ممنوعیت ورود «یاماها» به ایران
پاییز سال 1400 بود که خبر رسید، ترخیص 11 کانتینر ساز در گمرک متوقف شده است. پرونده واردات آلات موسیقی در آن سال بسیار جریان ساز شد و رییس گمرک ایران اعلام کرد که ساز جزو کالاهایی است که واردات آن ممنوع اعلام شده است. سرنوشت واردات ساز به ایران همچنان در هاله‌ای از ابهام است و این در حالیست که چند روز پیش اعلام شد، 200 تن گوشت برزیلی پس از یک سال در حال ترخیص از گمرک است!
مقوله واردات ساز و آلات موسیقی به ایران طی دو سال اخیر محل مناقشه و در هاله‌ای از ابهام است اما آذرماه سال 1400 صراحتا اعلام شد که ورود ساز از خارج از کشور به ایران ممنوع است اما ماجرا چیست؟
ممنوعیت ورود «یاماها» به ایران
خیلی سال است که کالاهای وارداتی با توجه به ارزبر بودن واردات، دسته‌بندی شده‌اند تا اولویت آن ها در شرایط خاص تحریمی مشخص باشد. ساز نیز در اولویت چهارم واردات قرار دارد اما کالاهایی که در اولویت چهارم واردات قرار می‌گیرند، حدود 8 هزار کالا را شامل می‌شوند. کالاهای دسته چهارم که فهرستش در سال 1397 منتشر شده است، شامل فندک، لباس اسکی، زین اسب و... است که حالا خیلی وقت است ساز هم در این دسته قرار می‌گیرد.
این موضوع زمانی خبرساز شد که گمرک بوشهر از ترخیص محموله 11 کانتینری ادوات موسیقی ممانعت به عمل آورد و این سازها اغلب از برند «یاماها» بوده‌اند.
سرانجام 11 کانتینر ساز چه شد؟
پیگیری‌ها درباره این 11 کانتینر هاکی از آن است که واردکننده این محموله مجبور به مرجوع کردن کالا و همچنین متحمل خسارت میلیاردی شده است. حالا پس از چند سال از ختم این ماجرا خبر می‌رسد که محموله 200 تن گوشت منجمد برزیلی به عنوان یک کالای فسادپذیر از گمرک ترخیص شده و وارد چرخه صنعت خواهد شد؛ البته سخنگوی سازمان دامپزشکی تاکید کرده است که گوشت‌ها کاملا سالم هستند اما سوال اینجاست که چرا کالایی که مربوط به سلامت مردم است به راحتی ترخیص و وارد چرخه فروش و صنعت می‌شود اما ساز که یک کالای فرهنگی محسوب می‌شود، به جدیت از وارداتش ممانعت عمل می‌آید؟
ممنوعیت ورود ساز چه تبعاتی دارد؟
بازار خرید و فروش ساز وارداتی در ایران، بازار کسادی نیست. حداقل سازهایی مانند پیانو و ویلن جزو سازهای پرطرفدار و مورد علاقه مردم ایران است. در فضای آموزش موسیقی میان هنرجویان کفه استقبال از سازهای غربی بسیار سنگین است اما علاقمندان سازهای خارجی و وارداتی مجبور به خرید سازهای دست دوم و یا سازهایی هستند که به صورت کالای قاچاق وارد کشور شده‌اند. سازهایی که خیلی‌هایشان به صورت غیر قانونی و با لنج وارد کشور می‌شوند.
چرا سازهای غربی را نباید نادیده گرفت؟
شاید یک بعد نگرش مسئولان برای ممنوعیت واردات ساز به ایران، حمایت از ادوات و موسیقی ایرانی باشد و اینکه که هنرجویان را به سمت موسیقی اصیل سوق دهند اما واقعیت اینجاست که حتی سرود ملی ایران با سازهای غربی نواخته می‌شود و این امری رایج در تمام دنیاست. بسیاری از هنرمندان مطرح ایرانی نیز برای ساخت آثار بی‌بدیل خود از همین سازها و نوازندگانش بهره می‌برند.
دولت سیزدهم و تاکید بر اهمیت مقوله فرهنگ
رییس‌جمهور بارها در رویدادهای هنری شخصا حضور پیدا کرده است تا جایی که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی معتقد است، حضور سیدابراهیم رئیسی در رویدادهای فرهنگی و هنری مایه دلگرمی اصحاب فرهنگ و هنر است و او به حمایت همه جانبه از هنر اهتمام دارد.
حالا در چنین شرایطی انتظار می‌رود، دولت سیزدهم در راستای حمایت از فرهنگ و هنر و همچنین حمایت از اهالی موسیقی این امر را تسهیل کرده و از ورود قاچاق فرهنگی به ایران ممانعت کند؛ موضوعی که می‌تواند واردکنندگان را به برای حمایت از کالای فرهنگی تشویق کند؛ نه اینکه کالایی از مبادی رسمی، بیش از یک سال در گمرک خاک بخورد.