پنج‌شنبه 25 بهمن 1403

ویژگی‌های دوران امامت موسی بن جعفر (ع) و نظر اهل سنت درباره ایشان

خبرگزاری خبرنگاران جوان مشاهده در مرجع
ویژگی‌های دوران امامت موسی بن جعفر (ع) و نظر اهل سنت درباره ایشان

امام موسی کاظم علیه‌السلام هفتمین امام شیعیان، در 25 رجب به دست خلفای عباسی به شهادت رسیدند.

باشگاه خبرنگاران جوان - ابوالحسن موسی بن جعفر (علیه‌السلام) (128-183ق)، ملقب به کاظم، عبد صالح و باب الحوائج، امام هفتم از ائمه اثنی‌عشر (علیهم‌السلام) و نهمین معصوم از چهارده معصوم (علیهم‌السلام) است.

آن حضرت بعد از چندین بار زندان شدنی به دست خلفای عباسی، آخرالامر به دستور هارون عباسی در زندان مسموم و به شهادت رسید و در مقابر قریش بغداد دفن گردید که امروزه به حرم کاظمین در شهر کاظمین مشهور است. به همین بهانه با حجت الاسلام مرتضی سعیدی نائیبی، استاد عالی حوزه علمیه به گفتگو پرداختیم که به شرح ذیل است:

ویژگی دوران امامت حضرت موسی‌بن‌جعفر ع چه بود؟

امام کاظم علیه‌السلام از بیست‌سالگی تا پنجاه و پنج‌سالگی یعنی سی و پنج سال امامت کردند که خود در میان ائمه دوران طولانی بوده است. برخوردایشان نیز با خلفای عباسی برخورد طبیعی محور بوده‌است. موسی‌بن‌جعفر به عنوان امام شیعه یک شخصیتی که غیر قابل قیاس با دیگر اشخاص بود، لذا خلفای عباسی روی ایشان خیلی حساس بودند. گویا امام هم، امامت خودشان را پنهان کرده‌اند و متأسفانه حتی روایت داریم که مرحوم کلینی در کافی نقل می‌کند که اگر شیعیان همین اسم امام کاظم علیه‌السلام که بهشان گفته‌شده بود را بیان نمی‌کردند و همان تقیه‌ای که سیاست امام در برخورد با خلفا بود را پی می‌گرفتند، دوران ظهور در زمان امام کاظم علیه‌السلام اتفاق می‌افتاد. یعنی انقلاب جهانی آغازش از دوران امام کاظم شروع شد و حکومت امام به ما هم می‌رسید که متأسفانه شیعیان بر سیاست تقیه محور امام را رعایت نکردند. حتی قتل امام هم شاید به نوعی به‌خاطر رعایت نکردن تقیه بود که وظیفه شیعیان در دوره اول کاظم علیه‌السلام بود.

نحوه شهادت ایشان چگونه بود؟

شهادت ایشان که در زندان سند مشاء که آخرین زندانی بود که ایشان درون آن حبس بوده‌اند و خیلی شکنجه دیدند و اذیت و آزار شدند. چندین نگهبان معروف که شخصی یهودی الاصل بوده و هر وقتی‌که عبادت‌های امام را حالات امام رو می‌دید و میگفت که من دیگر نمی‌تونم شخص را در حبس نگه دارم اگر می‌خوای آزادش نکنم یکی دیگه رو مامور به حبس او کن؛ و دست‌آخر هم مسموم کرد و به شهادت رساند و برای این‌که اتهام شهادت امامان به بنی عباس نخوره بعضی‌ها را آورد که بدن امام را ببینند که شهادت بدهند که حاضرند آثار ضرب و شتم نبوده و آثار قتلی نبود.

مادر حضرت موسی کاظم علیه السلام که بودند؟

در مورد مادر امام کاظم علیه‌السلام حضرت حمیده مصفا یا حمیده بربری که خودشان هم کنیز بودند. در مورد بزرگی ایشان به امام صادق می‌گویند که این زن را بگیر که بهترین مخلوقات خدا در زمین و حجت خدا روی زمین از دامن او به دنیا می‌آید. حضرت حمید معروف به عبادت بودند و اهل زهد و تقوی بودند. همچنین. ایشان معروف به علم بودند. طوری که حضرت حمیده این‌قدر علم از امام صادق کسب فیض کردند که به اجتهاد رسیدند. حتی امام وقتی‌که زن‌ها مسئله شرعی داشتند می‌فرستادند سراغ حضرت حمیده پاسخ مسائل شرعی رو به خانم‌ها می‌دادند.

رابطه نسلی و خونی امام زادگان با امام موسی کاظم علیه السلام چقدر تایید شده است؟

برای پاسخ به این سوال چند تا نکته را باید لحاظ کرد. اولاً تعداد فرزندان امام کاظم که مرحوم شیخ مفید در کتاب ارشاد نقل می‌کند سی و هفت فرزند امام کاظم علیه‌السلام داشتند. ابن‌جوزی از علمای اهل‌سنت، حتی چهل فرزند برای امام کاظم شمارش کردند که معروف‌ترین‌شان حضرت رضا علیه‌السلام و حضرت معصومه سلام‌الله‌علی‌ها که از یک پدر و مادر بودند. بقیه امامزاده‌ها، آن‌ها مادرانشان کنیز بودند. خب وقتی زن تبدیل به ام ولد می‌شد از کنیزی که بشود خریدوفروش کرد خارج می‌شد؛ لذا یک نوعی مقابله اهل‌بیت با فرهنگ برده‌داری شد. حضرت امام کاظم چهار دختر بنام فاطمه داشتم فاطمه کبری که نامشان معصومه باشه فرزندان دیگر ایشان مثل حضرت شاه‌چراغ و حضرت صالح بن‌موسی هستند. خیلی دیگر از فرزندان او سابقه این‌ها خیلی دیگر از فرزندان که به‌عنوان فرزندان موسی‌بن‌جعفر و به امامزاده معروفند، نوه‌های حضرت هستند.

علت توجه حضرت به فرزندآوری در چه بود؟

امروزه بیشتر ما کار حضرت را می‌فهمیم که حضرت بعد‌ها با هجرت امام رضا علیه‌السلام با این شبکه امامزادگانی که شکل داده‌اند و پایه‌های تمدن شیعی در آخرالزمان را آن روز امام کاظم علیه‌السلام گذاشتند. آنان در هر منطقه‌ای از ایرانی بقعه‌ای شکل دادند که شیعیان حول آن حرم و شهر سازی کردند و این‌گونه تشیع در ایران گسترش پیدا کرد که به تاریخ امروز می‌بینیم که پرچم ولایت امیرالمؤمنین را در دنیا در کشور ایران به اهتزاز درآمده که این‌ها مرهون اقدام حضرت موسی‌بن‌جعفر امام کاظم علیه‌السلام هست.

نظر اهل سنت درمورد امام کاظم علیه‌السلام چیست؟

درباره نظر اهل‌سنت حتی از علمای متعصب اهل‌سنت درباره امام کاظم علیه‌السلام کلماتی دارند. ابن‌تیمیه که بزرگ علمای تکفیری و وهابی است، درباره‌ی امام کاظم میگوید که ایشان مشهوراند بالعباد. یعنی مشغول به عبادت هستند. فخر رازی بزرگ‌ترین مفسران اهل‌سنت وقتی‌که به تفسیر سوره کوثر می‌رسد می‌گوید اولاد کوثر اولاد پیغمبر هستند؛ که به اسم امام کاظم علیه‌السلام، باقر امام صادق و امام رضا را به‌عنوان اکابر علما می‌آورد. ابن سمعان میگوید که امام شافعی از ائمه اربعه اهل‌سنت معتقد است که قبر امام کاظم علیه‌السلام نوش‌داروی مجرب و دارای مشعل خدا برای هر مریضی است و کنار قبر امام کاظم علیه‌السلام شفا پیدا میدهد. آنان درباره امام کاظم به نیکی و سخاوتمند یاد میکنند و میگویند ایشان خیلی کریم اند.

تاریخ وفات آن حضرت را بیست و پنجم رجب سال 183ق در 55 سالگی گفته‌اند.

انتهای پیام /