نیمه تاریک سریال خاطرهساز
«کارآگاه علوی» ساخته حسن هدایت مهمترین سریال ایرانی در ژانر جنایی است و با آنکه سالها از تولیدش گذشته هنوز اثر تاثیر گذار دیگری در این زمینه ساخته نشده است. این مجموعه در دو فصل تولید شده که اولی در سال 1375 و دومی در سال 1387 پخش شده است.
کارآگاه علوی مامور اداره تامینات است که در بین سالهای 1308 تا 1314 مشغول فعالیت در تهران است. در فصل دوم او پس از تبعید، دوباره به کار فراخوانده میشود و در بازگشت، تصمیم میگیرد با پیگیری پروندههای مفاسد پرده از فساد بردارد. از این شخصیت بازی کامپیوتریای نیز تهیه شده و در این سالها بارها درباره ضرورت تولید چنین مجموعههایی بحث شده است.
کاوه میر عباسی مترجم مشهور حتی در یک نشست تخصصی درباره کتابهای جنایی در ایران و جهان گفته تاکنون، بهجز سریال «کارآگاه علوی»، اثر خاصی در این زمینه تولید نشده است. شاید فیلم و سریالهایی ساخته شده باشند، اما اغلب آنها در ژانر گوتیک قرار میگیرند. اکنون در این روزها مرحله تولید فصل سوم این مجموعه آغاز شده و این بار قرار است سید جمال سید حاتمی کارگردانی اثر را برعهده داشته باشد.
حسن هدایت اما به عنوان نویسنده حضور دارد و همچنین احمد نجفی با همراهی برادرزادهاش نقش کارآگاه علوی را بازی میکند. عدم حضور حسن هدایت به عنوان کارگردان بسیاری از علاقه مندان این مجموعه خاطره انگیز را نگران کرده است. این فیلمساز چندی پیش هم با خبرگزاری مهر مصاحبه کرد و گلایههای قابل تاملی را درباره فصل سوم این سریال مطرح کرد.
او گفت در آبان سال گذشته، فیلمنامه 26 قسمتی ارائه شد و از سوی مسوولان مورد تشویق قرار گرفت؛ آنها گفتند که اثر بسیار خوبی است. با گذشت زمان، متوجه تغییرات در پروژه شدم. ابتدا پیمان جعفری تهیهکننده اثر را تغییر دادند که چون تصمیم سازمان بود، پذیرفتم. تهیهکننده دیگری معرفی شد و من فکر کردم که اگر فرد معرفیشده دارای تجربه باشد، مسالهای نیست، چراکه هدف ما، پیشبرد پروژه بود. درباره تهیه کننده جدید گفتند که این فرد یعنی پرویز امیری سابقه تولید برنامههای ترکیبی در شبکه پویا و تهیهکنندگی سریالی مانند «مرهم» را دارد. از نظر آنها این تصمیم جنبهای قطعی و غیرقابل تغییر داشت.
کارگردان فصلهای اول و دوم «کارآگاه علوی» توضیح داد: موضوع بعدی که مطرح شد، بحث بازیگر نقش کارآگاه بود. من از نظر فنی تاکید کرده بودم که بازی در نقش شمایل یک کارآگاه برای خود احمد نجفی سخت و دشوار شده است. این سریال در فصل دوم قصهای را روایت میکرد که در دهه 20 میگذشت و فیلمنامه فصل سوم نیز تقریبا در همان برهه تاریخی است درحالیکه بازیگرش به لحاظ ظاهری و توانمندی تغییر کرده است. در نتیجه، نمیتوان در یک برهه زمانی، تصویری تا این حد متفاوت از این شخصیت ارائه داد اما توجهی به این توضیحات من نشد.
هدایت گفت: برای نقش کارآگاه بازیگری باید انتخاب شود که از شادابی و مهارت کافی برخوردار باشد، نه فردی که دیگر با کمبود انرژی مواجه است. چنین فردی چگونه میتواند نقش اصلی یک سریال را ایفا کند؟ در فصل دوم سریال، اجرای او با مشکلاتی مواجه شد و عملکردش نسبت به فصل اول بهوضوح افت کرد. حتی در فصل اول هم دوبله منوچهر اسماعیلی برای این بازیگر بود که نقش را نجات داد.