وزیر ارشاد: «حافظ» ستاره‌ای فراملی در کهکشان شعر جهان است

شیراز - وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حافظ شیرازی را ستاره‌ای فراملی در کهکشان شعر جهان دانست و گفت: لسان‌الغیب وقتی می‌سرود آن‌چه در زمانه خودش یافته بود را بیان می‌کرد.

به گزارش خبرنگار مهر، سید عباس صالحی شامگاه شنبه در آئین بزرگداشت حضرت حافظ با اشاره به اهمیت تاریخی زبان و شعر در تکامل بشریت آغاز کرد و گفت: انسان به سرعت از سخن گفتن به شعر سرودن آمد و در این نقطه حقیقت انسانیت انسان آغاز شد. سخن گفتن وجه مشترک ما با بسیاری از موجودات هستی است، اما شاعرانه اندیشیدن و شعر سرودن، مختص انسان بوده و این از قدیمی‌ترین هنرهای انسانی است.

وی با تأکید بر جایگاه برجسته شاعران در میان ملل مختلف، به معرفی پنج شاعر جهانی ایران اشاره کرد و ادامه داد: شاعران گران‌قدر بسیاری داریم اما فردوسی، مولوی، خیام، سعدی و حافظ پنج ادیب بزرگ در قله شعر جهانی هستند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه به ویژگی متمایز حافظ نسبت به دیگر شاعران پرداخت و افزود: در میان این پنج شاعر، هر کدام طعم و بویی دارند و حافظ ویژگی‌های خاص خودش را دارد و در زمانه خودش نیز شهرت فراملی یافت. شاید از این جهت حافظ با دیگر شاعران کاملاً متفاوت است.

صالحی تصریح کرد: لسان‌الغیب وقتی می‌سرود، گزافه‌گویی نمی‌کرد؛ آن‌چه را در زمانه خودش یافته بود، بیان می‌کرد.

منشور چندوجهی حافظ و راز جذابیت جهانی

صالحی با طرح این پرسش که چگونه می‌توان با این شاعر بزرگ رجوع مجددی داشت، پاسخ داد: حافظ یک شخصیت چند ضلعی و چند وجهی بود که مانند یک منشور، هر جمعی را به خود جذب می‌کرد و این منشور درخشان توانست در گوشه گوشه عالم برای مخاطبان خودش جذاب باشد؛ هر کسی از منظری به حافظ نزدیک می‌شد، او را قرین و مرشد خود می‌یافت.

وی به سه عامل اصلی در این جذابیت اشاره کرد و گفت: حافظ عصاره عرفان و معنویت ایرانی اسلامی ما بود؛ فشرده قرن‌های متوالی از ایران قبل از اسلام تا ایران بعد از اسلام. دیوان حافظ دیوان کوچکی است، اما این خلاصه و عصاره یک فرهنگ عرفانی و معنوی است؛ حکمت خسروانی ایران بود که اسلام بر آن افزود و نیاز عرفانی و معنوی انسان را در قرن‌های متمادی اشباع می‌کرد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: وجه دیگر حافظ، زبان و ادبیات اوست. کلام حافظ کلام بی‌مانندی در زبان و ادبیات است. مانندی ندارد. بسیاری مجذوب حافظ شدند و از کمند او بیرون نیامدند. حتی برای غیرآشنایان به زبان فارسی، سبک زبانی و ادبی حافظ لایه‌های ویژه‌ای دارد که ارتباط برقرار می‌کند.

صالحی آزادگی و آزاداندیشی حافظ را برای مخاطب بیرونی جذاب دانست و گفت: بسیاری از کسانی که به حافظ رو آوردند، اول از این منظر با او آشنا شدند؛ حافظ آزاد، آزاده و آزاداندیش است.

حافظ جادوگر حل تناقض‌هاست

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: حافظ در کنار عارف بودن، یک حکیم و فیلسوف است و بسیاری از دغدغه‌های معناشناسانه و وجودی انسان را پاسخ می‌دهد؛ پاسخ‌هایی که شاعرانه و فیلسوفانه است.

وی به وجه رند و شیدا بودن حافظ اشاره کرد و ادامه داد: رندی حافظ باب دیگری است که جمع زیادی از مردم جهان را متوجه خود می‌کند. دیوان حافظ، دیوانی رندانه است؛ لسان‌الغیب به خوبی توانسته تضادها را کنار هم بنشاند و از آن‌ها یک ترکیب دلنشین بسازد؛ حافظ جادوگر حل تناقض‌هاست.

صالحی در پایان صریح کرد: حافظ شیرازی مربوط به یک دوره یا تاریخ نیست، بلکه در جایگاه اساطیر قرار دارد، ازلی و ابدی است و به همین جهت جهان را درگیر خود کرد.