هفت فرمان اسلام برای افزایش محبت میان همسران و کاهش طلاق عاطفی
دلجویی از همسر و توجه به مسائل و مشکلات او، به ایجاد محبت میانجامد. این در حالی است که بعضی از زنها شاکی هستند که گرفتاری همسرانشان مانع توجه به شرایط روحی آنان میشود و عدهای از مردان نیز معترضند که همسرانشان به گرفتاریهای آنها توجه نمیکنند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، این جمله نگرانکننده را بارها از زبان مسئولان شنیدهایم که: «آمار طلاق در کشور بالاست.» اما آماری که به صورت رسمی یا غیررسمی اعلام میشود مربوط است به مواردی که ثبت محضری شدهاند. اگر آمار طلاقهای عاطفی را هم به آن اضافه کنیم، باید بیش از اینها نگران باشیم.
آن طور که کارشناسان تأکید دارند آسیبهای فردی و اجتماعی ناشی از طلاق عاطفی به مراتب بیشتر از طلاق رسمی است و باید جلوی این فاجعه را در خانوادهها گرفت. کارشناسان برای حل این معضل راهکارهای بسیاری ارائه میدهند که اگر بخواهیم آنها را دستهبندی کنیم، به قوانین اسلامی میرسیم؛ دستوراتی که در آخرین کتاب آسمانی و سیره ائمه معصوم علیهم السلام برای داشتن رابطه صحیح، به زن و شوهر توصیه شده است.
خبرگزاری تسنیم در گفتوگو با ملیحه سادات موسوی و مریم حاج عبدالباقی به عنوان اساتید دانشگاه و کارشناسان در زمینه اسلامی به راهکارهایی برای افزایش انس و مودت میان همسران در زندگی مشترک دست یافته است.
1. دلجویی از همسر و توجه به مشکلات او
اگر فلش بک بزنیم و به چند سال قبل بازگردیم، حتماً به خاطر می آوریم که در چند دهه پیش بسیاری از زنان، خانهداری را دغدغه بزرگ زندگی خود میدانستند و هر روز مردان خود را بدرقه میکردند و به استقبال آنها میشتافتند.
ملیحه سادات موسوی در این باره به ماجرای مستندی اشاره کرد و گفت: روایت است مردی به محضر پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و گفت: «یا رسولالله، همسری دارم که هر زمان وارد خانه میشوم به استقبالم میآید و چون میخواهم از منزل بیرون بروم، مرا بدرقه میکند. هر گاه مرا اندوهگین ببیند میگوید چه چیز تو را اندوهگین کرده؟ اگر برای مخارج زندگی ناراحتی، مطمئن باش که خداوند عهدهدار آن است و با داشتن چنین ضامن معتبری که روزی تو را تضمین کرده، نباید اندوهگین باشی و اگر برای آخرت غصه میخوری، خداوند اندوهت را زیاد کند، چون باید چنین باشی.»
پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «خداوند در روی زمین کارگزارانی دارد که زن تو یکی از آنهاست و برای او نصف پاداش شهید در نظر گرفته شده است.»
کارشناس اسلامی از این روایت این طور نتیجهگیری میکند که: از این روایت متوجه میشویم که دلجویی از همسر و توجه به مسائل و مشکلات او، به ایجاد عشق و محبت میانجامد. این در حالی است که بعضی از زنها شاکی هستند که گرفتاری همسرانشان مانع توجه به شرایط روحی آنان میشود و عدهای از مردان نیز معترضند که همسرانشان به گرفتاریهای آنها توجه نمیکنند.
آیا قهر راهکار خوبی برای ابراز دلخوری میان همسران است؟ نکتههای اسلامی در زمینه تشویق کودک و نوجوان به کتابخوانی / چگونه مراقب غذای روحی فرزندمان باشیم؟ چگونه به فرزند خود در انتخاب مرجع تقلید کمک کنیم؟2. به یکدیگر احترام بگذارید
عشق و علاقه بین زن و مرد معمولاً از مرحله خواستگاری ایجاد میشود؛ البته خواستگاریهایی که به نتیجه برسند و خانم و آقا تصمیم بگیرند کنار هم زندگی مشترکی را آغاز کنند.
دکتر عبدالباقی، کارشناس اسلامی، معتقد است که وقتی نیمه دیگر فرد پیدا شود، خودبه خود عشق به وجود میآید و زن و مرد برای هم احترام قائل میشوند و این احترام یعنی افزایش مهر و محبت بین زن و شوهر.
این کارشناس دینی راه دیگر افزایش دوستیها را ابراز علاقه به صورت کلامی عنوان کرده و ادامه میدهد: بهترین گواه، سخنان امیرالمؤمنین علیه السلام درباره حضرت زهرا سلام الله علیها است. روایت است شخصی از حضرت علی علیه السلام درباره حضرت زهرا سلام الله علیها پرسید. حضرت همسرشان را این گونه توصیف کردند: «نعم المولی الی الطاعه الله؛ او در مسیر طاعت خدا یاوری نیکو برایم بود.»
3. تواضع داشته باشید
خداوند متعال مهر و محبت همسران نسبت به یکدیگر را در وجود آنان قرار داده است. محبت بین زن و مرد با آغاز زندگی مشترک زوجین ایجاد میشود و با ادامه زندگی، استحکام پیدا میکند. همان طور که در آیات قرآن آمده، خداوند زنان و مردان را برای آرامش یکدیگر آفریده است.
موسوی در این زمینه به آیه 21 سوره روم اشاره میکند که خدای متعال در این خصوص فرموده است: «و من آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجا لتسکنوا الیها و جعل بینکم موده و رحمه ان فی ذلک لایات لقوم یتفکرون؛ از نشانههای الهی آن است که برای شما جفتی از جنس خودتان آفرید که کنار او آرامش یافته و با هم انس گیرید و میان شما رأفت و مهربانی برقرار شود. همانا در این امور نیز برای مردم خردمند، ادله علم و حکمت حق آشکار است.»
موسوی ادامه میدهد: متأسفانه در جوامع کنونی، مهر و محبت میان زوجین با تعابیر نامتعارفی بیان میشود. گاهی وقتی به خانمی گفته می شود به همسرت عشق بورز و محبت داشته باش، میگوید «پررو» میشود و معتقد است زنانی که محبت خود را به شوهرانشان نشان میدهند «مردذلیل» هستند.
البته عکس این موضوع هم صادق است و وقتی به مردی گفته میشود با همسرت مهربان باش و به حرفهای او توجه کن، این کار را «زن ذلیلی» میداند! مگر چه عیبی دارد که همه ما زن ذلیل و مردذلیل باشیم؟ فرهنگ اسلامی و ایرانی ما هم این گونه رفتارها را تایید میکند؛ تا آنجا که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله میفرمایند: «قول الرجل للمرأه انی احبک لایذهب من قلبها ابدا؛ گفتار مرد به همسرش که من تو را دوست دارم هرگز از قلب او محو نمیشود.»
4. با زیباترین القاب همسرتان را صدا کنید
عبدالباقی تصریح میکند: باید به گونهای همسرتان را صدا کنید که دلتان میخواهد او نیز شما را صدا کند. اگر همسرتان را محترمانه صدا کنید، به او اعتماد به نفس میبخشید و این اقدام، شخصیت او را تکامل میدهد.
او ادامه میدهد: بر اساس روایات، دوستی و نزدیکی مثالزدنیای میان حضرت فاطمه سلام الله علیها و امیرالمؤمنین علی علیه السلام وجود داشته که تا قبل از آن بین کسی نبوده و بعد از آنها هم بین کسی وجود ندارد.
نکته جالب توجه این است که طبق روایات، حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام از کلماتی مانند «حبیبه من»، «صفیه من»، «زهرا جان» و... خطاب به یادگار پیامبر صلی الله علیه و آله استفاده میکردند، در حالی که امروزه برخی فکر میکنند اگر از چنین کلماتی نسبت به همسرشان استفاده کنند، پردههای حیا پاره میشود. دلایل غیر موجه دیگری نیز هست که محبت بین زوجین را کم میکند.
5. به مسائل توجه کنید
اهمیت توجه به مسائل جنسی در ایجاد عشق و محبت میان همسران به اندازهای است که آیات و روایات بسیاری درباره زمان برقراری رابطه بین زن و شوهر نقل شده است. اسلام ازدواج را قرار داده تا زن و مرد علاوه بر ارضای روحی، از لحاظ جنسی نیز ارضا شوند.
موسوی به حدیثی اشاره میکند که بنا بر آن، امام صادق علیه السلام میفرمایند: «هیچ لذتی برای مرد بیشتر از لذتی که از همسر خود میبرد، نیست.» متأسفانه بررسیها نشان میدهد دلیل اصلی طلاقهای عاطفی به ویژه در میان زوجهای جوان، بیتوجهی به مسائل زناشویی است که میتوان به کمک مشاوران اسلامی خانواده برای آن راهکار مناسبی پیدا کرد.
البته آموزش مسائل جنسی ممکن است در یک یا دو جلسه امکانپذیر باشد اما آموزش مسائل روانی جنسی به زمان بیشتری نیاز دارد، چون بسیاری از مشکلات روانی جنسی، ملکه ذهنی افراد شده و باید برای درمان آن مدتی تلاش کرد.
6. در همه امور شریک باشید
در جوامع سنتی، وظایف زن و مرد کاملاً مشخص بود اما در زندگیهای مدرن، شرایط به گونهای است که نمیتوان مانند گذشته عمل کرد. به هر حال این روزها فعالیتهای اجتماعی خانمها بیشتر شده و برخی از آنها دوش به دوش همسران خود برای تأمین مخارج زندگی تلاش میکنند، در حالی که از وظایف سنتیشان چیزی کم نشده و پس از مراجعه به خانه باید کارهای منزل و رسیدگی به فرزندان را انجام دهند.
کارشناسان معتقدند توجه مردان به مشارکت در امور خانه، میتواند زمینهساز عشق و محبت میان همسران باشد. موسوی در این باره توضیح میدهد: در زندگی حضرت فاطمه سلام الله علیها و امام علی علیه السلام این همکاری فراوان یافت میشود؛ تا جایی که نقل میکنند روزی پیامبر صلی الله علیه و آله به خانه امیرالمؤمنین علی علیه السلام رفتند و دیدند آن دو بزرگوار هر دو مشغول کار هستند. فرمودند: «کدامیک از شما خستهتر است؟» امیرالمؤمنین علیه السلام پاسخ دادند: «فاطمه خستهتر است.» پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: «فاطمه جان برخیز، من کارهایت را انجام میدهم.»
همه کارهای حضرت فاطمه سلام الله علیها و امام علی علیه السلام با هم بود. یعنی با هم کار میکردند، با هم درد دل میکردند و با هم مشورت میکردند. وقتی حسنین علیهماالسلام بیمار میشوند، با هم برای شفای آنان روزه میگرفتند. همه اینها نشان از صمیمت این خانواده است. درست است که آنها معصوم بودند و رفتارشان الهی بود، اما رفتار غیر بشری نداشتند؛ از این رو باید الگوی ما باشند.
موسوی تصریح می کند: این بزرگواران با رفتارشان به ما یاد دادند که مردان وقتی به خانه میآیند، خودشان را درگیر کار خانه کنند و همسرشان را تنها نگذارند. خانمها هم باید به آقایان کمک کنند. در واقع باید نسبت به یکدیگر بیتفاوت نباشند و از زیر بار مسئولیت شانه خالی نکنند.
امام باقر علیه السلام میفرمایند: «حضرت فاطمه سلام الله علیها کارهای منزل را با حضرت علی علیه السلام این گونه تقسیم میکرد: خمیر کردن آرد، نان پختن، تمیز کردن و جارو کردن خانه بر عهده ایشان بود و کارهای بیرون منزل مانند جمعآوری هیزم، تهیه مواد غذایی و... را امام علی علیه السلام انجام میدادند.»
7. هدیه بدهید
یکی از سنتهای خوب اسلامی، هدیه دادن است. شکی نیست که هدیه دادن به همسر، از سر صدق و صفای دل برای نشان دادن محبت و دوستی از بارزترین مصادیق مهر و محبت است. هدیه دادن تلخیها را شیرین و دلها را به هم نزدیک میکند و باعث میشود محبت جای کینهها را بگیرد.
دکتر عبدالباقی میگوید: در خصوص هدیه دادن به همسر نیز دستورات بسیاری از ائمه اطهار علیهم السلام روایت شده است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله میفرمایند: «مردی که به سفر میرود، هنگامی که نزد خانواده خود برمیگردد، باید به اندازه استطاعت و تواناییاش هدیهای برای آنها تهیه کند.» وقتی مرد برای همسرش سوغاتی میآورد، درواقع به او نشان میدهد که در سفر هم به فکر او بوده است.
زن نیز از برخورد شایسته شوهرش احساس خوشحالی و سرور میکند و کانون گرم خانواده مملو از محبت، عشق، نشاط، شادابی و لذت معنوی میشود. البته این قضیه در مورد خانمها هم صدق میکند و آنها هم باید با هدیه دادن به همسران خود نشان دهند که به آنها علاقه دارند.