پروژه ملی هاب سنجش از دور با مشارکت نهادهای فضایی و فناور آغاز می‌شود
رئیس سازمان فضایی ایران اعلام کرد: طرح ایجاد هاب سنجش از دور با هدف تمرکز خدمات و رفع نیاز شرکت‌های فعال این حوزه در دستور کار است و با گسترش ظرفیت‌های پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات شتاب بیشتری می‌گیرد.
به گزارش خبرنگار فضا و نجوم خبرگزاری تسنیم، رویداد فناوری فضایی در خدمت توسعه پایدار با حضور رئیس سازمان فضایی ایران و جمعی از دستگاه‌های بهره‌بردار از خدمات فضایی، در پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات برگزار شد.
حسن سالاریه؛ رئیس سازمان فضایی ایران دز این نشست گفت: یکی از نقاط ضعف محسوس در اکوسیستم فضایی کشور، پراکندگی شرکت‌ها و نهادهای فعال در صنعت فضایی است.
وی افزود: این عدم انسجام، علاوه بر ایجاد مشکل در ارائه خدمات، رسیدگی به موانع و رفع مشکلات شرکت‌ها را نیز دشوار می‌سازد. هدف از برگزاری این جلسه در پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات، استفاده از ظرفیت موجود این پارک به عنوان یک بستر مکمل در تعاملات فناورانه بوده است.
وی گفت: جلسه امروز اولین گام از سه نشست پیش‌بینی‌شده با مجموعه شرکت‌های فناور و ارائه‌دهندگان خدمات فضایی است و در جلسات آینده نیز مسائل سایر حوزه‌های صنعت فضایی کشور بررسی خواهد شد. در حال حاضر شرکت‌هایی در کشور فعال هستند که در زمینه ساخت زیرسامانه‌های ماهواره‌ای و سامانه‌های اصلی ماهواره تخصص دارند. اگر قرار باشد حوزه فضایی ایران به جایگاه مورد انتظار در اسناد بالادستی از جمله برنامه ده‌ساله فضایی و برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه برسد، فعال‌سازی بخش خصوصی اجتناب‌ناپذیر است.
رئیس سازمان فضایی ایران تأکید کرد: هر آنچه از خدمات فضایی که قابلیت اجرا توسط بخش خصوصی دارد، باید بدون نگاه رقابتی و با اطمینان از توانمندی بخش خصوصی به آن‌ها سپرده شود. تجربه نشان داده است که شرکت‌های خصوصی در بسیاری از موارد عملکردی به‌مراتب چابک‌تر و کارآمدتر از نهادهای دولتی دارند. خوشبختانه در این نشست مشاهده شد که نسبت به جلسات پیشین و نمایشگاه‌های قبلی، پیشرفت‌های قابل توجهی در بخش خصوصی حاصل شده است و این روند رو‌به‌رشد به روشنی قابل مشاهده است.
وی گفت: یکی از اقدامات جدی در دستور کار سازمان فضایی، بازنگری و به‌روزرسانی برنامه ده‌ساله فضایی کشور است. نشست امروز بر محور توسعه خدمات مبتنی بر داده و تصویر برگزار شد و مکاتبات و تعاملات متعددی با نهادهای حاکمیتی برای هم‌افزایی در این زمینه صورت گرفته است. بدیهی است که شرکت‌های فناور و خصوصی، نقش اصلی در تبدیل داده‌ها به محصول و خروجی کاربردی دارند و باید ارتباط مستمر و تنگاتنگ میان سازمان فضایی و آن‌ها برقرار باشد.
سالاریه تصریح کرد: مجموعه‌های خصوصی از پتانسیل و دانش فنی بالایی برخوردارند و ضروری است بازخوردهای آنان در تدوین نسخه نهایی برنامه جدید لحاظ شود تا برنامه‌ای عملیاتی و قابل اجرا تدوین گردد. در برخی ارائه‌ها مشاهده شد که فعالیت شرکت‌ها در حوزه‌های نزدیک یا مشابه انجام می‌گیرد؛ بنابراین ایجاد نگاشت نهادی میان شرکت‌های توانمند بخش خصوصی می‌تواند موجب انسجام، هم‌افزایی و حذف موازی‌کاری در پروژه‌های مشابه گردد.
وی گفت: نیاز به خدمات و فناوری‌های فضایی در کشور بسیار گسترده است و هم‌افزایی میان شرکت‌ها می‌تواند زمینه‌ساز ارائه خدمات مؤثرتر و تخصصی‌تر شود. همچنین حضور نمایندگان دستگاه‌های حاکمیتی و وابسته به دولت در این جلسه نقطه قوتی برای تعامل دوسویه و آشنایی با ظرفیت‌های جدید بخش خصوصی بود.
وی افزود: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز به عنوان یکی از مشتریان بزرگ این حوزه، نقش مهمی در توسعه خدمات فضاپایه دارد. دیدگاه دکتر مافی و همکاران ایشان مبنی بر ضرورت نگاه اقتصادی، کاملاً صحیح است. اگر شرکتی بخواهد در این بازار موفق عمل کند باید مدل‌های تجاری خود را بر پایه ارائه خدمات به کسب‌وکارها (B2B) و مردم (B2C) تنظیم کند تا بتواند علاوه بر نقش توسعه‌ای، به درآمدزایی پایدار نیز دست یابد.
رئیس سازمان فضایی ایران گفت: هدف از این نشست‌ها، علاوه بر ارائه دستاوردها و شناخت ظرفیت‌های جدید، به‌روزرسانی دانش تصمیم‌گیران و آشنایی آنان با فناوری‌ها، نرم‌افزارها و پلتفرم‌های جدید توسعه‌یافته در کشور است تا نیازهای موجود در دستگاه‌های حاکمیتی با استفاده از توان داخلی مرتفع گردد.
سالاریه گفت: نیازهای فعلی در برخی حوزه‌ها از جمله کشت و صنعت، با نرم‌افزارهای موجود که در حال توسعه توسط بخش خصوصی هستند، به‌طور کامل برطرف نمی‌شود.
وی تصریح کرد: در یکی از نشست‌های میان‌برنامه‌ای امروز، بعضی از دوستان اعلان کردند که برخی از نرم‌افزارهای جدید شاید بر مبنای نیازهای عملیاتی حوزه‌های صنعتی طراحی نشده‌اند. بنابراین ضروری است که فعالان این حوزه با برگزاری نشست‌های تخصصی و مذاکرات شفاف، نیازهای واقعی را مطرح کنند. اگر سند توسعه خدمات فضایی کشور به‌روز شود، می‌تواند مبنای طرح نیازهای جدید در بخش‌های گوناگون باشد.
وی گفت: سازمان فضایی ایران با همکاری پارک فاوا، پژوهشگاه فضایی و سایر دستگاه‌های وابسته در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نقش‌های کلیدی در این مسیر دارد. یکی از این نقش‌ها، تأمین زیرساخت‌های مکانی و فیزیکی است که دکتر مافی به آن اشاره کرد. نقش دیگر، مرتبط با مراکز داده و ذخیره‌سازی است، چرا که بسیاری از شرکت‌های فعال در حوزه سنجش از دور و داده‌محور، برای استقرار سرورها و ذخایر اطلاعاتی خود نیازمند استوریج و دیتاسنترهای بزرگ هستند که این ظرفیت در پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات وجود دارد.
وی افزود: موضوع انرژی و برق نیز از جمله مسائل کلیدی در توسعه زیرساخت‌های فضایی است که باید با برنامه‌ریزی دقیق تأمین شود. در همین چارچوب، سازمان فضایی و پژوهشگاه فضایی کشور چند سالی است که احداث «هاب سنجش از دور» را به عنوان مرکز پردازش متمرکز داده‌های فضایی در دستور کار قرار داده‌اند که با افزایش ظرفیت پارک فاوا، سرعت اجرای آن بیشتر خواهد شد. زیرساخت‌های پردازشی این هاب می‌تواند نیاز بسیاری از شرکت‌های خصوصی فعال در حوزه خدمات داده‌ای را برطرف سازد.
رئیس سازمان فضایی ایران گفت: در نشست‌های آینده، با حضور متخصصان سایر بخش‌های صنعت فضایی، ادامه بررسی این موضوعات در دستور کار قرار خواهد گرفت. خواهش بنده از همکاران در بدنه حاکمیت و بخش خصوصی این است که نیازها و نکات مدنظر خود را درباره سند توسعه کاربردها به سازمان فضایی منتقل کنند و با مجموعه روابط عمومی، بخش توسعه کسب‌وکار و واحدهای مرتبط در سازمان ارتباط مستقیم داشته باشند.
وی تأکید کرد: لازم است تبادل اطلاعات، شماره تماس و هماهنگی‌ها در همین نشست‌ها برقرار شود تا کارها با سرعت بیشتر به جمع‌بندی مناسب برسد.
وی گفت: این فرآیند چند وجه دارد؛ یک وجه آن به‌روزرسانی سند توسعه خدمات فضایی است که اهمیت زیادی دارد، وجه دیگر به همکاری میان پارک فاوا و شرکت‌های خصوصی بازمی‌گردد و از سوی دیگر ما نیز به عنوان بهره‌بردار باید نیازهای زیرساختی خود از جمله ذخیره‌سازی، پردازش و سایر تجهیزات را مشخص کنیم تا از ظرفیت‌های موجود کشور به بهترین نحو بهره‌برداری شود.
سالاریه اظهار کرد: همکاران بخش خصوصی با انسجام و اتحاد بیشتر، توان بالاتری برای مطالبه‌گری از دولت خواهند داشت. این مطالبه‌گری می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد زیرساخت‌های موردنیاز و تقویت ارائه سرویس‌های جدید به نهادهای دولتی شود.
وی مجدداً تأکید کرد: نگاه دولت بر پایه فرمایشات وزیر و رئیس‌جمهور محترم این است که هرجا بخش خصوصی توان ارائه خدمت دارد، دولت نباید مستقیماً سرمایه‌گذاری کند یا وارد اجرا شود. اگر سرعت عمل لازم است، چاره‌ای جز واگذاری کار به بخش خصوصی نداریم. اگر به‌روزرسانی نرم‌افزار، جذب نخبگان یا توسعه اپلیکیشن‌ها مدنظر است، این مأموریت باید توسط شرکت‌های تخصصی انجام شود و دولت نقش پشتیبان و تسهیل‌گر را ایفا کند.
وی گفت: در عین حال، وظیفه دولت در برخی حوزه‌های خاص مانند حمایت از مراکز تحقیقاتی، آزمایشگاه‌های تخصصی و فناوری‌های مرزی همچنان پابرجاست و باید مورد حمایت قرار گیرد. ان‌شاءالله در یکی دو ماه آینده شاهد جمع‌بندی نهایی و نهایی‌سازی سند توسعه خدمات فضایی کشور خواهیم بود تا برای تصویب به شورای عالی فضایی ارائه شود. هدف این است که در این سند، وفاق و هماهنگی میان بخش حاکمیتی و خصوصی شکل گیرد و زمینه اجرای کامل آن فراهم شود.