مواسات | سه اثر بهشتی اطعام نیازمندان
اطعام از مهمترین جلوههای مواسات و یاریرسانی است؛ مسئلهای که در سالهای سخت معیشت بسیار ضروری جلوه میکند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، همگان به این تجربه رسیدیم که هیچ شور و شعفی در زندگی به اندازه کمک و یاری به همنوعان، گرفتاران و مصیبتدیدهها نیست. انسان زمانی که با نیت جلب رضایت خدا به دیگری یاری میرساند، شخصیتش رشد میکند، چرا که از خودبینی خارج میشود و نسبت به مسائل پیرامون احساس مسئولیت میکند. این احساس مسئولیت و عدم بیتفاوتی از مسائل پیرامون، از ابتداییترین فرهنگ صالحان است. از این جهت موضوع همدلی و مواسات در اسلام، یکی از مهمترین ارزشهای انسانی شمرده شده، تا حدی که معصومین علیهمالسلام بیتفاوتی نسبت به این امر حتی به قدر یک روز را سبب خروج از اسلام شمردهاند. پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله در حدیثی فرمود «مَن أَصبَحَ لا یَهتَمُ بِأُمورِ المُسلمینَ فَلَیسَ بِمُسلِم؛ هرکه صبح کند و اهتمامی به امور مسلمانان نداشته باشد، مسلمان نیست.» (الکافی، ج2، ص163) البته اهتمام به امور مسلمین محدود به مسائل مادی نیست بلکه کمک به رشد فکری، عقیدتی و فرهنگی جامعه را شامل میشود.
از مهمترین جلوههای مواسات و یاریرسانی، اطعام است، مسئلهای که در سالهای سخت معیشت بسیار ضروری جلوه میکند و در احادیث مختلف بر انجام آن اشاره و ثوابهایی برای آن بر شمرده شده است. ابو حمزه ثمالی میگوید امام سجاد علیهالسلام فرمود: هر که مؤمن گرسنهای را سیر کند، خداوند او را از میوههای بهشتی سیر کند و هر که مؤمن تشنهای را به آب دادن از تشنگی نجات دهد، خداوند او را از شربتهای سر به مهر بهشتی سیراب کند و هر که مؤمنی را بپوشاند، خداوند او را از لباسهای سبز بهشت بپوشاند؛ مَن أَطعَمَ مُؤمِناً مِن جُوع أَطعَمَهُ اللَهُ مِن ثِمَارِ الجَنَهِ وَ مَن سَقَی مُؤمِناً مِن ظَمَا سَقَاهُ اللَهُ مِنَ الرَحِیقِ المَختُومِ وَ مَن کَسَا مُؤمِناً کَسَاهُ اللَهُ مِنَ الثِیَابِ الخُضرِ.»
در این حدیث به معادل قیامتیِ یاری مؤمنین از لحاظ گرسنگی و تشنگی و پوشش اشاره شده است. اطعام، مساوی با میوههای بهشتی، سیراب کردن از تشنگی معادلِ شربتهای بهشتی و پوشاندن مؤمنین، با لباسهای سبز بهشت برابری میکند. نکته قابل تأمل این است که محدودیتی برای مقدار مواسات مطرح نشده است؛ این به آن معناست که حتی اگر یک بار به یاری مؤمن نیازمند بشتابیم، ثوابی معادل با بهترین اطعمه و اشربه و لباسهای بهشتی به دنبال دارد. بیشک اثر دنیوی این عمل، خانواده بهشتی، زندگی بهشتی و افراد بهشتی است. در اوج این افراد، اهل بیت عصمت و طهارت علیهمالسلام هستند که ماجرای ایشان را در سوره انسان در زمان کمک به مسکین و یتیم و اسیر بارها خواندیم.
جالب است که در این آیات همان ثوابهای بهشتی به گونهای شفافتر توضیح داده شده است. ابتدا در آیه8 میفرماید آن بزرگواران به مسیکن و یتم و اسیر اطعام کردند «وَ یُطعِمُونَ الطَعامَ عَلی حُبِهِ مِسکیناً وَ یَتیماً وَ أَسیراً» سپس میفرماید جزای صبرشان، بهشت و حریر بهشتی است و بعد درباره مصادیق ثواب این عمل خبر میدهد و میفرماید «وَ دانِیَهً عَلَیهِم ظِلالُها وَ ذُلِلَت قُطُوفُها تَذلیلاً؛ و سایهها [ی درختان] به آنان نزدیک است، و میوههایش [برای چیدن] رام»، «وَ یُطافُ عَلَیهِم بِآنِیَه مِن فِضَه وَ أَکواب کانَت قَواریرَا؛ و ظروف سیمین و جامهای بلورین، پیرامون آنان گردانده میشود.» قَواریرَا مِن فِضَه قَدَرُوها تَقدیراً؛ جامهایی از سیم که درست به اندازه [و با کمال ظرافت] آنها را از کار در آوردهاند.»، «و یُسقَونَ فیها کَأساً کانَ مِزاجُها زَنجَبیلاً؛ و در آنجا از جامی که آمیزه زنجبیل دارد به آنان مینوشانند.» سپس از جامههای سبز بهشتی خبر داده، میفرماید «عالِیَهُم ثِیابُ سُندُس خُضر وَ اِستَبرَق وَ حُلُوا أَساوِرَ مِن فِضَه وَ سَقاهُم رَبُهُم شَراباً طَهُوراً؛ [بهشتیان را] جامههای ابریشمی سبز و دیبای ستبر دربَر است و پیرایه آنان دستبندهای سیمین است و پروردگارشان بادهای پاک به آنان مینوشاند.» بعد تأکید میکند این [پاداش] برای شماست و کوشش شما مقبول افتاده است؛ اِنَ هذا کانَ لَکُم جَزاءً وَ کانَ سَعیُکُم مَشکُوراً.»
نحوه مواجهه امام صادق (ع) با مهدی دروغین / نامهای که امام نخوانده سوزاندانتهایپیام /