وضعیت هتل‌ها از استانداردهای جهانی عقب نمانده است
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری گفت: وضعیت هتل‌ها شاید به سطح مطلوب نرسیده باشد ولی از استانداردهای جهانی هم عقب نمانده است.
یحیی نقی‌زاده محجوب مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات درباره بازنگری و تدوین ضوابط و استانداردهای گردشگری و رویکرد معاونت گردشگری بیان کرد: به طور کلی بازنگری و تدوین ضوابط و استانداردهای گردشگری هر چند سال یک بار بر اساس شاخص‌ها و نیازسنجی تاسیسات گردشگری در دستور کار اداره‌کل نظارت قرار دارد و در حال حاضر بازنگری هتل‌ها در دست بررسی است.
سیاست‌های معاونت گردشگری برای بازنگری ضوابط / ارزیابی سلیقه‌ای حذف می‌شود
او با اشاره به رویکرد‌های مورد نظر معاونت گردشگری گفت: تاکیدمان بر این است که اولاً نظر و سلیقه ارزیابی‌کننده تأثیری در روند ارزیابی نداشته باشد، لذا ضوابط به‌صورت صفر و یکی است. ثانیاً تلاش شده بخش‌هایی که در حوزه ایمنی و بهداشت کمتر به آن پرداخته شده، تقویت شود. ثالثاً سعی بر این است که نحوه ارزیابی و معیار محاسبه ساده‌سازی شود، به‌عنوان مثال بخش‌هایی از حداقل‌های دسترسی‌پذیری و توسعه پایدار را به‌صورت الزامی تعیین کنیم.
نقی‌زاده در ارتباط با نحوه اجرای استانداردسازی هتل‌ها بیان کرد: در حال حاضر استانداردسازی تاسیسات گردشگری توسط شرکت‌های عامل تطبیق و ارزیابی واحد‌ها در سطح کشور انجام می‌شود. همچنین با توجه به نیازسنجی استان در زمینه استانداردسازی تاسیسات گردشگری و بر اساس شیوه‌نامه درجه‌بندی و ارزیابی تاسیسات گردشگری شرکت‌های فوق تقاضای خود را اعلام و در صورت حائز شرایط بودن و طرح در کمیسیون عالی طرح تطبیق موافقت اولیه صادر می‌شود.
چگونگی فرآیند نظارت وزارتخانه بر روند استاندردسازی هتل‌ها
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری درباره فرایند نظارت وزارتخانه بر استانداردسازی‌های انجام‌شده و کیفیت هتل‌ها توضیح داد: نظارت بر کیفیت هتل‌ها و سایر تاسیسات گردشگری در سطوح مختلفی انجام می‌شود. هم تشکل‌های بخش خصوصی در فرآیند‌های نظارتی مشارکت دارد و هم بازدید‌های تلفیقی با دستگاه‌هایی نظیر بهداشت، تعزیرات، پلیس اماکن و... در سطح شهرستان‌ها انجام می‌پذیرد. در نهایت برای هر شهرستان در سطح کشور حداقل یک کارشناس بازرسی تعیین شده که مسئولیت ثبت بازرسی‌های مختلف را در سامانه جامع نظارت، آمار و اطلاعات تاسیسات گردشگری (جانا) بر عهده دارد.
وضعیت هتل‌ها از استانداردهای جهانی عقب نمانده‌اند / انجام مطالعه تطبیقی بر اساس الگوی خارجی
او تصریح کرد: ثبت نتایج بازرسی در سامانه الکترونیک، امکان بررسی وضعیت واحد گردشگری را در ادوار مختلف برای سطح نظارتی درون سازمانی فراهم می‌آورد. علاوه بر این کارشناسان نظارت معاونت گردشگری در فرآیند تعیین درجه واحد‌های گردشگری، با حضور در جلسات کمیسیون درجه‌بندی استانی و انجام بررسی‌های میدانی، نظارت عالیه بر انجام عملیات ارزیابی و استانداردسازی را بر عهده دارند.
نقی‌زاده در پاسخ به این سئوال که استانداردهای ایران چه میزان با استانداردهای جهانی فاصله دارد، گفت: وضعیت مراکز گردشگری و هتل‌ها شاید به سطح مطلوب نرسیده باشد، ولی از استانداردهای جهانی هم عقب نمانده است، زیرا مطالعه تطبیقی انجام شده و یکی از کشور‌ها را به‌عنوان پایلوت قرار داده، الگوسازی کرده و به نتیجه رسیده‌ایم.
الزام تبدیل ابزار‌ها به تکنولوژی جدید / اجرای فرآیند‌های نوین برای ارزیابی‌ها
او به اهمیت گذر از فرایند سنتی که در ارزیابی‌ها شکل گرفته به سمت فرایند‌های نوین تاکید کرد و افزود: از جمله برنامه‌های معاونت گردشگری برای نزدیک شدن به استانداردهای جهانی این است که ابزار‌های خود را به تکنولوژی جدید تبدیل کنیم و پیشنهاد می‌شود برای رسیدن به کیفیت مطلوب، در بحث ارزیابی نظرات مردم را دخیل کنیم.
702 هتل موفق به اخذ گواهینامه کیفیت شده‌اند / کیفیت نصف هتل‌های کشور در سطح استانداردهای جهانی است
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری با بیان اینکه حدود نیمی از هتل‌های کشور از لحاظ کیفی در سطح استانداردهای جهانی هستند، ادامه داد: از مجموع 1440 هتلی که در حال حاضر مشغول فعالیت هستند، تاکنون 702 هتل موفق به اخذ گواهینامه کیفیت شده‌اند که با عنایت به اینکه ضوابط ارزیابی هتل‌ها به نوعی اقتباس از هتل‌های بین‌المللی است، می‌توان ادعا کرد حدود نیمی از هتل‌های کشور از لحاظ کیفی در سطح استانداردهای جهانی هستند.
همکاری با سازمان استاندارد برای بازنگری ضوابط / پروانه بهره‌برداری هتل‌ها منوط به انجام عملیات ارزیابی است
نقی‌زاده تصریح کرد: استانداردسازی هتل‌های کشور که در حال حاضر مقرر شده با همکاری سازمان ملی استاندارد درباره بازنگری ضوابط آنها اقدام شود، فرآیندی الزامی است و براساس تمهیدات اجرایی به‌عمل آمده، تمدید پروانه بهره‌برداری هتل‌ها منوط به انجام عملیات ارزیابی بوده، انتظار می‌رود ظرف مدت دو سال آینده درجه و سطح ارائه خدمات در تمامی هتل‌های کشور کاملاً مطابق سطح استاندرد‌های تعریف شده و بین‌المللی باز تعریف شود.
نحوه نرخ‌گذاری تاسیسات گردشگری
او همچنین در توضیح چگونگی نحوه نرخ‌گذاری تاسیسات گردشگری گفت: نرخ‌گذاری تاسیسات گردشگری در چارچوب ماده 12 آیین‌نامه ایجاد، اصلاح، تکمیل، درجه‌بندی و نرخ‌گذاری تاسیسات گردشگری و نظارت بر آنها، مصوب 4 شهریور 1394 هیئت وزیران انجام می‌شود. بر این اساس، در هر یک از تاسیسات گردشگری که موفق به دریافت گواهینامه کیفیت خدمات گردشگری شده‌اند، نرخ اتاق، خوراک و سایر خدمات توسط بهره‌بردار پیشنهاد شده و پس از تأیید تشکل صنفی گردشگری و تأیید نهایی مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان، یک نسخه از آن به‌منظور نصب در واحد مورد بهره‌برداری ارسال می‌شود.
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری ادامه داد: نرخ آن دسته از تاسیسات گردشگری که استانداردهای کیفیت خدمات گردشگری آنها مصوب نشده، مشترکا توسط وزارت و تشکل گردشگری مربوطه و با در نظر گرفتن شاخص نرخ تورم سالیانه اعلام شده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلام ایران تعیین و به بهره‌بردار ابلاغ می‌شود. همچنین، براساس دستورالعمل نرخ‌گذاری تاسیسات گردشگری، اعتبار نرخ‌نامه یک‌ساله بوده و هر ساله در مهرماه، وزارتخانه درچارچوب آیین‌نامه مذکور و دستورالعمل اجرایی مربوطه درباره تعیین نرخ تاسیسات گردشگری ابلاغ می‌کند.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری میراث و گردشگری