هنگام افطار چه دعایی بخوانیم؟
یک کارشناس علوم قرآنی گفت: در روایات بسیاری آمده است که دعای ما در هنگام افطار توسط پروردگار یکتا اجابت می‌شود همچنین همانطور که همه می‌دانیم از تمام بزرگان دین مبین اسلام چندین دعا وجود دارد که با خواندن آن‌ها می‌توانیم با خدای خود صحبت کرده و خواسته‌های دلمان را با خداوند متعال مطرح کنیم.
احمد ستوده در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان پیرامون اعمال و ادعیه هنگام افطار در ماه مبارک رمضان گفت: افطار از جمله لحضات ارزشمندی است که بنده را به خدای خود متصل می‌کند، زبان دعا دراین هنگام بسیار مهم است و ادعیه «ائمه معصومین (ع)» هر کدام نشان می‌دهد که لحظه افطار در ماه مبارک رمضان تا چه میزان ارزشمند و گرانبها است.
وی در همین راستا ادامه داد: در روایات بسیاری آمده است که دعای ما در هنگام افطار توسط پروردگار یکتا اجابت می‌شود همچنین همانطور که همه می‌دانیم از تمام بزرگان دین مبین اسلام چندین دعا وجود دارد که با خواندن آن‌ها می‌توانیم با خدای خود صحبت کرده و خواسته‌های دلمان را با خداوند متعال مطرح کنیم.
- بیشتر بخوانید:
- برای مطالعه آخرین مطالب و گفت‌وگوهای مذهبی اینجا کلیک کنید
ستوده در مورد ادعیه‌ای که در هنگام افطار برا آن سفارش شده بیان کرد: دعا‌های فراوانی برای لحظه افطار بیان شده، «امام کاظم (ع)» فرموده‌اند: هر کس این دعا را در هنگام افطار بخواند پاداش تمام کسانی که در آن روز، روزه بوده اند برای او نوشته می‌شود: «اَللهُمَ لَکَ صُمتُ وَعَلی رِزقِکَ اَفطَرتُ وَعَلَیکَ تَوَکَلت خداوندا، تنها برای تو روزه داشتم و با روزی تو افطار کردم و بر تو توکل نمودم».
وی پیرامون دعای سفارش شده از سوی «امام علی (ع)» در هنگام افطار بیان کرد: «امام علی (ع)» فرموده‌اند هنگام افطار بخوانید: «بِسمِ اللهِ اَللهُمَ لَکَ صُمنا وَعَلی رِزقِکَ اَفطَرنا فَتَقَبَل مِنا اِنَکَ اَنتَ السَمیعُ العَلیمُ، خداوندا، تنها برای تو روزه داشتیم و با روزی تو افطار نمودیم، پس روزه‌ی ما را بپذیر. به راستی که تو شنوا و آگاهی».
ستوده به دعای «پیامبراکرم (ص)» هنگام افطار در ماه مبارک رمضان اشاره و ابراز کرد: ماه رمضان و به خصوص لحظه‌های افطار از بهترین زمان‌ها برای بهره‌مندی از برکات سفره پر نور الهی است. در کتاب علمای شیعه به نقل از «پیامبراکرم (ص)» آمده است که خواندن این دعا هنگام افطار موجب پاک شدن گناهان می‌شود: «یَا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ أَنتَ اِلَهِی لَا اِلَهَ لِی غَیرُکَ اغفِر لِیَ الذَنبَ العَظِیمَ اِنَهُ لَا یَغفِرُ الذَنبَ العَظِیمَ اِلَا العَظِیمُ، ای بزرگ ای بزرگ، تو معبود منی و من به‌جز تو معبودی ندارم، گناه بزرگ مرا بیامرز، به راستی که جز بزرگ نمی‌تواند گناه بزرگ را ببخشاید». همچنین دعایی دیگر از «امام رضا (ع)» به هنگام افطار سفارش شده است که در آن آمده است: «اللهم لکَ صُمنا بتوفیقک وعلی رِزقکَ اَفطَرنا بِاَمرک، فَتقبلهُ مِنا واغفر لنا، اِنک اَنت الغَفورُ الرحیم، خداوندا، با توفیق تو برایت روزه گرفتیم و با دستور تو با روزی‌ات افطار کردیم، پس آنرا از ما بپذیر و ما را بیامرز، به راستی که تو خودت بسیار آمرزنده و بسیار مهربانی.
وی به دعای هنگام خوردن لقمه اول افطار اشاره و بیان کرد: در روایات آمده است که هر روزه دار در زمان افطار یک دعای مستجاب دارد لذا در هنگام خوردن نخستین لقمه افطار بگوید: «بِسمِ اللهِ الرَحمنِ الرحَیمِ یا واسِعَ المَغفِرَهِ اِغفِر لی، بنام خدا که رحمتش بسیار و مهربانیاش همیشگی است،ای گسترده آمرزش، مرا بیامرز».
ستوده پیرامون مشهور‌ترین دعا به هنگام افطار اظهار کرد: در حدیثی بیان شده «امام صادق (ع)» فرموده‌اند، «پیام اکرم (ص)» بعد از افطار این دعا را می‌خواندند: «اللَهُمَ لَکَ صُمنَا وَ عَلَی رِزقِکَ أَفطَرنَا فَتَقَبَلهُ مِنَا ذَهَبَ الظَمَأُ وَ ابتَلَتِ العُرُوقُ وَ بَقِیَ الأَجرُ، خدایا، فقط برای تو روزه داشتیم و با روزی تو افطار کردیم، پس روزه‌ی ما را بپذیر. گرسنگی سپری شد و رگ‌ها‌تر و نم‌دار شدند و پاداش باقی ماند».
این کارشناس علوم قرآنی در همین راستا بیان کرد: دعایی دیگر نقل شده که «امام صادق (ع)» می‌فرمایند:
«الحَمدُ لِلَهِ الَذِی أَعَانَنَا فَصُمنَا وَ رَزَقَنَا فَأَفطَرنَا، ستایش خدا را که ما را یاری نمود و روزه گرفتیم و روزی داد و افطار کردیم».
«اللَهُمَ تَقَبَلهُ مِنَا وَ أَعِنَا عَلَیهِ وَ سَلِمنَا فِیهِ وَ تَسَلَمهُ مِنَا فِی یُسر مِنکَ وَ عَافِیَه، خدایا، روزه‌ی ما را بپذیر و ما را بر محافظت از آن یاری کن ودر آن ماه رمضان سالم بدار و آن رابا آسانی فراوانی روزی و عافیت از ما بگیر».
«الحَمدُ لِلَهِ الَذِی قَضَی عَنِی یَوماً مِن شَهرِ رَمَضَانَ، ستایش خدا راکه توفیق روزه داشتن یک روز از ماه رمضان رابه من عنایت کرد».
ستوده شب‌های ماه مبارک رمضان را سرشار از ارزش معنوی دانست و تصریح کرد: لحظه به لحظه شب و روز‌های ماه مبارک رمضان پر است از اعمال عبادی و ادعیه مستحبی که خواندن و به جا آوردن آن‌ها فضیلت بسیاری به همراه دارد. از آنجا که لحظه افطار که از معنوی‌ترین لحظه‌ها برای یک روزه دار است بنابراین اعمال و اذکار مخصوص به خود را دارد. یکی از ادعیه زمان افطار دعایی است که «امام صادق (ع)» بر آن سفارش کرده‌اند که به «تواشیح اسماء الحسنی» معروف است و بر اسماء الهی تاکید دارد، در متن این دعا آمده است:
بسم الله الرحمن الرحیم
نسئلک یا من هو الله الذی لا اله الا هو الرحمن الرحیم الملک القدوس السلام المؤمن المهیمن العزیز الجبار. المتکبر الخالق الباریء المصور الغفار القهار الوهاب الرزاق الفتاح العلیم. القابض الباسط الخافض الرافع المعز المذل السمیع البصیر الحکم العدل. اللطیف الخبیر الحلیم العظیم الغفور الشکور العلی الکبیر الحفیظ المقیت. الحسیب الجلیل الکریم الرقیب المجیب الواسع الحکیم الودود المجید الباعث الشهید. الحق الوکیل القوی المتین الولی الحمید المحصی المبدیء المعید المحیی الممیت الحی القیوم.
الواجد الماجد الواحد الصمد القادر المقتدر المقدم المؤخر الاول الآخر. الظاهر الباطن الوالی المتعالی البر التواب المنتقم العفو الرئوف مالک الملک ذو الجلال و الاکرام. المقسط الجامع الغنی المغنی المانع الضار النافع النور الهادی البدیع الباقی. الوارث الرشید الصبور الذی لیس کمثله شیء و هو السمیع البصیر. اللهم صل افضل صلاه علی اصعد مخلوقاتک سیدنا محمد و علی آله و صحبه و سلم شماره معلوماتک و مداد کلماتک کلما ذکرک الذاکرون و غفل ان ذکرک الغافلون.
وی با اشاره به ارزش دعای قبل از افطار در ماه مبارک رمضان خاطرنشان کرد: دعا در هنگام افطار بسیار ارزشمند است و برکات فراوان دارد، اما دعایی نیز وجود دارد که از زبان جبرئیل بیان شده و «پیامبراکرم (ص)» آن را نقل کرده است، در فضیلت این دعا آمده است که هرکس این دعا را در زمان افطار بخواند گناه وی بخشیده، غم و غصه وی از بین برده، گرفتاری‌هایش را بر طرف، حاجات وی را برآورده کرده، وی را به مقصودش رسانیده، عمل وی را با عمل پیامبران و صدیقین بالا برده و در روز قیامت چهره او درخشان‌تر از ماه شب چهارده خواهد بود، متن این دعا به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمَ ربَ النورِ العظیم و ربَ الکرسی الرَفیع و ربَ البَحرِ المَسجور و رَبَ الشَفیعِ الکبیر و النُورِ العَزیز و رَبَ التُوریهِ و الانجیلِ و الزبور و الفُرقانِ العظیم، خدایا‌ای پروردگار روشنی بزرگ و‌ای پروردگار تخت بلند، و‌ای پروردگار دریای پر میان، و‌ای پروردگار شفع بزرگ و نور محترم، و‌ای پروردگار تورات و انجیل و زبور و قرآن عظیم.
انتَ اِله مَن فی السمواتِ و اِله مَن فی الأرض لا اِله فیما غَیرُک، توئی معبود هر کس که در آسمان‌ها است و معبود هر کس که در زمین است، و جز تو معبودی در بین آن‌ها نیست.
و انتَ جَبار من فِی السموات و جَبار مَن فِی الأرض لا جبار فیهِما غَیرُک، و توئی قاهر و مسلط بر هر که در آسمان‌ها و هر که در زمین است، و جز تو قاهری در بین آن‌ها نیست.
و انت مَلِک مَن فی السموات و مَلِک مَن فِی الأرض لا مَلِک فیهِما غَیرُک، و توئی پادشاهی در هر کس که در آسمان‌ها است و سلطان هر که در زمین است و جز تو پادشاهی در بین آن‌ها نیست.
اَسئَلُک بِاسمِک الکبیر و نورِ وجهِک الکریم و بِمُلکک القَدیم یا حَی یا قَیوم یا حَی یا قَیوم یا حَی یا قَیوم، از تو می‌خواهم به‌حق نام بزرگت و به نور ذات بزرگوارت، و عظمت و پادشاهی دیرینه‌ات،ای زنده و‌ای پاینده،ای زنده و‌ای پاینده،ای زنده و‌ای پاینده.
و اَسئَلُک بِاسمُک الَذی اَشرَقَ بِهِ کل شَئ و بِاسمِک الَذی اَشرَقَت بِهِ السَموات و الأرض و بِاسمِک الَذی صَلح بِهِ الأوَلون و بِهِ یصلَحُ الاخِرون، و از تو می‌خواهم به‌حق آن نامت که هر چیز بدان پرتو گرفت، و بدان نامت که آسمان‌ها و زمین بدان روشن گشت، و بدان نامت که پیشینیان بدان شایستگی یافتند و پسینیان بدان شایسته گردند.
یا حَیاً قَبلَ کلِ حَی و یا حَیاً بَعدَ کلِ حَی یا حَی لا اِلهَ الا اَنت صَلِ عَلی مُحَمَد و آل مُحَمَد‌ای زنده پیش از هر زنده، و‌ای زنده پس از هر زنده، معبودی جز تو نیست، سلام فرست بر محمد و خاندان محمد.
وَ اغفِر لی ذُنوُبی وَ اجعَل لی مِن اَمری یسراً وَ فَرَجَاً قَریبا، و بیامرز گناهان مرا، ودر کار من سهولت و گشایشی نزدیک مقرر فرما
و ثَبِتنی عَلی دینِ محمد و آل محمد و عَلی هُدی محمد و آل محمد و عَلی سُنَهِ محمد و آل محمد علیه و علیهم السلام و مرا بر دین محمد و خاندان محمد و بر هدایت محمد و خاندان محمد و بر سنت «و روش» محمد و خاندان محمد که سلام بر او و آنان باد پا بر جا و ثابت قدم بدار.
وَ اجعَل عَمَلی فِی المَرفوعِ المُتَقَبَل وَهَب لی کما وَهَبتَ لِأُولیائِک و اَهلِ طاعَتِک، و عمل و کردار مرا در فراز جایگاه پذیرفته قرار ده، و به من ببخشای چنانچه به دوستان و فرمانبردارانت بخشودی.
فَاِنی مُؤمِن بِک مُتَوَکل عَلیک مُنیبً اِلیک مَعَ مَصیری اِلیک و تَجمَع لی و لِوالدی و لِأَهلی و لِوَلَدی الخیر کله، زیرا که من به تو ایمان دارم و بر تو توکل کنم، و به درگاه توانا به کنم با این که «می‌دانم» باز گشتم به‌سوی تو است، و هر آنچه خیر و خوبی است «از تو خواهم که» همه‌ی را برای من و پدر و مادر و خاندان و فرزندانم گردآوری.
وَ تصرف عَنی و عَن والِدَی و عَن اهلی و عَن وَلَدی الشَر کله، و هر انچه بدی است همه‌ی را از من و پدر و مادر و خاندان و فرزندانم بازگردانی؛ و اَنتَ الحَنانُ المَنان بَدیعُ السمواتِ و الأرض، و توئی مهر پیشه و نعمت بخش، پدید آورنده آسمان‌ها و زمین.
تُعطِی الخَیر مَن تَشاء و تصرفه عن من تشاء، عطا فرمائی خیر «و خوبی» را بهر که خواهی، و بگردانی آنرا از هر که خواهی.
فَامنُن عَلَی برحمتک یا ارحم الراحمین، پس به مهر و رحمت خویش بر من منت بنه‌ای مهربان‌ترین مهربانان.
