نمای رسمی «پرت آب» در بخش کشاورزی

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای‌اقتصاد: بحران «مصرف نامتعارف آب» در حوزه‌های «آبیاری فضای سبز شهرها» و همچنین «بخش کشاورزی» نه تنها مشهود است، بلکه اکنون در یک آمار رسمی مرتبط با فعالیت‌های کشاورزی نیز قابلیت ردیابی دارد.

گزارش «دنیای‌اقتصاد» از خلاصه یافته‌های سرشماری عمومی کشاورزی ایران در سال 1403 که بتازگی منتشر شده، حاکی است: فقط 14 درصد از بهره‌برداران زمین‌های کشاورزی در ایران، از سیستم‌های «آبیاری نوین» استفاده می‌کنند.

براساس این آمار، در حال حاضر مساحت کل زمین‌ها و اراضی کشاورزی در شهرها و روستاهای ایران 17 میلیون و 379 هزار هکتار است که 89 درصد از آن اراضی زراعی و 11 درصد اراضی باغی و قلمستان است.

فعالیت‌های کشاورزی توسط 4 میلیون و 300 هزار نفر در کشور صورت می‌گیرد.

سهم زیر 15 درصدی آبیاری نوین یا همان آبیاری تحت فشار از کل مصرف آبی بخش کشاورزی ایران، بیانگر آن است که بخش قابل‌توجهی از منابع آبی اختصاص یافته به این بخش، با راندمان بسیار پایین و آب‌بری بسیار بالای زمین‌های تحت کشاورزی، مصرف می‌شود. که اگر سهم آبیاری نوین از این حجم، بالا بود، به احتمال خیلی زیاد، شدت کم‌آبی امروز به مراتب کمتر بود.

فارغ از این آمار رسمی، طبق برآوردها بین 70 تا 90 درصد از کل مصرف آب در ایران، مربوط به بخش کشاورزی است.

این سهم برای تهران، معکوس است. در استان تهران 75 درصد از آب مصرفی، برای بخش خانگی و تا 90 درصد برای کل مصرف‌کنندگان غیر بخش کشاورزی است.

تابستان امسال، برای اولین بار، بحران کم‌آبی باعث «قطع چند ساعته جریان آب شرب خانه‌ها» در شهرهای مختلف از جمله تهران شد.

کاهش حجم آب سدهای تهران به زیر 30 درصد و همچنین کم‌آبی سایر سدهای کشور، فشار مصرف را به چاه‌ها منتقل کرده و این نیز عارضه «فرونشست زمین» در کلان‌شهرها را دامن زده است.

نرخ فرونشست در تهران از 30 سانتی‌متر در سال تجاوز کرده که 6 برابر نرخ نرمال جهانی است.