نیم قرن تا تهران 20 میلیون نفری

روزنامه همشهری چهارشنبه 19 آذر در گزارشی می آورد: روند رو به رشد تهران که از دهه30 آغاز شد با مهاجرت جمعیت به این شهر کماکان ادامه دارد. تهران در تمام طول این سال‌ها از جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی بزرگ‌تر شده و حتی از جهات مختلفی چندین برابر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس است. شاید یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که تهران در آینده با آن مواجه خواهد بود عامل جمعیت است که می‌تواند معادلات آینده را در تهران دستخوش تغییرات اساسی کند. متوسط رشد سالانه جمعیت پایتخت در سال‌های 1335 تا 1345 برابر با 5.7درصد ودر سال‌های 1345 تا 1355 برابر 5.2 درصد بوده است که این سرعت رشد بالای جمعیت برایند رشد طبیعی سریع و جریان مهاجرت به سوی این شهر است. بعد از این سال‌ها آهنگ رشد جمعیت در تهران کمتر شده و هم‌اکنون سالانه به 1.3درصد رسیده است. مرکز آمار ایران، در تازه‌ترین گزارش خود از وضعیت ویژگی‌های جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی تهران اعلام کرده با این نرخ رشد جمعیت احتمالا جمعیت تهران تا سال1455 دوبرابر خواهد شد.

جمعیت تهران طبق گزارش مرکز آمار، جمعیت تهران در میانه دهه 90 خورشیدی به 8میلیون‌و693هزارو706نفر رسیده که در مقایسه با آغاز این دهه معادل 6.6درصد رشد را نشان می‌دهد. متوسط رشد سالانه جمعیت شهر تهران در طول سال‌های 90 تا 95 معادل 1.29درصد بوده، یعنی جمعیت تهران در 60سال گذشته 5.6برابر شده است. با فرض ثابت ماندن آهنگ رشد فعلی جمعیت تهران در میانه قرن آینده به بیش از 2برابر افزایش خواهد یافت و به محدوده 20میلیون نفر نزدیک خواهد شد، یعنی رقمی بیش از 17.5میلیون نفر.

هرم و ترکیب جمعیت پایتخت 17.4درصد جمعیت تهران را کودکان و نوجوانان تا 14سال تشکیل می‌دهند و بخش عمده جمعیت تهران یعنی 74.1درصد آنان در سنین 15 تا 64سال هستند. همچنین 8.4درصد ساکنان تهران در سنین 65سال به بالا هستند. منطقه19 با 23.5درصد جمعیت صفر تا 14سال جوان‌ترین و منطقه3 با 15درصد جمعیت 65ساله و بیشتر، مسن‌ترین مناطق شهر تهران هستند. بخش عمده این جمعیت را افراد 25 تا 30سال تشکیل می‌دهند. هم‌اکنون 4میلیون‌و324هزار نفر از جمعیت تهران را مردان و 4میلیون‌و370هزار نفر را زنان تشکیل می‌دهند.

میزان سواد از کل جمعیت تهران (6ساله و بیشتر) 7میلیون‌و640هزار نفر معادل 95درصد سواد دارند و 5درصد معادل 415هزار نفر بی‌سواد هستند. در بین همه مناطق شهر تهران بیشترین جمعیت بی‌سوادها در منطقه17 و 19 به‌ترتیب با 10.4 و 10.2درصد (از کل جمعیت بی‌سوادهای استان تهران) متمرکز شده‌اند. مناطق 3 و 6 هم دارای بیشترین افراد باسواد است و جمعیت کل بی‌سوادهای این 2منطقه بین 1.8 تا 1.9درصد از کل جمیعت بی‌سوادهای استان تهران است.

بیکاران خوشحال اطلاعات مرکز آمار نشان می‌دهد 9.5درصد از تهرانی‌ها بدون اینکه کار کنند دارای درآمد مستمر هستند. جمعیت این گروه 730هزار نفر است، بخش عمده این افراد در مناطق 2، 3، 6 و یک ساکن هستند. بر این اساس، نرخ مشارکت اقتصادی تهران 37.7درصد است که در مقایسه با سال1390 کاهش پیدا کرده است. بیشترین نرخ مشارکت اقتصادی مربوط به منطقه10 تهران با 39.8درصد و کمترین نرخ مشارکت اقتصادی مربوط به منطقه13 با 35.9درصد است. نرخ بیکاری در تهران 11.5درصد است که نشان می‌دهد در مقایسه با سال1390 معادل 2درصد کاهش پیدا کرده است. بیشترین نرخ بیکاری مربوط به منطقه21 با 14.2درصد و کمترین نرخ بیکاری مربوط به منطقه 12 با 8.5درصد است.

اشتغال هم‌اکنون 2میلیون‌و884هزار نفر از جمعیت کل تهران در زمره افراد فعال اقتصادی محسوب می‌شوند که از این تعداد 2میلیون‌و552هزارنفر شاغلند؛ یعنی جمعیت بیکاران تهران به 331هزارو500 نفر رسیده است. در بین همه مناطق تهران مناطق 10، 11، 12 و 7 دارای بیشترین نسبت جمعیت شاغل و مناطق 13، 2، 21 و 22 دارای کمترین نسبت جمعیت شاغل است. طبق این آمار 28.4درصد از تهرانی را، یعنی 2میلیون‌و175هزارنفر را، افراد خانه‌دار تشکیل می‌دهند.

مسکن آمارهای مرکز آمار نشان می‌دهد که هم‌اکنون 42درصد تهرانی‌ها، مشتمل بر یک‌میلیون‌و209 هزار خانوار، در تهران مستأجرند و یک‌میلیون‌و 432 هزار خانواده تهرانی مالک واحد مسکونی خود هستند، یعنی 50درصد خانوارهای تهرانی مالک خانه و بقیه اجاره‌نشین هستند. مطابق این اطلاعات بیشتر اهالی منطقه3، از مناطق لاکچری تهران، مالک هستند و این منطقه دارای کمترین میزان مستأجر است اما منطقه15 دارای بیشترین تعداد مستأجران است. همچنین از 2میلیون‌و870هزار واحد مسکونی شهر تهران 87.4درصد خانه‌ها یعنی 2میلیون‌و510هزار واحد مسکونی آپارتمان است و 361هزار واحد مسکونی غیرآپارتمانی است که شامل 12.7درصد از کل خانه‌های تهران است. بیشترین میزان آپارتمان‌های تهران در منطقه6 متمرکز شده یعنی 97درصد خانه‌های این منطقه آپارتمانی است و کمترین آن مربوط به منطقه 16 با 70درصد است.

کیفیت زندگی از 2میلیون‌و871هزار واحد مسکونی معمولی در شهر تهران، واحدهای مسکونی با مساحت 51 تا 75متر با فراوانی نسبی 34درصد بیشترین سهم را در واحدهای مسکونی معمولی داشته‌اند. پس از آن واحدهای مسکونی با مساحت 81 تا 100مترمربع با فراوانی نسبی 19.3درصد و واحدهایی با مساحت 101 تا 150متر با فراوانی نسبی 19.1درصد در رتبه‌های دوم و سوم قرار می‌گیرند. در بین مناطق شهر تهران، منطقه10 با 31درصد دارای بیشترین نسبت واحدهای مسکونی کوچک‌تر از 50مترمربع و منطقه2 با 3درصد دارای کمترین نسبت از این نوع واحدهاست. 57.3درصد خانه‌های تهران اسکلت فلزی و 33.8درصد اسکلت بتونی دارند.

• مرکز آمار ایران
• شهر تهران
• استان تهران