نادیده گرفتن سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص ملی توسط دولت‌ها
دبیر ستاد علم و فناوری گفت: سهم فعلی بخش تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی کشور، در بهترین حالت به 0.67 درصد می‌رسد و هرگز به رقم 2 درصدی که تکلیف قانونی است، نرسیده است.
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، علی‌باقر طاهری‌نیا، دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی در حاشیه دویست و سی و هشتمین جلسه ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی که با حضور اعضای شورا، نمایندگان دستگاه‌های اجرایی، متخصصان حوزه‌های علمی، فناوری و پژوهشی برگزار شد، در جمع خبرنگاران جزئیات این نشست را تشریح کرد.
وی دستورکار این جلسه را بررسی وضعیت تولید علم در کشور و مقایسه آن با کشورهای منطقه و ارائه و بررسی بسته پیشنهادی فرهنگستان علوم درباره استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی مولد اعلام کرد.
وی با بیان اینکه در این جلسه گزارشی جامع از وضعیت تولید علم در ایران ارائه شد، تصریح کرد: این موضوع را در مقایسه‌ای نقادانه با کشورهای منطقه، از جمله کشورهای رقیب و شریک، تحلیل کردیم. جامعه علمی کشور دغدغه‌ای مشترک و عمیق درباره سهم بسیار پایین بودجه تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی دارد و به نظر باید به این مقوله توجه کرد.
طاهری‌نیا گفت: سهم فعلی بخش تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی کشور، در بهترین حالت به 0.67 درصد می‌رسد و هرگز به رقم 2 درصدی که در اسناد بالادستی و فرامین مقام معظم رهبری سال‌ها پیش تکلیف شده، نرسیده است. در مقابل، کشورهای رقیب و حتی کشورهایی که با ما در تعارض سیاسی و امنیتی هستند، بیش از 6 تا 7 درصد از منابع ملی خود را به این حوزه اختصاص می‌دهند.
طاهری‌نیا با اشاره به اینکه تا زمانی که این سهم در همین حد پایین باقی بماند، هیچ‌گونه جهش علمی و فناوری ممکن نخواهد بود، این وضعیت را گره اصلی مسائل ساختاری علم و فناوری در کشور خواند و افزود: جامعه علمی انتظار دارد دولت با فداکاری واقعی، این تکلیف را یک‌بار برای همیشه اجرا کند. اگر سهم 2 درصدی از تولید ناخالص ملی به بخش تحقیق و توسعه اختصاص یابد، جهش علمی ایران چنان خواهد بود که همه جهان را خیره و متحیر خواهد کرد.
وی بسته پیشنهادی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران با عنوان "دستورالعمل استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی مولد" را محور دوم جلسه امروز برشمرد و گفت: دکتر عاملی، مسئول گروه تدوین این بسته، گزارشی از چالش‌ها، ظرفیت‌ها و ضرورت‌های استفاده از این فناوری در حوزه پژوهش ارائه کرد.
حضور 1061 عضو هیئت علمی جدید در دانشگاه آزاد / آخرین وضعیت جذب اساتید دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به جزئیات این بسته گفت: در این بسته بر این نکته کلیدی تأکید شده که هر چند هوش مصنوعی مولد، ابزاری قدرتمند برای تسهیل فرآیندهای پژوهشی، تولید محتوا و تحلیل داده است اما نباید جایگزین انسان پژوهشگر شود. وی خاطرنشان کرد: اعضای جلسه بر این باور بودند که هوش مصنوعی باید به‌عنوان ابزاری کمکی، نه جایگزین، مورد استفاده قرار گیرد البته پس از بحث‌های تخصصی و گسترده، اعضای جلسه به این جمع‌بندی رسیدند که این دستورالعمل نیازمند بازنگری و غنی‌سازی در فضایی گسترده‌تر و مشارکتی است. طاهری‌نیا تاکید کرد: تصمیم گرفته شد یک سمینار علمی یک‌روزه با هدف دعوت از طیف وسیعی از ذینفعان حوزه هوش مصنوعی از جمله جوانان متخصص، اساتید دانشگاهی، پژوهشگران، فعالان فناوری، نمایندگان بخش خصوصی و سازمان‌های دولتی به میزبانی دانشگاه تربیت مدرس در این خصوص برگزار شود. هدف از این سمینار، تدوین چارچوبی جامع برای استفاده اخلاقی، معتبر و مسئولانه از هوش مصنوعی در پژوهش‌های علمی است.دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر لزوم تعامل موثر با شبکه‌های بین‌المللی هوش مصنوعی، ادامه داد: اعضای جلسه خاطرنشان کردند که ایران باید در فرآیندهای جهانی تدوین استانداردها و اصول اخلاقی هوش مصنوعی به‌ویژه، همکاری با سازمان‌ها و مجامع نوپای بین‌المللی که در حال تأسیس هستند از جمله شبکه‌های جهانی هوش مصنوعی با حفظ استقلال علمی کشور باشد.