واکاوی دو چالش مهم در توسعه نیروگاه‌های ایران
به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، نگاهی به منابع تولید برق در جهان بیانگر آن است که 45 درصد برق دنیا توسط نیروگاه‌های ذغالسنگ و اتمی تولید می‌شود، در حالی که سهم این 2 نوع نیروگاه در ایران کمی بیشتر از یک درصد است. همین مسئله سبب شده تا اتکای تولید برق ایران با گاز طبیعی افزایش یافته و بحران کمبود گاز در زمستان، صنعت برق کشور را هم به دردسر بیندازد. ریشه اجبار نیروگاه‌های به سوخت مایع نظیر گازوئیل و مازوت و افزایش آلودگی هوا همزمان با رخداد وارونگی هوا در فصل زمستان نیز در همین مسئله اتکا بیش از اندازه سبد سوخت نیروگاهی به گاز طبیعی نهفته است.
با توجه به نظر کارشناسان، توسعه نیروگاه‌های ذغالسنگ و اتمی در ایران با 2 چالش مواجه است. اولین چالش خلا فناوری توسعه این واحدهای نیروگاهی است. در نیروگاه‌های ذغالسنگ، فناوری بویلر واحدهای سوختی در ایران وجود ندارد و در نیروگاه‌های اتمی نیز فناوری راکتورها در کشور توسعه پیدا نکرده است.
در این راستا، محمد فهیم‌پور، کارشناس حوزه انرژی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: بومی‌سازی دانش ساخت نیروگاه‌های ذغالسنگ و اتمی باید در چهاچوب برنامه‌ای مشابه آنچه در توسعه نیروگاه‌های حرارتی پیگیری شد، قرار گرفته و از طریق قراردادهای بلندمدت زمینه انتقال فناوری فراهم شود.
این کارشناس حوزه انرژی گفت: هم اکنون نیازبه توسعه واحدهای نیروگاهی ذغالسنگ و اتمی نیاز کشوراست و باید برنامه دولت برای آن مشخص باشد.
به گزارش اقتصادایران، چالش دوم توسعه نیروگاه‌های ذغالسنگ و اتمی هزینه بالای سرمایه‌گذاری این واحدهای تولید برق نسبت به نیروگاه‌های گازی است. معماری نظام تامین مالی انرژی ایران نیز سهم بالایی برای بخش سرمایه‌گذاری قائل بوده و توجهی به هزینه یکسان شده انرژی (LCOE) ندارد، لذا این چالش به توقف توسعه نیروگاه‌ها منتهی شده است.
در این راستا، سیما غفاری، کارشناس حوزه انرژی معتقد است:«هزینه یکسان شده انرژی یا levelized cost of energy هیزینه‌است که در آن خرج بهره‌برداری واحد نیروگاهی نظیر هزینه انرژی، و هزینه تعمیر و نگهداری و سایر خرج‌های دیگر لحاظ می‌شود و هزینه سرمایه‌گذاری بخشی از آن است.
این کارشناس انرژی تاکید کرد: نیروگاه‌های ذغالسنگ و اتمی به واسطه هزینه پایین سوخت و همچنین هزینه کم تعمیر و نگهداری نسبت به نیروگاه گازی در مقیاس‌های بزرگ اقتصادی تر هستند.
*بسته دیپلماسی ایران و چین نیازمند تعریف و طراحی
با توجه به چالش‌های یاد شده انتقال فناوری و اتکا به رویه سرمایه‌گذاری خارجی می‌تواند زمینه شکوفایی نیروگاه ذغالسنگ و اتمی در حوزه انرژی ایران را فراهم کند. دری این میان، اتکا به ارتباط اقتصادی ایران و چین و توان بالای فناوری چینی‌ها در حوزه ساخت نیروگاه‌های اتمی و ذغالسنگ، قرارگیری این مسئله در بسته‌های اقتصادی 2 کشور اهمیت بالایی دارد.
مجید شاکری، کارشناس اقتصادی در این رابطه به خبرنگار فارس گفت: اساسا حرکت به سوی طراحی بسته‌های دیپلماسی در چهارچوب تضمین منافع بلند مدت، بخش مغفول دیپلماسی ماست و همین مسئله فرصت‌های زیادی را از ایران سلب کرده است.
*راهکار حل مسئله سوخت زمستان و آلودگی هوا چیست؟
بر اساس گزارشات موجود، طی سال‌های اخیر انتقال فناوری بویلر نیروگاه‌های ذغالسنگ از چین در دستور کار وزارت نیرو قرار داشته اما کارشکنی یک پیمانکار در ایران و همچنین نبود انگیزه از سمت طرف چینی کار را متوقف کرده است. همچنین اخیرا سطحی از گفت‌وگوها میان متولیان انرژی اتمی ایران و چین برای توسعه نیروگاه اتمی در ایران آغاز شده اما پیشرفت مطلوبی ندارد.
بر این اساس حرکت به سوی قراردادن محور توسعه نیروگاه ذغالسنگ و اتمی در بسته دیپلماسی ایران و چین و تعریف از انتقال فناوری و سرمایه‌گذاری این 2 نوع نیروگاه به عنوان یک انتفاع برای ایران در کنار پیگیری عالی‌ترین مقامات اجرایی 2 کشور تنها راهکار توسعه این حوزه در صنعت انرژی ایران و حل مسائلی نظیر بحران سوخت زمستان و آلودگی هوا است.