معرفی کامل سنگ نبشته اورارتویی رازلیق در روستای دیزج سفید

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ سایت رسمی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درباره سنگ تاریخی اورارتویی رازلیق در شهرستان سراب نوشت: این سنگ تاریخی در یک کیلومتری روستای دیزج سفید شهرستان سراب قرار دارد و جزو آثار تاریخی استان آذربایجان شرقی محسوب می شود.

در ادامه اطلاعیه سایت رسمی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری درباره این سنگ تاریخی در روستای دیزج سفید شهرستان سراب آمده است: 

«در قرن نهم قبل از میلاد از اقوام بومی کوهستانهای جنوب قفقاز دولت تازه ای بوجود آمد که به "اورارتو" شهرت یافت. اورارتوها در کشورگشایی های خود مناطق آذربایجان فعلی را نیز تسخیر کردند. دو کتیبه سنگی رازلیق و نشتبان واقع در شهرستان سراب از یادگاران دوران حکومت پادشاهان اورارتو می باشد، که به فتح نامه شاهان اورارتو شهرت یافته اند. کتیبه سنگی رازلیق مانند کتیبه اورارتویی نشتبان کاملا رو به جنوب و در دل سنگ خارایی به رنگ خاکستری مایل به آبی در بدنه کوهی بنام زاغان نقر شده است. این کتیبه به فرمان آرگیشتی دوم، پسر روسا پادشاه اورارتو، تقریبا طی سالهای 760 قبل از میلاد در لوحی سنگی به ابعاد 82 ×110 سانتی متر و در شانزده سطر به خط میخی نقر شده است.

متن کتیبه حکایت از حکومتی قدرتمند قبل از اورارتو در منطقه دارد. بطوریکه در سطر هشتم اصطلاح "به زور " را درتسخیر قلعه یادآور می شود. از طرفی قدرت و جایگاه خداگونه پادشاهان اورارتو را نیز نشان می دهد. همانگونه که در متن کتیبه آمده است در محل کتیبه قلعه ای نظامی وجود داشته است. آثار این قلعه هنوز هم در محل مشهود می باشد. در آن دوران از پای کوه زاغان تا پای کتیبه پلکانی به طول 200 متر در بدنه کوه با حکاکی سنگها تعبیه شده بود که به مرور زمان فرسوده شده ولی چندین پله در پای کوه هنوز بصورت نیمه فرسوده و مدفون در خاک باقی مانده است. کتیبه رازلیق علاوه بر تاریخ 2800 ساله در منطقه ای بسیار زیبا و سرسبز با رودخانه ای نسبتا پر آب و نشات گرفته از دامنه های سبلان واقع شده است. درهم آمیختگی تاریخ با طبیعت بکر جذابیت ویژه ای به این منطقه از شهرستان سراب بخشیده است. این کتیبه در سال 1347 با شماره 791 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. تاریخ ثبت ملی این اثر با توجه به محدودیت ثبت آثار در آن دوره، اهمیت و جایگاه والای تاریخی و فرهنگی آن را نشان می دهد. سنگ نبشته رازلیق در شمال جغرافیای سراب و به فاصله 12 کیلومتر از مرکز شهر در بستر رودخانه "پسلر" واقع شده است. 8 کیلومتر از مسیر آسفالته بوده و بقیه مسیر شوسه می باشد. این سنگ نبشته علیرغم نام ظاهری آن در دره رودخانه پسلر در کفشن روستایی بنام دیزج سفید و مابین روستای میراکوه علی میرزا و دیزج سفید قرار گرفته، ولی بنام سنگ نبشته رازلیق شهرت یافته است. کتیبه از روستای رازلیق 4 کیلومتر و از روستای دیزج سفید یک کیلومتر فاصله دارد. The Razliq Inscription, Sarab (760 B.C.) ترجمه ی متن سنگ نبشته ی اورارتویی رازلیق، سراب (760 ق. م) 1- به لطف خالدیآرگیشتی، 2- پسر روسا، می گوید: من در سرزمین آرخو اقامت گزیدم 3- از اینجا و کشور اوشولو دشمن را سرکوب کردم 4- (و) کشور بوقو را. 5- از آنجا به رودخانه مونا رسیدم. از آنجا برگشتم (و) سرزمینهای گیردو 6- و گیتوخنی و طویشدو را گرفتم. در جنگ شهر رو.. نیتارنی پیش رفتم 7- من سرزمینها را گرفتم (و) آنها را خراجگزار (خود) کردم. 8- و این قلعه را ساختم. 9- آن را شهر آرگیشتیردو نامیدم 10- برای تقویت (شهر) بیاینیلی و برای تضعیف کشورهای دشمن 11- به بزرگی خالدی (من) آرگیشتی (هستم)، شاه قدرتمند، 12- شاه کشورهای مسلح (؟)، شاه بیاینیلی، شاه شاهان، 13- سرور شهر توشپا. آرگیشتی می گوید 14- هر کسی نام مرا (از اینجا) پاک کند یا به این کتیبه آسیب برساند، (خدای) خالدی، خدای طوفان، 15- خدای خورشید، (و همه) خدایان او را در زیر نور خورشید (از زمین) پاک کند. منبع: پایگاه اطلاع رسانی میراث فرهنگی و گردشگری  انتهای پیام /