دارد.
تصویری از نمایش «تختی در اتاق 23 هتل آتلانتیک »او خاطرنشان میکند: به عنوان یکی از دوستداران تختی اصلا برایم مهم نیست که در خانواده او چه رخ داده. چرا چون یک نفر محبوب است فکر میکنیم او آدم آهنی است و خود را مجاز میدانیم تا هر چیزی را از او بپرسیم؟ با همین نگاه است که در این نمایش درباره مرگ تختی هم قضاوتی نمیکنیم که اگر وارد این حیطه میشدیم، نقض غرض بود چون خودمان دقیقا به همین مسائل نقد داریم.
صالحی درباره همزمانی اجرای این نمایش با فیلم «قهرمان» اصغر فرهادی که موضوع مشترکشان قهرمانکشی است، میگوید: «قهرمان کشی» اتفاقی است که در جامعه ما رخ میدهد. ما به راحتی میتوانیم کسی را یک شبه قهرمان کنیم و ناگهان او را طوری زمین بزنیم که هرگز نتواند بلند شود. این ماجرا اتفاقی است که هر روز در جامعه ما میافتد. اینکه تئاتر و سینما هر دو به قهرمانکشی میپردازند، محصول رفتار اجتماعی ماست و هنرمند هم اگر فرزند زمانه خویش باشد، نمیتواند نسبت به آنچه در اطرافش رخ میدهد، بیاعتنا بماند.
او که خود نگارش متن این اثر را هم بر عهده داشته، درباره پژوهشهای انجام شده برای نگارش این متن توضیح میدهد: امسال چهارمین سالی است که پرونده تختی برای ما باز است. در طول این مدت، اطلاعات زیادی را گردآوری و مدام خود را به روز کردیم. امسال هم مباحثی دیگر یافتیم و تقریبا هرچه درباره ایشان وجود داشت، مورد بررسی قرار دادیم تا دچار تحریف یا اضافهگویی نشویم. فکر میکنم در قیاس با دیگر آثاری که از ایشان ساخته شده، اطلاعات بیشتری ارایه میدهیم.
صالحی در پایان درباره میزان استقبال تماشاگران از نمایشش در دوران دشوار کرونا میگوید: دوره سختی است. یکسری از فعالان تئاتر به دلایلی از صحنه دور بودند و تعدادی دیگر در میدان بودند. در این مقطع دو کار بازیگری داشتم و حالا هم که یک کار را به عنوان کارگردان روی صحنه دارم. امیدوارم این شرایط سخت به زودی برطرف شود و سلامت به جامعه بازگردد ولی برایم جالب است که بعد از بازگشایی تئاتر، مردم خیلی بیش از قبل از کارها استقبال میکنند. شاید این دوری سبب شده مردم شوق بیشتری برای دیدن تئاتر داشته باشند. با اینکه نمایش ما تبلیغات چندانی ندارد، سه روز اول اجرا، تمام ظرفیت سالن پر شد و آخر هفته هم هر روز دو اجرا داشتیم که دلگرم کننده است.
این اثر نمایشی هر شب ساعت 18 و سی دقیقه در تالار قشقایی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه میرود.
انتهای پیام