نویسندگان کودک و نوجوان را در تدوین کتاب‌های درسی مشارکت دهید
در رونمایی کارت نمایش «آش ترب» سخنرانان بر ضرورت مدرن‌شدن نظام آموزش و نقش کانون در دعوت نویسندگان کودک و نوجوان برای مشارکت در برنامه‌ریزی نظام آموزشی و تدوین کتاب‌های درسی تاکید کردند.
در رونمایی کارت نمایش «آش ترب» سخنرانان بر ضرورت مدرن‌شدن نظام آموزش و نقش کانون در دعوت نویسندگان کودک و نوجوان برای مشارکت در برنامه‌ریزی نظام آموزشی و تدوین کتاب‌های درسی تاکید کردند.
به گزارش خبرگزاری مهر، آیین رونمایی از کارت نمایش «آش ترب» به نویسندگی فائزه فیض شیخ‌الاسلام روز سه‌شنبه، 29 مهر 1404 با حضور نویسنده و تصویرگر اثر، حامد علامتی مدیرعامل کانون، محمدرضا کریمی صارمی معاون تولید، عباس محمددینی مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون و جمعی از نویسندگان و تصویرگران در سالن احمدرضا احمدی کتابخانه مرجع کانون برگزار شد.
«آش ترب» نشانه‌ای از وحدت خرده فرهنگ‌هاست
عباس محمددینی در این برنامه با بیان این‌که مراحل چاپ کارت نمایش «آش ترب» طولانی شد، گفت: این اثر تلفیق فرهنگی بین داستان ژاپنی و داستان ایرانی است. «آش ترب» روایتی دارد که در هیچ یک از داستان‌های ژاپنی آن را ندیدم.
او کارت نمایش «آش ترب» را تلاقی فرهنگی دانست و افزود: اتصال جاده ابریشم یعنی این اثر؛ یک ژاپنی در یک سر جاده ابریشم و یک ایرانی در سوی دیگر آن است. بدین ترتیب خرده فرهنگ‌ها به هم می‌رسند و این نشان‌دهنده وحدت در خرده فرهنگ‌هاست. دوست دارم چهار جلد دیگر این اثر منتشر شود و شاهد یک مجموعه پنج جلدی باشیم.
مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون از معاون تولید کانون، نویسنده و تصویرگر کارت نمایش «آش ترب» و همچنین همکاران خود برای تلاش به منظور چاپ اثر با کیفیت بالا تشکر کرد و اظهار داشت: با توجه به هجمه‌ای که با آن مواجه هستیم، تولید آثاری مانند «آش ترب» که والدین و مربیان را به کودکان وصل می‌کنند، ضروریست و این کارها جز اولویت انتشارات کانون است.
آثاری مانند «آش ترب» نشانه زنده بودن کانون است
در ادامه، کریمی‌صارمی معاون تولید کانون گفت: 35 سال پیش در این سالن آیینی در مورد کتاب‌ها و کتابخانه برپا شده بود که بنده فیلم‌بردار و مربی کانون بودم. به بچه‌ها گفته بودند یک جمله در مورد کتاب بسازید. زهرا 9 ساله از قم چنین نوشته بود: «کتاب تنها دوستی است که هیچ وقت با آدم قهر نمی‌کند.» جمله او را هم‌چنان به یاد دارم.
وی افزود: هر وقت اتفاقی جدید در کانون می‌افتد، خوشحال می‌شوم، زیرا ما عمرمان را در کانون صرف کردیم. اولین کتاب کانون «مهمان ناخوانده» بود. کتاب «آش ترب» تولد دیگری است و نشان می‌دهد کانون زنده است و زنده می‌ماند و اعتماد خانواده‌ها به کانون بیشتر و بیشتر می‌شود.
معاون تولید کانون با بیان این‌که خوشبختانه هیچ کدام از فعالیت‌های کانون تعطیل نشده است، ادامه داد: ضمن این‌که کانون پرورش فکری، کانون علوم و فناوری‌های نوین را نیز تاسیس کرده است.
تولید محصول برای بچه‌ها را جدی بگیریم
در ادامه، نویسنده کتاب‌نمایش آش ترب ضمن تشکر ویژه از زینب عبدالوهابی، تصویرگر اثر خود گفت: احساس می‌کنم با چاپ این کتاب فصل تازه‌ای در ادبیات باز می‌شود. باید بچه‌های کشورمان و تولید محصول برای آن‌ها را جدی بگیریم، زیرا آن‌ها آینده‌سازان ایران هستند.
فائزه فیض شیخ‌الاسلام با اشاره به این‌که کارت نمایش از سال 92 شکل گرفت، افزود: این کار پروژه‌ای براتی مخابرات به منظور آموزش شماره‌های ضروری به بچه‌ها بود. سال‌ها معجزه ابزار نمایشی را دیدم و به سراغ آن رفتم. کار تصویرگری شد و به مدارس ارائه شد و بازخورد خوبی گرفتیم.
او ادامه داد: بعد از آن با رویکرد جدید به سراغ ادبیات کهن رفتم، به نوعی خواستم به صورت کارت باشد. هر کارت درون خودش فعالیت نمایشی، تجسمی و قصه دارد. والد و مربی که ابزارهای نمایشی را خیلی نمی‌شناسند، می‌توانند با استفاده از نقشه راه ارائه شده، کار با کودک را پیش ببرند.
این نویسنده گفت: کارت نمایش «آتش ترب»، فریم آخر ندارد و قرار است بچه‌ها تصمیم بگیرند و حل مسئله کنند. این پروژه 3 سال با مربیان در چند مهد کودک کار شد. دوست داشتم در آخر این فریم، نقاشی و راهکارهای بچه‌ها را به نمایش می‌گذاشتم.
نقش کانون در مدرن کردن نظام آموزش
عباس جهانگیریان، از نویسندگان کشورمان با بیان این‌که 47 سال است با کانون همکاری دارم، گفت: وقتی به کانون می‌آیم، حالم خوب می‌شود، زیرا کانون، خانه دوم من است. با خانم فیض شیخ‌الاسلام سال‌ها در بنیاد نمایش کودک کار می‌کنم. ایشان و همسرش از وقتی به ایران برگشتند در خدمت ادبیات و تئاتر کودک هستند.
جهانگیریان در مورد ضرورت مدرن‌شدن نظام آموزش و نقش کانون در آن افزود: امروز نیاز به انسان مدرن داریم که این انسان در آموزش و پرورش رشد می‌یابد.
او با بیان این‌که بچه‌ها ارتباط عاطفی با کتاب‌های درسی برقرار نکردند، ادامه داد: کتاب‌های درسی خشک و خسته کننده است زیرا نویسندگان کودک و نوجوان برای برنامه‌ریزی و تدوین کتاب‌های درسی و نظام آموزشی دعوت به مشارکت نشدند.
این نویسنده گفت: سال‌ها قبل به ارمنستان رفتم. نویسنده‌ای با من به مدرسه آمد که اسم مدرسه به نام او بود و تندیس او سر در مدرسه قرار داشت. روی اسکناس‌ها تصاویر هنرمندان و نویسندگان است و در مترو عکس نویسندگان به چشم می‌خورد.
ضرورت دعوت نویسندگان کودک و نوجوان برای تدوین کتاب‌های درسی
جهانگیریان با اشاره به طرح «کودکی نامداران» که از سوی کانون اجرا می‌شود، بیان کرد: در این طرح زندگی مشاهیر به صورت داستان برای بچه‌ها نوشته می‌شود. احساس کردم جای نویسندگان کودک و نوجوان از جمله باغچه‌بان، صمد بهرنگی، هوشنگ مرادی‌کرمانی و مهدی آذریزدی در این مجموعه خالی است.
وی افزود: در حوزه‌های پرورشی سایه کانون باید بر سر آموزش و پرورش باشد. کانون باید تعامل تنگاتنگی با آموزش و پرورش داشته باشد. نویسندگان ما در زنگ قصه‌گویی و برای تدوین کتاب‌ها باید در کنار آموزش و پرورش باشند.
این پژوهش‌گر با بیان این‌که قصه نمایش باید به مدارس راه پیدا کند، گفت: آموزش مستقیم از یاد بچه‌ها می‌رود در صورتی که آموزش با موسیقی و نمایش به ضمیر ناخودآگاه می‌رود و پاک نمی‌شود. کتاب باید رنگ، بو، روح و عاطفه داشته باشد تا بتواند در مخاطب تغییر و تحول ایجاد کند.
نویسنده کتاب‌هایی همچون «سایه هیولا» و «پسر، نان و نمک» با اشاره به این‌که یک تا دو درصد کتابخانههای مدارس ایران پاسخ‌گوی نیاز بچه‌هاست، بیان کرد: از مدرسه‌ای بازدید کردم که کتابخانه‌اش تنها شامل یک قفسه بود که در آن، مجموعه تفسیر المیزان قرار داشت. بنده ارادت زیادی به علامه طباطبایی دارم و حتی به دیدارشان می‌رفتم، اما این مجموعه برای دانش‌آموزان ابتدایی مناسب و قابل فهم نیست.
کانون کتابخانههای مدارس را تجهیز کند
این نویسنده حوزه ادبیات کودک و نوجوان خواستار تجهیز کتابخانههای آموزش و پرورش از سوی کانون پرورش فکری شد و عنوان کرد: آموزش و پرورش، انتشارات دیگری مانند مدرسه دارد که می‌تواند با کمک آن‌ها نیز کتابخانههای مدارس را مجهز و به‌روز کند.
جهانگیریان با اشاره به چاپ کارت نمایش «آتش ترب» اظهار داشت: خوب است که کانون به سمت چاپ کتاب‌های متفاوت رفته است. امیدوارم اتفاق‌هایی که در جاهای دیگر نیفتاده است مانند چاپ کتاب همراه با عروسک در کانون شکل بگیرد.
او تقویت بیان، افزایش اعتماد به نفس، بدن خوب، تجربه کار گروهی، حس سازگاری، تقویت حس وظیفه‌شناسی، افزایش تخیل و تصور، تقویت حواس پنج‌گانه و حافظه و کاهش فشارهای روحی روانی را از اثرات تئاتر بر روی کودکان و نوجوان برشمرد.
«کتاب‌نمایش» مصداق یادگیری فعال در نظام شخصی‌سازی آموزش است
همچنین مدیرعامل کانون در آیین رونمایی از کارت نمایش «آش ترب» به سخنرانی پرداخت، علامتی با بیان این‌که امروز در دنیا شخصی‌سازی آموزش یکی از سخت‌ترین، مهم‌ترین و پیچیده‌ترین روش‌های آموزش است، گفت: در این روش، مربی و معلم با توجه به اقتضاءهای شخصی، استعداد را پرورش و کودک و نوجوان را در مسیر تربیت قرار دهد. کانون چند دهه است که این روش را به کار گرفته است.
او با اشاره به این‌که در یادگیری فعال، مربی و معلم نقش راهنما را دارند، ادامه داد: در یادگیری فعال کودک با عمل، فکر کردن و صحبت‌کردن پیش می‌رود و ذهنش درگیر می‌شود. به عبارتی در خوانش کتاب، فقط خواندن و شنیدن اتفاق نمی‌افتد بلکه ذهن هم درگیر می‌شود و مخاطب، کنشگر هم هست.
«کتاب نمایش»؛ مصداق یادگیری فعال در نظام شخصی‌سازی آموزش
علامتی «کتاب نمایش» را یکی از مصداق‌های یادگیری فعال در نظام شخصی‌سازی آموزش بیان کرد و افزود: کتاب نمایش از ابزارهایی است که مربی و والدین در یادگیری فعال می‌توانند به کار گیرند. خوشبختانه کانون با تلاش نویسنده و تصویرگر اثر کارت نمایش «آش ترب»، به تولید «کتاب‌نمایش» دست پیدا کرد.
مدیرعامل کانون به کتابخانه مرجع و اداره کل انتشارات کانون پیشنهاد کرد همکاری‌های مشترک خود را بیشتر کنند و در این زمینه گفت: اولین درخواستم این است که مراسم رونمایی بیشتر و در کنارش مراسم نقد و بررسی هم داشته باشید. تولیدات ما زیاد است و هر 8 ساعت یک کتاب تولید می‌کنیم، بر این اساس باید نشست‌های رونمایی افزایش یابد.
علامتی افزود: پیشنهاد دومم این است که کتابخانه مرجع، دانشجویان دکتری که پایان‌نامه‌شان در حوزه ادبیات کودک ایران است را بورسیه کند و یک دوره 45 روزه برای آن‌ها بگذارد. می‌توانید ابتدا از کشورهای اسلامی شروع کنید و بعد به پنج قاره برسید و در سال، 10 تا 30 نفر را بورسیه کنید.
«آش ترب» پیام‌های آموزشی را ماندگارمی‌کند
در پایان این آیین از کارت‌نمایش «آش ترب» به نویسندگی فائزه فیض شیخ‌الاسلام و تصویرگری زینب عبدالوهابی که از سوی انتشارات کانون پرورش فکری برای گروه سنی بالای 4 سال (نوباوه) تولید شده است، رونمایی شد و نویسنده توضیح‌هایی را در مورد چگونگی استفاده از اثر خود ارائه کرد.
در مجموعه «آش ترب» با کمک فعالیت‌هایی چون قصه‌گویی، نقاشی، حجم‌سازی و نمایش بازی، پیام‌های آموزشی از شکل شعارگونه خارج و همراه با بازی و سرگرمی به یک آموزش ماندگار و هنرمندانه تبدیل می‌شود.
