شنبه 20 بهمن 1403

مردی به نام آقا تختی / فقدان جهان پهلوان 55 ساله شد

خبرگزاری خبرنگاران جوان مشاهده در مرجع
مردی به نام آقا تختی / فقدان جهان پهلوان 55 ساله شد

مراسم پنجاه و پنجمین سالروز درگذشت جهان پهلوان تختی، مردی از جنس مردم، 17 دی‌ماه برگزار می‌شود.

هر سال همین روز‌ها نزدیک به 17 دی‌ماه سالروز درگذشت جهان پهلوان غلامرضا تختی که می‌شود همه اصحاب رسانه دست به کار می‌شوند و هر کدام به نوعی از این اسطوره تکرار نشدنی تاریخ سخن می‌گویند و می‌نویسند، از حرف‌های قشنگ قشنگ تا دلاوری‌های پهلوان تختی، ابن باویه شهرری هم آنقدر شلوغ می‌شود که جای سوزن انداختن نیست، اما فردای 17 دی‌ماه همه چیز فراموش می‌شود تا سال بعد اواسط دی ماه؟!...

حالا واقعاً چرا با گذشت بیش از نیم قرن از فوت پهلوان تختی هنوز هم او برای مردم ایران زنده است و راستی چرا تختی، آقا تختی شد؟ جواب این سوال را می‌توان این گونه پاسخ داد، چه کسی ممکن است پیدا شود بدون آنکه دوربینی او را همراهی کند در میان کوچه و بازار برای مردم زلزله زده کمک جمع کند؛ چه کسی دیگر می‌آید که دلش برای تخمه‌فروش بی‌بضاعت بسوزد و خرج زندگی او را بدهد، کدام ورزشکاری است که بعد از زمین زدن حریف گریان شود چرا که من جلوی روی مادر پسرش را شکست دادم. آیا دیگر این چیز‌ها ممکن است اتفاق بیفتد؟!

تختی به معنای واقعی شخصیتی داشت که واژهایی، چون پهلوانی، جوانمردی، گذشت، دینداری، مردانگی و فداکاری به نام او گره خورده و نماد و سمبل ورزش ایران است.

غلامرضا تختی، پهلوان با اخلاق همه تاریخ، تنها قهرمانی که وقتی هم که باخت از روی دوش مردم که دوستش داشتند، پائین نیامد. قهرمانی که با رفتار و کردارش رفت توی دل مردم و دیگر هم بیرون نیامد.

مردم او را نه به خاطر مدال هایش بلکه به دلیل خودش و قلب با صفایش دوست داشتند.

باز هم 17 دی‌ماه دیگری آمد، همیشه به ما می‌گویند خاک سرد است، اما چطور می‌شود با گذشت 55 سال از درگذشت جهان پهلوان تختی باز هم دی که می‌آید نام او در ورزش ایران طنین‌انداز می‌شود.

بسیاری از همدوره‌های جهان پهلوان تختی آسمانی شدند و دیگر در این دنیای فانی وجود ندارند، اما محمود ملاقاسمی یکی از هم تیمی‌های سابق او همچنان در قید حیات است و درباره جهان پهلوان تختی می‌گوید: تختی چه از نظر فنی و چه از لحاظ اخلاقی در میان کشتی گیران و به طور کل ورزشکاران واقعا نمونه بود. او همیشه دلش با مردم بود و هیچگاه مردم را فراموش نکرد.

دارنده مدال برنز المپیک 1952 هلسینکی فنلاند با بیان اینکه سال 51 مرحوم تختی آمد و به تیم ما اضافه شد، گفت: من، گیوه‌چی، توفیق، مجتبوی، یعقوبی، زندی و وفادار بودیم. سال 51 حتی وقتی به مسابقات جهانی می‌رفتیم پولی نمی‌دادند و ما برای خودمان کشتی می‌گرفتیم. تختی ما را تشویق می‌کرد و می‌گفت به هم احترام و محبت کنید، از اردو بیرون نروید. در آن زمان کشتی 15 دقیقه بود. در سال 1951 با تیم ملی آزاد رفتیم فنلاند. این اولین حضور ایران در مسابقات کشتی آزاد قهرمانی جهان بود. در آنجا من و تختی نقره گرفتیم و یعقوبی و مجتبوی برنز. پس از آن در سال 1952 اولین مدال تاریخ کشتی در المپیک را گرفتم تختی هم در آنجا نقره گرفت. من 16 سال با تختی بودم.

وی به خاطره‌ای که با مرحوم تختی در آلمان داشته اشاره کرد و گفت: از المپیک 1952 با تختی از فنلاند به آلمان رفتیم. آلمان آن زمان یک ویرانه بود (پس از جنگ جهانی دوم). به آنجا دعوت شده بودیم تا با خانواده‌ها و جوانان آلمانی کشتی بگیریم. هر کدام از حریفان، ما را به خانه خود بردند. هیچ وقت یادم نمی‌رود. صبح که آمدیم تختی گفت بچه‌ها ما نان و نمک این‌ها را خورده‌ایم. اینجا هم نه عکاس هست، نه مدال و نه قهرمانی. این‌ها به ما محبت کرده‌اند، شما هم محبت کنید و یک خاک بکنید و یک خاک شوید. سفت و سخت کشتی نگیرید. بگذارید این‌ها هم روحیه پیدا کنند. ما رفتیم و همین کار را کردیم. تختی بیشتر از یک کشتی‌گیر بود و از همه بچه‌ها مراقبت می‌کرد.

آقا تختی ورزش را با کشتی باستانی آغاز کرد و سه بار نیز قهرمان کشتی پهلوانی و پهلوان اول ایران شده است. وی در سال 1329 در 20 سالگی به عضویت باشگاه پولاد درآمد و به صورت حرفه‌ای زیر نظر حبیب‌الله بلور کشتی آزاد را برای شرکت در مسابقات قهرمانی آغاز کرد و در همان سال نخستین قهرمانی کشور خود را کسب کرد. تختی در رقابت‌های قهرمانی کشور طی سال‌های 1329 تا 1338 هشت بار قهرمان کشور شد. وی در سال 1951 در مسابقات قهرمانی جهان هلسینکی در وزن 79 کیلو به مدال نقره رسید، او و محمود ملاقاسمی (نقره52 کیلوگرم)، محمدمهدی یعقوبی) برنز 57 کیلوگرم) و عبدالله مجتبوی (برنز 73 کیلوگرم) اولین مدال‌های بین‌المللی تاریخ کشتی ایران را کسب کردند.

آقا تختی سال بعد در المپیک هلسینکی مدال نقره خود را در 22 سالگی تکرار کرد. چهار سال بعد در المپیک 1956 ملبورن در یک‌وزن بالاتر (87 کیلوگرم)، بهتر ظاهر شد و به همراه امامعلی حبیبی نخستین مدال‌های طلای تاریخ ورزش ایران در المپیک را کسب کردند. تختی در مسابقات قهرمانی جهان 1959 تهران، 1961 یوکوهاما و 1962 تولیدو به ترتیب به دو مدال طلا و یک مدال نقره رسید. در المپیک 1960 رم هم با 5 پیروزی با ضربه فنی و یک شکست با امتیاز از عصمت آتلی ترک مدال نقره وزن 87 کیلو را گرفت.

وی که کشتی را از میان وزن آغاز کرده بود با افزایش وزن خود به وزن‌های بالاتر رفته و از سال 1962 به وزن 97 کیلوگرم پا گذاشت، اما مشخص شد که رقابت در این وزن برای قهرمان پابه‌سن‌گذاشته دشوار است و او در المپیک 1964 توکیو با شکست از احمد آئیک ترک و مساوی با سعید مصطفائف بلغارستانی به مقام چهارم قناعت کرد.

وایکینگ پالم سوئدی، عادل آتان تُرک، بوریس کولایف روس، پت بلر آمریکایی، دیتریش آلمانی، ویچزیستیوک روس، عصمت آتلی تُرک، حسن کنگور تُرک، الکساندر مدوید بیلورس از شوروی و احمد آئیک تُرک مهم‌ترین رقیبان آقا تختی در 14 سال حضور وی در عرصه بین‌المللی بودند.

مراسم پنجاه و پنجمین سالگرد درگذشت جهان پهلوان غلامرضا تختی فردا (شنبه) بر سر مزار وی در ابن بابویه تهران برگزار می‌شود.

باشگاه خبرنگاران جوان ورزشی کشتی و رزمی