پشت پرده سقوط تاریخی بورس

فرارو - بورس ایران روز یک‌شنبه و دوشنبه 17 و 18 اردیبهشت ماه دچار ریزشی بی‌سابقه شد. در مدت زمانی کوتاه شاخص بورس 122 هزار واحد ریزش کرد و به سطح 2 میلیون و 317 هزار واحد رسید.

به گزارش فرارو؛ ریزش شاخص کل به 5 درصد رسیده که این اتفاق، حتی زنگ خطر تعطیلی بازار را به صدا در آورده است. این رخداد، بزرگترین ریزش تاریخ بورس تهران در کل دوره 56 ساله فعالیت خود را رقم زد. این مقدار ریزش در مقیاس ریالی طی دو روز برابر است با 943 هزار میلیارد تومان که سهم 50 میلیون سهامدار ایرانی بود که به باد رفت.

با این تفاسیر، فرارو در راستای پرداختن هر چه بیشتر به این موضوع با حسن حسین‌نیا، کارشناس بازار سرمایه و بورس و محمد حسن ابراهیمی سرو علیا، استاد گروه مالی و بانکداری دانشگاه علامه طباطبائی گفتگو داشته است.

در ریزش اخیر بورس اغراق شده؛ آنچه اتفاق افتاده اصلاح بازار است

حسن حسین‌نیا، در ارتباط با عوامل ریزش اخیر بورس بر این باور است که این ریزش از لحاظ عددی بزرگترین ریزش تاریخ است، اما از لحاظ درصدی از این ریزش بزرگ‌تر هم داشته‌ایم. برای مثال در سال 99 ریزش 5.5 درصدی داشتیم. بزرگترین ریزش از لحاظ درصدی برمی‌گردد به تاریخ 26 اسفند ماه 1396 که شاخص بورس 5.6 درصد افت کرد و مبلغ 26 هزار میلیارد تومان از دارایی‌های مردم را تحت تاثیر قرار داد.

وی افزود: دیروز شایعات زیادی پخش شده بود مبنی بر اینکه با حقوقی‌ها و بازارگردان‌ها هماهنگی‌هایی صورت گرفته مبنی بر افزایش عرضه. در نتیجه شاهد بودیم، افراد با توجه به تجربه سال 99 و ترس از ضرر، اقدام به فروش سریع کردند.

این فعال صنعت کارگزاری در پاسخ به این پرسش که ریزش اخیر آیا اصلاح بازار بوده یا یک بحران مالی اظهار داشت: «قطعا اصلاح بازار بود و با توجه به این که دو روز این اصلاح ادامه داشت و اتفاق خاصی نیفتاده و تنها شایعاتی منتشر شد که همان اتفاق سال 99 تکرار شده و باعث ایجاد استرس و فشار در بازار شد، اما این‌ها شایعه بودند و تنها اصلاح بازار صورت گرفت. باید در نظر داشته باشیم با توجه به رشد تند و تیزی که شاهد آن بودیم این اصلاح تند و تیز هم باید صورت می‌گرفت.»

حسین‌نیا با اشاره به اینکه روند بازار رو به سود است، افزود: «انتظار می‌رود، روند صعودی بازار ادا‌مه‌دار باشد، اصلاح زمانی با شیب بیشتر و زمان کمتر اتفاق می‌افتد. جامعه سهام‌داران با توجه به تجربه سال 99 و همچنین دو و نیم سال رکود بازار، چشم‌شان ترسیده و نمی‌خواهند تجربه آن ضرر دوباره اتفاق بیفتد، لذا مثل همیشه در مواقع پرریسک کمی عقب‌نشینی کرده‌اند و این یعنی سهامداران هنوز پرهیز از تکرار تجربه شکست نزدشان زنده است و راه حل این موضوع نیازمند اعتمادسازی بیشتر توسط سازمان بورس هست.»

حسین‌نیا در پایان سخنان‌اش ضمن اشاره به اینکه روند امسال بازار صعودی و رو به سود است، تصریح کرد: «یکی از راه‌هایی که می‌تواند به اعتمادسازی و جلوگیری از اتفاقات مشابه کمک کند شفافیت در صندوق است. مشاوران و بازارگردان‌ها باید در مشاوره دادن به سهامداران فعال‌تر شوند. همچنین، ضروریست از طرف سازمان بیشتر از این افراد راهنمایی دریافت گردد. باید فضا را تا حد امکان شفاف کنیم و شرکت‌هایی که امکان عمق‌بخشیدن به بازار را دارند در این شرایط اقدامات لازم را انجام دهند.»

ریزش اخیر طبیعی و نتیجه رشد چند ماهه اخیر بورس بود

محمد حسن ابراهیمی سرو علیا، با اشاره به اینکه روند چند ماه اخیر بورس ایران رو به رشد و صعودی بوده و از حدود یک میلیون و هشت‌صد هزار تا دو میلیون و پانصد هزار واحد رسیده است، اظهار داشت: «روند کاهشی و ریزش بازار امری طبیعی است، اما نکته این ریزش حدود 125 هزار واحدی این بود که مقدار بیش از انتظار سهامداران بود و این ترس را ایجاد کرد که بازار دچار شکست و روندی رو به پایین است و این حجم از کاهش طبیعی به نظر نمی‌رسد.»

این استاد دانشگاه در پاسخ به اینکه دلایل این ریزش را چه عواملی می‌توان دانست گفت: «با توجه به این که در چند ماه اخیر روند بازار رو به سود بوده و هیچ روند کاهشی‌ای نداشته و کسانی که در سه - چهار ماه اخیر وارد بازار شده بودند عاید سود بسیاری شدند، با این ریزش و پایین آمدن شاخص فورا اقدام به فروش کردند و این تاثیر بسزایی در این اتفاق داشت.»

ابراهیمی ادامه داد: «دست‌اندرکاران بازار باید دقت بیشتری داشته باشند و همراهی بیشتری با سهامداران داشته باشند و این مسائل را مدیریت کنند که سرمایه‌گذاران دچار فشار نشود و از ایجاد چنین ضربه و شوکی به بازار جلوگیری کنند.»

وی در پاسخ به این سوال که این ریزش اصلاح بازار بوده یا یک بحران مالی اذعان داشت: «به نظر بنده اصلاح بازار بوده و طبیعی است که بازار پس از یک روند رو به رشدی که داشت یک اصلاح را نیز داشته باشد و باید فراموش نکنیم بازار یک بازار ریسکی است. کسی صرفا برای سود تضمینی وارد نمی‌شود و همگی می‌دانند که بازار همراه با سود، ضرر هم دارد و نباید همیشه منتظر سود و روند رو به رشد باشند و سود همیشگی‌ای در کار نیست.»

ابراهیمی در ارتباط با راه‌حل‌ها نیز تاکید کرد: «اولا همیشه منتظر سود نباشید. دوما دارایی‌های اساسی را صرف معامله در بازار نکنید و اصولا نحوه ورود به بازار این‌طور نباشد که کل دارایی و ثروتمان را در بازار صرف کنیم. همچنین وی اشاره کرد همچون زمان‌هایی که قصد خرید خانه داریم و از مشاوران املاک کمک می‌گیریم باید درباره نحوه حضور در بازار و چگونگی عمل در این بازار باید از مشاوران و متخصصان این حوزه کمک و مشاوره بگیریم.»

زیر پوست «گران شدن بنزین»

مافیای خودرو چه کسانی هستند؟/ آینده بازار خودرو بعد از استیضاح فاطمی امین