معضل فرونشست زمین به دشت‌های کاشمر رسید / مکانیزاسیون کشاورزی تنها راه مقابله با فرسایش و تخریب خاک

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صبح توس؛ تغییر اقلیم همراه با کاهش بارش‌ها و بروز خشک‌سالی گسترده و به‌تبع آن پایین رفتن بیش‌ازحد سطح آب‌های زیرزمینی، تشدید پدیده فرونشست را در بسیاری از شهرستان‌های استان به همراه داشته است؛ به‌طوری‌که سالانه در برخی مناطق، فرونشست زمین (زلزله خاموش) رخ‌داده است.

خشک شدن زمین حاصلخیز، ایجاد شکست در ساختمان‌ها، پل‌ها، راه‌های ارتباطی و سایر سازه‌ها، ایجاد فرو چاله‌ها و مشکلاتی از این قبیل از عواقب فرونشست دشت‌ها است.

بر اساس اعلام کارشناسان زمین‌شناسی برداشت بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی منجر به تشدید این بحران در استان خراسان رضوی شده است و با بررسی‌های انجام‌شده از سوی دستگاه‌های متعدد 30 دشت استان در شرایط فرونشست قرار دارند و دشت‌هایی همچون مشهد، نیشابور، بردسکن و کاشمر ازجمله مهم‌ترین این دشت‌های درخطر هستند و اگر کشاورزی به‌سوی علمی شدن و آبیاری قطره‌ای حرکت کند شاید مشکل فرونشست زمین در مناطق روستای استان تا اندازه‌ی زیادی روند کاهشی داشته باشد.

زنگ خطر فرونشست زمین در دشت‌های خراسان رضوی

هادی شریفی، معاون زمین‌شناسی اداره کل زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق در گفتگویی اظهار داشت: استان خراسان رضوی با داشتن 37 دشت حاصلخیز جزو بزرگ‌ترین منابع آبی و کشاورزی کشور محسوب می‌شود، از این تعداد 20 دشت با پوشش بیش از 60 درصد استان، دارای عوارض سطحی شامل شکاف‌های کیلومتری، تغییر سطح توپوگرافی و آبگیر شدن، غیرقابل کشت شدن و... ناشی از نشست است.

شریفی ادامه داد: در حال حاضر 6 دشت نیشابور، کاشمر، بردسکن، خواف، سبزوار و مشهد در شرایط بحرانی قرار دارند که کار مطالعات آن‌ها نهایی و گزارش مربوطه آماده‌شده است، از میان این 6 دشت، دشت‌های نیشابور و خواف دارای عوارض سطحی شامل شکاف‌های کیلومتری با بازشدگی متوسط 10 تا 50 سانتی‌متر با عمق متوسط یک تا سه متر و فرو چاله‌هایی با عمق متوسط یک تا 2.5 متری هستند که به‌سرعت در حال گسترش است.

شریفی گفت: متأسفانه باوجود هشدارهای داده‌شده در گزارش‌ها در جلسات متعدد ستاد بحران و کارگروه‌های مرتبط در استان، علی‌رغم تأیید ضرورت انجام مطالعات جامع در زمینه فرونشست توسط مسئولان استانی، حتی اعتباری حداقلی در زمینه انجام طرح پایش فرونشست تخصیص نیافته است.

6 دشت استان خراسان رضوی در وضعیت فرونشست قرار دارند / فرونشست در دشت کاشمر جدی است

محسن نجات، مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی در گفتگو با خبرنگار صبح توس؛ با اشاره به وضعیت فرونشست در دشت کاشمر، اظهار داشت: با توجه به بحث فرونشست هم خاک‌شناسی و هم دستگاه‌های بحران مداری که در این مجموعه هستند کار مطالعاتی آن را انجام داده‌اند.

وی با بیان اینکه با توجه سطح پهنه جغرافیایی فرونشست در استان در خیلی از شهرستان‌ها این مشکل را داریم ولی آن چیزی که در کاشمر وجود دارد و ضرورت ایجاب می‌کند که با یک دغدغه بیشتری دنبال شود، خاطرنشان کرد: آخرین مطالعاتی که انجام‌شده در کارگروه بررسی فرونشست و زمین‌لرزه‌ها بررسی کرده‌ایم و با توجه به اینکه کار به‌صورت کارشناسی توسط مشاور انجام می‌شود امیدواریم منابع بسیار خوبی را جذب کنیم.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی با تأکید بر اینکه نگاه معاونت هماهنگی امور بحرانی استانداری در این حوزه ویژه است چون یک دغدغه واقعا جدی در سطح استان است، تصریح کرد: امیدواریم با توجه به اینکه مصوبات بسیار خوبی کارگروه استانی داشته بتوانیم به‌زودی تعیین تکلیف خوبی صورت بگیرد و دستگاه متولی یک منابع و اعتبار خوبی برای این امر لحاظ کنند.

وی همچنین در ادامه اذعان کرد: با توجه به نوع خاک و آبی که برخی از شهرستان‌ها و استان دارند طبیعی است که در بحث فرونشست در برخی از شهرستان‌ها مشکل داشته باشیم ولی وقتی سطح و نوع آن را از نظر آب‌گرفتگی‌ها و سیلاب‌هایی که جاری‌شده بررسی می‌کنیم نمی‌توانیم بگوییم که خیلی شرایط خطرناکی داریم ولی باید آمادگی بیشتری داشته باشیم.

نجات با اشاره به اینکه برخی از شهرستان‌ها نظیر کاشمر فرونشست خاص دارند که باید بررسی بیشتری در این زمینه صورت گیرد، عنوان کرد: اینکه در فضای مجازی گفته می‌شود که سالانه 20 سانتیمتر فرونشست داریم موردقبول ما نیست چون کار کارشناسی باید تکمیل شود و بعد اعلام نظر کنیم و مشاوره کار مطالعاتی خود را انجام دهد.

وی تشریح کرد: 6 دشت استان خراسان رضوی در وضعیت فرونشست قرار دارند ولی وضعیت فرونشست دشت کاشمر جدی‌تر است.

گزارش از رضا کفاشیان

انتهای پیام /