نگاهی به کارنامه مهران مدیری به بهانه نقش متفاوتش در «پدر گواردیولا»
مهران مدیری اوایل دهه هفتاد به عنوان کمدین پا به تلویزیون گذاشت. در دههی هفتاد با کارگردانی و بازی در طنزهای آیتمی توانست به موفقیت فراوانی دست پیدا کند. مسیر این موفقیت در دههی هشتاد با ساخت سریالهای دنبالهدار و نود شبی کمدی ادامه پیدا کرد. مدیری تا پایان دههی 80 به عنوان موفقترین کارگردان و بازیگر کمدی شناخته میشد. در دهه نود با اینکه فعالیتهای مدیری به سمت و سوی دیگری رفت...
مهران مدیری این اواخر در «درخت گردو»، «خاتون» و «خائنکشی» در نقشی جدی ظاهر شده بود و حالا در «پدر گواردیولا» او را با نقش بیوک در قالبی کاملا متفاوت میبینیم. نقش آفرینی متفاوتی که بهانهای شد برای مرور کارنامه او در همه عرصههایی که در این مدت در آن فعالیت داشته و در برخی از آنها به موفقیتهایی هم دست پیدا کرده است.
کارگردانی تلویزیون
مهران مدیری اولینبار سال 1372 با مجموعه آیتمی «پرواز 57» به میدان آمد و خودش را خیلی زود به مخاطبان اثبات کرد. این مجموعه برای دهه فجر آن سال تولید شد و نسبت به سایر مجموعههای کمدی آن دوره، چند گامی رو به جلو بود. مدیری در این مجموعه جذاب و متفاوت پای بازیگران جوانی مثل رضا عطاران، نصرالله رادش، سعید آقاخانی و... را هم به تلویزیون باز کرد. بهطورکلی مهران مدیری تا بهحال برای تلویزیون 16 اثر تولید کرده. 6 مجموعه آیتمی، 9 سریال تلویزیونی و یک تاکشو. بعضی از آثار مدیری مثل «پرواز 57»، «ساعت خوش»، «مرد هزارچهره»، «پاورچین» و «شبهای برره» کیفیت بیشتری نسبت به سایرین داشتهاند و بعضی دیگر مانند «نقطهچین»، «جایزه بزرگ»، «مرد دوهزار چهره «،» درحاشیه» و... به لحاظ کیفیت چندان قابل قبول نبودهاند. آخرین همکاری مدیری با تلویزیون کارگردانی «دورهمی» در شبکه نسیم بود.
مهران مدیری با کارگردانی «قهوه تلخ» نام خود را به عنوان یکی از پیشگامان سریالهای خانگی ثبت کرد.
کارگردانی شبکه نمایش خانگی
اولین تجربه همکاری مدیری با شبکه خانگی، «گنج مظفر» بود. او برای فصل دوم «باغ مظفر» با تلویزیون به توافق نرسید و قرار شد آن را در شبکه نمایش خانگی توزیع کند، اما با مشکل مواجه شد و سه سال بعد از «قهوه تلخ» در شبکه نمایش خانگی توزیع شد. «قهوه تلخ»، «ویلای من»، «گنج مظفر»، «شوخی کردم»، «عطسه»، «هیولا» و «دراکولا» از جمله آثار مدیری در شبکه خانگی هستند. بعد از موفقیت «قهوه تلخ» از آن جهت که قسمتهای پایانی این سریال هیچوقت ساخته نشد، تصمیم گرفت برای جبران بدقولیها بلافاصله «ویلای من» را بسازد که اثر ضعیفی از آب درآمد. «شوخی کردم» اثر متوسطی بود. با وجود اینکه برخی آیتمهای آن طرفدار پیدا کرد. «عطسه» ضعیفترین اثر مدیری در نمایش خانگی بود. مدیری سالها بعد از «شوخی کردم» سراغ ساخت «هیولا» براساس فیلمنامه پیمان قاسمخانی رفت که اثر موفقی از آب درآمد اما فصل دوم این اثر با نام «دراکولا» نتوانست موفقیتی به دست بیاورد.
مهران مدیری دومین فیلم سینمایی خود با نام «ساعت 6 صبح» را در یک فضای متفاوت کارگردانی کرده است.
کارگردانی سینما
مدیری بعد از ساخت 15 سریال در تلویزیون و چهار سریال برای شبکه نمایش خانگی، تازه در سال 1395 تصمیم گرفت اولین فیلم سینماییاش را با نام «ساعت پنج عصر» کارگردانی کند. مدیری با وجود اینکه در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی، کارگردان پرکاری به حساب میآید، در سینما کارنامه پرباری ندارد و همین اواخر ضبط دومین فیلم سینماییاش «ساعت شش صبح» را به پایان رسانده است. «ساعت پنج عصر» با اینکه اثر قابقبولی به حساب میآمد اما از جهاتی انتظار مخاطبان آثار مدیری را برآورده نکرد و نهایتا اکران آن با فروش 9 میلیارد تومان به پایان رسید. مدیری در هردو اثر سینماییاش از فضای کمدی سریالهایش فاصله گرفته و آنطور که شنیده میشود فیلم جدیدش اثری جدی است.
مدیری فیلنامه فیلم «ساعت 5 عصر» را براساس طرحی از خشایار الوند به نگارش درآورد و نام خودش را به عنوان فیلمنامهنویس در تیتراژ ثبت کرد.
فیلمنامه
مدیری کارگردان پرکاری است، اما اکثر آثارش را بر اساس فیلمنامههای دیگر نویسندگان تولید کرده است. او سالها با پیمان قاسمخانی به عنوان سرپرست نویسندگان سریالهایش همکاری داشت. این همکاری موفقیت زیادی برایش به همراه آورد. بعد از قاسمخانی، نویسندگان دیگری، از جمله خشایار الوند، امیرمهدی ژوله و... او را همراهی میکردند. تا اینکه نهایتا تصمیم گرفت اولین فیلم سینماییاش، «ساعت پنج عصر» را بر اساس فیلمنامه خودش بسازد که البته بعدها مشخص شد فیلمنامه اولیه آن از خشایار الوند بوده و مدیری به طور کامل آن را بازنویسی کرده است. علت اصلی ضعف «ساعت پنج عصر» به فیلمنامه آن برمیگردد. ریتم کند، موقعیتهای تکراری و اغراقآمیز، شخصیتپردازی نامناسب و... از جمله مهمترین ضعفهای فیلمنامه «ساعت پنج عصر» بود. مدیری فیلم جدیدش را هم براساس فیلمنامه اولیه عباس رافعی ساخته و آن را کامل بازنویسی کرده است.
مدیری برای بازی در فیلم کمدی «همیشه پای یک زن در میان است» نامزد سیمرغ بلورین شد.
بازیگر آثار کمدی
مهران مدیری از «نوروز 72» و سپس برنامه «پرواز 57» به عنوان کمدین به مخاطبان معرفی شد. در فضای بسته دهه هفتاد و وضعیت نابسامان برنامههای تلویزیونی، مهران مدیری با خلاقیت ویژهای در عرصه کمدی به میدان آمد و خیلی زود توانست توجه مخاطبان را جلب کند. مدیری ارتباط خوبی با مخاطبانش میگرفت و سعی میکرد با لبخند زدن یا ابرو بالا انداختن، رابطهای خصوصی دور از چشم سایر بازیگران با آنها برقرار کند و همین هم جذابیتش را بالاتر میبرد. پلاتوهای مدیری هم در مجموعههای آیتمی هم طرفدار ویژهای داشت. حضور مدیری در آثارش به قدری اهمیت داشت که وقتی در سریال «درحاشیه2» بازی نکرد، نصف بیشتر مخاطبان قید تماشای آن را زدند. هنوز هم نقشهایی مثل رامین «جنگ 77»، فرهاد «پاورچین»، شیرفرهاد «شبهای برره»، مسعود شصتچی «مرد هزارچهره» و بلوتوث «قهوه تلخ» از ذهنمان بیرون نرفتهاند. او برای بازی در «همیشه پای یک زن در میان است» نامزد سیمرغ جشنواره فجر شد.
مهران مدیری در سریال «پدر گواردیولا» عهده دار یک نقش تلخ و جدی است.
بازیگری آثار درام
مهران مدیری اولینبار در سال 1371 بازیگری در تلویزیون را با ایفای نقشی کوتاه و جدی در مجموعه «مشتهای کوچک» به کارگردانی ثریا قاسمی تجربه کرد، اما بازی او در مجموعه «نوروز 72» به چشم آمد. همان ابتدای دهه هفتاد در سریال «باغ گیلاس» به کارگردانی مجید بهشتی نقشی جدی به عهده گرفت. یک سال بعد که به عنوان کمدین در ذهنها تثبیت شده بود در فیلم «دیدار» به کارگردانی محمدرضا هنرمند، باز هم نقشی جدی بازی کرد. بعد از آن تا سالها جایگاهش را به عنوان یک کمدین حفظ کرد تا اینکه در آثاری مثل «پل چوبی» و «درخت گردو»، «خاتون» و «خائنکشی» بار دیگر در نقشهایی جدی به میدان آمد. او درحال حاضر نقش جدی متفاوتی را در سریال «پدر گواردیولا» ایفا کرده. در قسمت ابتدایی او را در جایگاه خلافکاری به اسم بیوک میشناسیم.
«دور همی» از تجربههای موفق مهران مدیری در عرصه اجراست.
اجرا
مهران مدیری سال 1387 اولین بار با برنامه «ببخشید شما» اجرا را تجربه کرد. سپس در سال 1395 با برنامه «دورهمی» در جایگاه مجری نشست؛ یک تاکشوی شبانهی پرهیجان که آن زمان طرفدار زیادی داشت. در آخرین فصل دورهمی هم اجرای یک مسابقه را به عهده گرفت. به طور کلی دورهمی برنامه موفقی بود و این موفقیت بیشتر از هرچیز به محبوبیت خود مهران مدیری برمیگشت. او در پلاتوهای انتقادیاش هم تیرش را به سمت مردم نشانه میرفت و هم مسئولان. گفتوگوهایش را به با شوخطبعی خودش پیش میبرد و از این جهت مورد توجه قرار داشت. اجرای مدیری در مسابقه دورهمی هم با انتقادهایی همراه بود.
خوانندگی
مدیری اواخر دهه هفتاد، زمانی که در اوج محبوبیت قرار داشت با کار برای موسیقی کودکان و دکلمه اشعار هاتف علیمردانی وارد موسیقی شد و سال 1379 آلبوم «از روی سادگی» را با همراهی بابک بیات و فردین خلعتبری منتشر کرد. تیتراژ فیلم سینمایی «همنفس» و سریالهای «شبهای برره»، «باغ مظفر»، «قهوه تلخ» و «زعفرانی» از جمله فعالیتهای مدیری در زمینه خوانندگی بوده. مدیری چندبار کنسرت برگزار کرد که با استقبال زیادی روبهرو شد. او تورهایی هم برای اجرای موسیقی در کشورهای خارجی داشت.