نظام جامع راهنمایی و مشاوره ابلاغ شد / مداخلات معاضدتی و مددکاری در مدارس

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، نظام جامع راهنمایی و مشاوره با امضای رئیس جمهور ابلاغ شد.

در قالب نظام جامع راهنمایی و مشاوره، قرار است 12 اقدام اصلی در وزارت آموزش و پرورش انجام شود که عبارتند از:

1. ترسیم نیمرخ روانی، فردی، اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی، تحصیلی و شغلی دانش‌آموزان، معلمان، مربیان و کارکنان در سطح مدرسه، منطقه، استان و کشور برابر با ضرورت و نیازهای هر یک از مخاطبان.

2. تدوین و اجرای برنامه‌های راهنمایی و مشاوره براساس نیمرخ روانی، فردی، اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی و تحصیلی.

3. تشکیل پرونده مشاوره‌ای (اطلاعات فردی و خانوادگی، بررسی‌های شخصیتی، توانمندی‌های، مشکلات و اختلالات روان شناختی، نتایج آزمون‌ها / نمون برگ‌های هدایت تحصیلی دانش‌آموزان) برای هر یک از مخاطبان برابر ضرورت و نیاز هر یک از مخاطبان.

4. غربالگری، شناسایی، تشخیص، مداخله، ارجاع و پیگیری مراجعان و مخاطبان.

5. هدایت، راهنمایی و مشاوره تحصیلی، شغلی، تربیتی، خانوادگی و اجتماعی.

6. برقراری ارتباط موثر و ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره‌ای مطلوب به مراجعان و مخاطبان.

7. تدوین و اجرای برنامه‌های پیشگیرانه، بهداشت روان و توانمندسازی فردی و گروهی برای تمام دانش آموزان، معلمان، مربیان، کارکنان مدرسه و اولیا.

8. تدوین و اجرای برنامه‌های طرح‌ریزی مسیر زندگی تحصیلی - شغلی.

9. آموزش دروس مرتبط با حوزه راهنمایی و مشاوره.

10. تدوین و اجرای برنامه‌های مرتبط با مدیریت بحران‌ها و مداخله به موقع در فوریت‌های روانی - اجتماعی.

11. آموزش مهارت‌های تحصیلی (تمرکز حواس، برنامه‌ریزی درسی، ایجاد انگیزه) به دانش‌آموزان.

12. آموزش سبک‌های یاددهی - یادگیری به معلمان و کارکنان مدرسه در راستای تسهیل فرایند یاددهی - یادگیری.

نظام جامع راهنمایی و مشاوره 8 هدف را دنبال می‌کند؛ بخشی از این اهداف عبارتند از:

سیاستگذاری و برنامه‌ریزی به منظور حفظ و ارتقای سلامت روان دانش‌آموزان، کارکنان و والدین و تسری خدمات مشورتی و حمایتی در مدارس.

ارائه خدمات تخصصی راهنمایی و مشاوره در تمام سطوح و پایه‌های تحصیلی در مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی.

کمک به دانش‌آموزان در کسب و ارتقای شایستگی‌های پایه روانی - اجتماعی و تحصیلی و انتخاب آگاهانه و آزادانه مسیر زندگی تحصیلی - شغلی.

طراحی، استقرار و جریانسازی فرایند هدایت تحصیلی دانش‌آموزان از دوره پیش دبستانی تا پایان دوره دوم متوسطه.

ویژگی‌های نظام جامع راهنمایی و مشاوره

8 ویژگی برای نظام جامع راهنمایی و مشاوره در نظر گرفته شده است که بخشی از آن عبارت است از:

بهره‌مندی از ظرفیت مشاوران متخصص در سطح مدارس و مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی به عنوان متخصصان موضوعی.

توجه ویژه به خدمات مشورتی در تمام پایه‌ها و دوره‌های تحصیلی.

مشارکت جویی تمام عوامل درون و برون سازمانی.

بهره‌مندی از مشارکت موثر و ظرفیت بخش خصوصی در ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره.

عرصه‌های نظام راهنمایی و مشاوره

در این حوزه 6 عرصه راهنمایی و مشاوره تربیتی / سازگاری؛ راهنمایی و مشاوره تحصیلی؛ راهنمایی و مشاوره شغلی؛ راهنمایی و مشاوره خانواده؛ خدمات مشورتی و خدمات بهداشت روان در نظر گرفته شده است.

مشاوران مدارس و مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی باید این ویژگی‌ها را داشته باشند:

توان مدیریت تخصصی ارائه خدمات، راهنمایی و مشاوره و مددکاری در سطوح مختلف و دوره‌های تحصیلی.

توانایی الزام برای شناخت و تشکیل پرونده تخصصی دانش‌آموزان و کارکنان مدرسه.

توانایی الزام برای شناخت و ارتقاء توانمندی‌های دانش‌آموزان، اولیاء، معلمان و کارکنان.

توان مشورت‌دهی و تسهیل‌گری جهت کیفیت بخشی به فرایند یاددهی - یادگیری دانش‌آموزان، معلمان وکارکنان مدرسه.

توانایی آگاهی بخشی به معلمان، مربیان، کارکنان مدرسه و اولیا از طریق ترسیم نیمرخ روانی - اجتماعی و استعدادیابی (استعداد برتر و عمومی) دانش‌آموزان را به صورت فردی و مدرسه‌ای دارد.

توانایی علمی برای انجام مشاوره فردی و گروهی در سطح مدارس و مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی.

شناسایی و غربالگری

در این بخش 5 محور تعریف شده است که عبارتند از:

1. شناسایی استعدادها، توانمندی‌ها، رغبت‌ها، شخصیت، مشکلات روانی و اجتماعی دانش‌آموزان به طور مستمر و سالانه صورت می‌پذیرد.

2. از همه ظرفیت‌های درون و برون سازمانی در شناسایی، تشخیص و غربالگری استفاده می‌شود.

3. سنجش مسائل و مشکلات و توانمندی‌های روان شناختی و شخصیتی تمام معلمان، مربیان، مشاوران و کارکنان مدرسه به طور مستمر انجام می‌شود.

4. نیمرخ روانی - اجتماعی، استعدادی (برتر و عمومی) و شخصیتی دانش‌آموزان در برنامه‌ریزی‌های تربیتی، طرح‌ریزی مسیر تحصیلی - شغلی، پیشگیرانه، هدایتی، مراقبتی و مداخله‌ای صورت می‌پذیرد.

5. شناسایی نیازمندی‌های روان شناختی والدین در فرایند فرزندپروری به طور ویژه صورت می‌پذیرد.

مداخله، ارجاع و مددکاری

در این بخش 4 خدمت ارائه می‌شود از جمله مداخلات روانشناختی مختصر در مدارس به صورت همگانی توسط معلمان، مربیان و کارکنان مدرسه انجام می‌شود و انجام مداخلات حمایتی، معاضدتی، مددکاری، پزشکی توسط دستگاه‌های مرتبط با نظارت مدرسه انجام می‌پذیرد.

متن کامل نظام جامع راهنمایی و مشاوره در وزارت آموزش و پرورش را از اینجا مشاهده کنید.