مسجد جامع زنجان
مسجد جامع (سید) شهر زنجان را میتوان از آن جمله بناهای تاریخی استان زنجان دانست که به لحاظ اصول معماری و تزئینات به کار رفته در آن به عنوان اثری ارزشمند و متعالی از هنر و معماری ایرانی و اسلامی دانست.
مسجد جامع معروف به مسجد سید که نمادی از هنر و معماری ایرانی و اسلامی است، از ضلع غربی با بازار قیصریه و از ضلع شرقی با معبر موصوف به کوچه مسجد سید و از جبهه شمالی با خیابان امام و سبزه میدان در ارتباط است.
قبل از احداث خیابان امام کنونی سر درب این مسجد به فضای بازی که در مقابل دارالحکومه به عنوان میدان شهر مطرح بوده، اشراف داشته و هم اکنون ورودی اصلی آن محسوب میشود، ورودی غربی مجموعه را با مرکز تجاری قیصریه و ورودی شرقی آن، با بافت مسکونی مرتبط است.
معماری یک بنای مهم و مذهبی از بزرگترین دغدغههای معماران قاجار و دیگر معماران سلسلههای اسلامی بوده است. ساخت خانهها و مساجد با چهار ایوان، کاشیکاری و آینهکاریهای چشمنواز، طراحی زیباترین حوضها و آبنماها، مینا کاری و... از اقدامات مهم و خاص در آن زمان بوده است. مسجد جامع در زنجان نیز از این ویژگیهای زیبا برخوردار است.
ایوانهای مسجد در چهار ضلع شمالی، جنوبی، شرقی و غربی قرار دارند؛ همین امر سبب شده تا صحن زیبای مسجد به شکل چهار گوش باشد و فضایی باز برای برگزاری مراسمات مذهبی فراهم شود. ایوانهای قرینه با اندازههای 48*36 متر تجلی بخش این صحن هستند. مانند تمامی مساجد با شکوه و زیبای تاریخی، این مسجد نیز با داشتن یک حوض مستطیل شکل و باغچههایی پر از گل، حال و هوای زیبایی را به صحن بخشیده است.
مسجد جامع زنجان به لحاظ جغرافیای سیاسی، فرهنگی و طبیعی یکی از مساجد مهم زنجان است که طراحی سردر ورودی آن به اتمام رسیده و به زودی همانند نگینی در زنجان خواهد درخشید.