هزینه سنگین دولت برای تعمیر واحدهای تولید برق
به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، تامین برق پایدار در تابستان امسال و مقایسه با شرایط اسف‌بار سال گذشته سبب شده تا یک پرسش در ذهن مردم شکل بگیرد. این پرسش حول این محور شکل می‌گیرد که دولت چگونه توانسته است، تنها در یکسال خاموشی‌های بعضا 8 ساعته در بخش خانگی را سامان داده و بدون حتی یک لحظه خاموشی در سال 1401، با برنامه‌ریزی دقیق زمینه تامین این حامل انرژی مهم را مهیا کند.
طبیعتا پاسخ به این پرسش، تنها به یک جواب ختم نشده و پاسخ‌های متعددی نظیر رکوردزنی در افزایش ظرفیت واحدهای نیروگاهی، صرفه‌جویی برق ادارات و سایر موارد می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد، اما در بین تمامی پاسخ‌های یک عامل مهم وجود دارد که چشم‌پوشی بر آن غیر ممکن است.
*ضربه تکمیل نشدن تعمیرات نیروگاهی به مردم در آخرین سال فعالیت دولت روحانی
برای بررسی نقش این عامل به تابستان سال گذشته در آخرین سال فعالیت دولت دوازدهم باز می‌گردیم. در این بازه زمانی نیروگاه‌های حرارتی کشور 50 هزار 600 مگاوات برق تولید کرده‌اند که توان عملیاتی تولید برق در کشور بر اساس آمار منتشر شده در ترازنامه انرژی برای نیروگاه‌های حرارتی در هر 3 بخش گازی، حرارتی و سیکل‌ترکیبی در مجموع معادل 59 هزار 879 مگاوات برآورد می‌شود.
با توجه به در نظر گرفتن توان عملیاتی تولید برق نیروگاه‌های حرارتی شاهد اختلاف 9 هزار و 279 مگاواتی بین ظرفیت عملی ساخت نیروگاه و همچنین توان تولید برق فعلی کشور بودیم. بر این مبنا محتمل‌ترین گزینه برای توجیه اختلاف 9 هزار 279 مگاواتی بین ظرفیت عملی ساخت نیروگاه و توان تولید برق فعلی کشور، خارج شدن تعدادی از واحدهای نیروگاهی از مدار تولید برق بود.
در این زمینه، سیما غفاری، کارشناس انرژی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، با بیان اینکه 620 واحد نیروگاه حرارتی برای تولید برق در کشور نصب شده است، گفت: «به نظر می‌رسید کاهش تولید 9 هزار و 279 مگاوات برق در تابستان مرتبط با نیروگاه‌هایی باشد که در شرایط بحرانی صنعت برق از مدار تولید خارج شده‌اند.»
این کارشناس انرژی در بیان این مسئله که خارج شدن یک واحد نیروگاهی ارتباطی با صفر شدن تولید یک نیروگاه حرارتی ندارد، گفت: «نیروگاه محمد منتظری اصفهان، 8 واحد نیروگاهی دارد که ممکن است بخشی از این واحدها از مدار تولید برق خارج شوند اما این نیروگاه با کل ظرفیت کمتر همچنان برق تولید کند.»
توقف تولید برق 9 هزار مگاوات از واحدهای نیروگاهی کشور در شرایطی که شاهد کمبود تولید 15 هزار مگاواتی برق بودیم، نمی‌تواند توجیه قابل پذیرشی داشته باشد، چرا که همه ساله در باز زمانی کنونی شاهد ثبت اوج بار مصرف برق هستیم. بنابراین دولت و بخش خصوصی باید از تولید همه واحدهای نیروگاهی کشور در این بازه زمانی اطمینان حاصل کند.
به معنای ساده‌تر عدم توجه به تعمیرات نیروگاهی در بازه زمانی معین سبب شده بوده بود تا در حساس‌ترین شرایط نزدیک به 9 هزار مگاوات نیروگاه از مدار فعالیت خارج باشند.
*برنامه‌ریزی دولت برای تکمیل تعمیرات نیروگاهی پیش از شروع فصل گرم
با توجه به واکاوی این تجربه تلخ در سال 1400، با روی کار آمدن دولت مردمی، توجه ویژه به تکمیل تعمیرات نیروگاهی پیش از ورود به فصل گرم و استفاده از حداکثر ظرفیت تولید برق به منظور پاسخ به تقاضای تابستان در دستور کار قرار گرفت.
در همین رابطه، ناصر اسکندری، معاون راهبری تولید برق شرکت برق حرارتی ضمن اشاره به دستور اکید وزیر نیرو مبنی بر تکمیل تعمیرات نیروگاهی تا پیش از شروع فصل گرم گفت: «آمادگی کامل نیروگاه‌ها برای تولید برق پایدار هدف اصلی این مجموعه است؛ از این رو همه‌ساله پس از عبور از فصل گرم سال و شروع مهرماه فصل تعمیراتی نیروگاه‌های حرارتی آغاز شده و بایستی تا خردادماه سال بعد به پایان برسد. چرا که از خردادماه با افزایش مصرف برق کشور بایستی نیروگاه‌ها آمادگی کاملی برای پاسخگویی به بار مصرف این بازه زمانی داشته باشند.»
اسکندری در تشریح جزئیات برنامه تعمیرات نیروگاهی گفت: «برای فصل تعمیرات امسال نیروگاه‌های حرارتی 95 هزار مگاوات برنامه تعمیراتی پیش‌بینی شد که این اقدام ها شامل 661 پروژه تعمیراتی است.»
وی ادامه داد:«661 پروژه تعمیراتی یاد شده شامل 30 مورد تعمیرات اساسی در نیروگاه‌های بخار، 79 مورد تعمیرات اساسی واحدهای گازی، 26 مورد بازدید مسیر داغ، 361 مورد بازدید اتاق احتراق و 165 مورد نیز تعمیرات دوره‌ای در واحدهای بخاری است که همه این اقدام‌ها طبق برنامه انجام شد.»
*همه ظرفیت تولید برق کشور در تابستان سال 1401 در مدار بود
بر اساس اظهارات وزیر نیرو، در سال 1401 برای اولین بار همه تعمیرات نیروگاهی کشور پیش از ورود به اوج مصرف برق به اتمام رسیده است.
این گزاره به معنای آن است که برای نخستین بار در سال‌های اخیر صنعت برق با همه توان و بدون واحد خارج از مدار به مصاف تامین نیاز در اوج بار تابستان 1401 رفت.
براساس اطلاعات مستند به دست آمده از صنعت برق، هزینه تعمیرات نیروگاهی که سالانه انجام می‌شود، هزینه بسیار سنگینی است، به‌طوری که در سال 1401 تعمیرات واحدهای تولید برق به 4 هزار 200 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که 61 درصد از این هزینه مرتبط با تعمیر نیروگاه‌های دولتی و 39 درصد دیگر نیز مربوط به تعمیرات نیروگاه‌های بخش خصوصی است.
*تعمیر نیروگاه‌های که 8 سال خاموش شده بودند
به گزارش فارس، تعمیرات نیروگاهی در شرایطی در دستور کار قرار گرفت که برخی از نیروگاه‌ها بیش از 8 سال بود که از مدار فعالیت خارج شده بودند.
برای مثال نیروگاه شهید عباسپور واقع در سد شهید عباسپور بیش از 8 سال بود که بدلیل مشکلات فنی از مدار خارج شده بود، اما با تلاش همه دست‌اندرکاران در سال جاری فعالیت خود را از سر گرفت و بار دیگر به سهمی از تامین برق پایدار را به دوش کشید.
بر این اساس به نظر می‌رسد، تکمیل تعمیرات نیروگاهی سبب شد، تا این مسئله به ضمانتی در جهت تامین برق پایدار تبدیل شود.