میدری: قدرت در شکل گیری تعاونی ها است

باشگاه خبرنگاران جوان احمد میدری در دومین همایش اقتصاد تعاونی ایران به سخنرانی پرداخت و با بیان قصه زیبائی از کتاب کلیله و دمنه، مهمترین اصل توسعه تعاون را تشریح کرد.

متن کامل سخنرانی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بدین شرح است:

به طریقِ تعاون قوتی کنید تا دام از جای برگیریم

مقدم همه مهمانان داخلی و خارجی را گرامی می‌دارم و از تلاش همه عزیزان برای توسعه تعاون سپاسگزارم.

سال 2025 توسط سازمان ملل به عنوان «سال تعاون» نامگذاری شده و شعار آن را «تعاونی‌ها جهان بهتری را می‌سازند.» قرار داده است. در قطعنامه مورخ 24 ژوئن 2024، ضمن اشاره به تلاش‌های صورت‌گرفته برای توسعه تعاونی‌ها در سال‌های گذشته، از همه کشور‌های عضو، سازمان‌ها و بخش‌های مختلف سازمان ملل دعوت شده است تا با تشکیل کمیته‌ای در سطح ملی، هماهنگی لازم میان دولت و بخش غیردولتی را فراهم آورده و از تمامی ظرفیت‌های خود برای تحقق این شعار استفاده نمایند.

چرا علیرغم آن همه تاکید در سال‌های مختلف در سازمان ملل و سایر سازمان‌ها و دولت در توسعه تعاونی موفقیت چندانی نداشته‌ایم و برای توسعه تعاونی‌ها که هدف همه حاضرین در این جلسه است چه باید کرد؟

دوست دارم با قصه زیبائی از کتاب کلیله و دمنه مهمترین اصل توسعه تعاون را توضیح دهم: در این قصه آمده است که کبوتران با دیدن دانه‌های گندم به زمین می‌نشینند و در دام صیاد می‌افتند، هر یک تقلا می‌کنند، اما راه به جائی نمی‌برند تا آن که کبوتر طوقی به آنها می‌گوید: «جای مجادله نیست؛ چُنان باید که هَمگِنان استخلاص یاران را مهم‌تر از تخلص خود شناسند و حالی صواب آن باشد که جمله به طریقِ تعاون قوتی کنید تا دام از جای برگیریم که رهایِشِ ما در آن است.»

به این جملات دقت کنید رمز توسعه تعاون و تعاونی‌ها در این کتاب که بیش از 2700 سال از تألیف آن می‌گذرد و گفته می‌شود به بیش از 200 زبان ترجمه شده است، به‌خوبی بیان شده است و درس‌های بزرگی برای ما دارد:

درس اول: جای مجادله نیست. بشر در مخمصه‌ای بزرگ گرفتار شده است. قدرت‌های جهان همچون قبل از جنگ جهانی اول به قرن نوزدهم بازگشته‌اند و وحشیانه زنان، کودکان و مردم بی پناه را قتل عام می‌کنند. استعمار بی رحم دو باره زنده شده است. اما همانطور که پایان استعمار قرن نوزدهم جنگ جهانی اول و دوم بود آتش جنگ‌هایی که در خاورمیانه به راه انداخته شده است دیر یا زود دامن همه جهان بویژه قدرت‌های بزرگ را فراخواهد گرفت.

درس دوم: همه باید آزادی خود را در گرو آزادی دیگری بدانیم. با تلاش‌های فردی بجائی نخواهیم رسید. تلاش‌های فردی ما را در باتلاق وضعیت کنونی بیشتر فرو می‌برد. باید بدانیم تنها با اقدامات هماهنگ جمعی می‌توانیم دنیا را بهبود بخشیده و سرنوشت بهتری را برای خود رقم زنیم؛ و درس سوم به طریقِ تعاون قوتی کنید تا دام از جای برگیریم که رهایِشِ ما در آن است. آزادی ما از جنگ، فقر و همه مصائب بشری در این حقیقت نهفته است که قدرت ما در شکل گیری تعاونی هاست. سرمایه، اندیشه، و ظرفیت‌های خود را با یک عمل هماهنگ باید تجمیع کنیم تا قدرت تغییر بیابیم.

تا زمانی که این روح و فرهنگ پذیرفته نشود و سه درس بالا را نیاموزیم، نمی‌توانیم با سیاست‌های مرسوم تحولی اساسی بیابیم. اگر تلاش‌ها و اسناد متعددی که در توسعه تعاونی‌ها وجود دارد، موفق نبوده‌اند، محصول غفلت از این درس‌هاست. با این وجود، به چند سیاست مرسوم اشاره می‌کنم، با این فرض که فرهنگ تعاون مقدم بر شکل حقوقی و سیاست‌های اقتصادی آن است.

- از آنجا که تعاونی‌ها نقش اساسی در تاب آوری اقتصاد‌ها و تحقق رشد فراگیر دارند همه تلاش‌ها خود را باید برای توسعه تعاونی‌ها صرف کنیم.

- از آنجا که تعاونی‌ها یک اکوسیستم هستند باید بخش‌های مختلف مالی، حقوقی، قضائی، اداری برای توسعه تعاونی‌ها را در سطح ملی و جهانی فراهم نمائیم.

- از آنجا که نیروی جوانان در هر کشوری نیروی بزرگ تحول است باید از این نیروی بزرگ یعنی جوانانی که آینده را رقم خواهند زد از همین اکنون برای تحول استفاده کنیم. آنها رهبران امروز و فردای توسعه تعاونی‌ها هستند.

- و اصل آخر که اهمیت آن کمتر از أصول دیگر نیست ضرورت همکاری بخش خصوصی، نهاد‌های مردمی با دولت است.

دولت به این اصل اعتراف دارد که نیازمند همکاری بخش خصوصی و نهاد‌های مردمی است و آنها نیز باید بپذیرند که نه موضوعی برای کمک بلکه بازیگر فعال این صحنه بوده و خود مالک سیاست‌های توسعه تعاونی می‌باشند و از همین رو نباید منتظر دعوت دولت بمانند. برای توسعه تعاونی‌ها همه پا پیش بگذارند.

از یکایک شما عزیزان بنوبه خود سپاسگزارم و براین باورم که اگر روح تعاون را بپذیریم و به وظائف خود پایبند باشیم می‌توانیم شعار امسال را محقق کنیم و با تعاونی‌ها جهان بهتری بسازیم چرا که می‌توانیم به طریقِ تعاون قوتی گیریم و دام از جای بر کشیم. انشالله