نقش سینما و تلویزیون در ترویج پیوند بین مردم و همدلی

معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه گفت: سینما و تلویزیون می‌تواند به عنوان دارویی اجتماعی در ترویج پیوند بین مردم و فرهنگ گذشت و همدلی نقش پررنگ در جامعه ایفا کند.

به گزارش خبرگزاری مهر، اصغر جهانگیر در اکران خصوصی یکی از فیلم‌های بنیاد سینمایی فارابی در چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر گفت: قضاوت‌های عجولانه و سطحی‌نگرانه و نبود شفافیت و دوگانگی در فکر و عمل و استفاده نکردن از تجارب دیگران و مشورت نکردن با افراد امین و معتمد در افراد می‌تواند موجب آسیب‌های جبران‌ناپذیری باشد.

معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه در خصوص فیلمی که بر اساس جنبش «me too» ساخته شده است، بیان کرد: دنیای جدید سینما و تلویزیون و سایر رسانه‌ها در فرهنگ‌سازی و تبدیل انسان امروزی به آن مدل‌های خودخواسته‌ای که در دیگران جستجو می‌کنند که از آن به الگوسازی تعبیر می‌شود، نقش پررنگی دارند.

وی درباره نقش سازمان‌ها و نهادهای هنری برای ترویج فرهنگ‌های انسانی در جامعه عنوان کرد: به نظر می‌رسد بنیاد فارابی و مجموعه‌هایی که تلاش می‌کنند با زبان هنر مطالب خودشان را بیان کنند می‌توانند در دنیای امروز که اصل هنر و استفاده صحیح از آن برای توسعه ارزش‌ها، آداب اجتماعی و روابط بین فردی و اجتماعی بسیار مهم است، تأثیرگذار باشند و از این رو نباید از آن‌ها غافل بود.

وی با بیان اینکه سینما و تلویزیون می‌تواند به عنوان دارویی اجتماعی در ترویج پیوند بین مردم و فرهنگ گذشت و همدلی نقش پررنگ در جامعه ایفا کند، گفت: سینما می‌تواند هم ترویج‌کننده رفتارهای مثبت مانند ایجاد حس نوع‌دوستی و ترویج فرهنگ گذشت و خدمت به همدیگر و همدلی و به عنوان دارویی اجتماعی در بین مردم باشد و به نوعی الگوهای رفتاری را به سمت و سویی ببرد که انسان‌ها عاشق دستگیری و خدمت‌رسانی به هم شوند و هم می‌تواند حس بدبینی و دوگانگی و ترس از دیگران و در یک کلمه عدم اعتماد را القا کند.

جهانگیر فیلم اکران شده را از منظر اجتماعی و پیشگیرانه مورد نقد و بررسی قرار داد و گفت: فیلم از چند منظر قابل بررسی و نقد است؛ یکی از آن‌ها بحث‌های کنترلی است؛ افراد یکسری رفتارهای کنترلی برای خود و برای دیگران دارند و بر اساس پیش‌فرض‌های خودساخته و پیش‌فرض‌های دیگر ساخته فکر می‌کنند، تصمیم می‌گیرند و رفتار می‌کنند که این موضوع گاهی به معنای تلقین گاهی به معنای القائات و توهمات و با واقعیات قابل درک و بررسی است.

معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه افزود: افراد وقتی به موضوعی فکر می‌کنند باید تلاش کنند که این فکر مبتنی بر مفروضات واقعی بدون سوگیری، وسواس‌های فکری، هیجانات، احساسات انفجاری و زودگذر باشد؛ اگر این مفروضات در فکر جایگزین خوبی پیدا نکند آن وقت توهمات و برداشت‌های وهم‌آلود می‌تواند به سرعت رشد کند و حتی هر کار خوبی را بد جلوه دهد. مغز یک محیط پیچیده است که بیش از 100 میلیارد نورون دارد و برای انتقال پیام 10 هزار اتصال عصبی صورت می‌گیرد. این پیام‌ها هر لحظه می‌تواند خوبی و بدی‌ها را در مقابل انسان تجسم کند. ساماندهی تفکر بر اساس افکار خودکار، مفروضات و باورهای عمیق صورت می‌گیرد. به طور مثال یک خنده می‌تواند هم نیشخند تلقی شود و هم می‌تواند به معنای رضایت یا تمسخر تلقی شود که در نتیجه عواقبی را به همراه دارد.

وی بیان کرد: داستان فیلم نشان می‌دهد رفتارهای احساسی به شدت اسیر قضاوت‌های سطحی‌نگرانه و آنی است و این قضاوت‌ها می‌تواند آینده افراد و حتی جامعه را به سرعت خراب کند؛ پیام پیشگیرانه فیلم این است که ما باید در خصوص تصمیماتی که می‌خواهیم اتخاذ کنیم، زود قضاوت نکنیم، اضطراب خود را کنترل کنیم، برای دیگران حقی را قائل شویم، اسیر احساسات نشویم، بدون دلیل به دیگران اعتماد نکنیم و انسان‌ها را در نقشی که در جامعه دارند صفر و صدی ندانیم؛ بسیاری از ضرب و جرح‌ها و قتل‌ها ناشی از عجولانه تصمیم گرفتن و رفتارهای مبتنی بر احساسات و کنترل نکردن خشم است و بررسی‌ها نشان می‌دهد که در جرایم منجر به ضرب و شتم و توهین و افترا و حتی قتل‌های بدون سبق تصمیم، اغلب هیچ‌گونه سبقه و کدورتی بین افراد وجود نداشته و ناشی از عدم تفکر صحیح است.

جهانگیر در ادامه گفت: اگر امروز در خیلی از حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دچار یک نوع کج‌روی هستیم به دلیل این است که خودمان را به خوبی نشناخته‌ایم و به خوبی زندگی خودمان و اطراف خودمان را از منظر تفکر سالم مورد قضاوت قرار نداده‌ایم و در نتیجه دیگران را آن‌طور که می‌خواهیم و تصور می‌کنیم، قضاوت می‌کنیم و نه آن‌طور که واقعاً هستند و باید قضاوت شوند و به همین دلیل رفتارهایمان پرهزینه و چالش‌زا می‌شود.

در ادامه این برنامه، معاون اجتماعی و پیشگیری و مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی گفتگو کردند که در آن جهانگیر پیشنهاد ساخت فیلم‌هایی با مضمون پیشگیری از وقوع جرم و ارتقا آگاهی‌های حقوقی جامعه را به بنیاد سینمایی فارابی داد که با استقبال جوادی همراه شد.

در این نشست مقرر شد موضوعات پیشگیرانه مبتنی بر پرونده‌های ورودی قوه قضائیه به عنوان سوژه در اختیار بنیاد سینمایی فارابی قرار داده و یک محصول سینمایی مشترک با همکاری دوجانبه تهیه و اکران شود.