پیام پُست جدید رضا عطاران در صفحه شخصی‌اش برای مدیران تلویزیون

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، گویا بازگشت رضا عطاران دیگر از رایزنی و گمانه‌زنی به دلتنگی رسیده است؛ وقتی تیکه‌ای از طنزِ جذاب «ساعت خوش» را برش می‌زند و در صفحه مجازی‌اش بارگذاری می‌کند، به نظر نمی‌رسد فقط یک خاطره‌بازی ساده باشد (27 سال پیش این کمدی برای تلویزیون ساخته شد و هنرمندانش امروز هرکدام وزنه‌ای در کمدی و طنز سینما و تلویزیون‌اند.) عطاران بعد از تلویزیون دیگر سریال نساخته و حتی صحبت‌هایی برای کار نمایش‌خانگیِ او ایجاد شد اما به جایی نرسید.

این پستِ مجازی شاید این خبر را جدی‌تر کند در روزهایی که بسیاری از هنرمندان مصاحبه می‌کنند و در لا به لای مطالبات‌شان برای بازگشت برنامه‌سازان، کارگردانان، تهیه‌کنندگان و بازیگران محبوب و کاربلد و توانمند به تلویزیون، همیشه نامِ «رضا عطاران» را می‌آورند و شاید او هم مثلِ خیلی از دوستانش، دلش برای تلویزیون و سریال‌سازی در این مدیوم تنگ شده است.

به نظر می‌رسد بازگرداندن چهره‌های محبوب و کاربلد، شدنی باشد اگر مدیران رسانه ملی پایِ درد و دل‌ها و گلایه‌هایشان بنشینند و به نوعی از آنها دلجویی کنند. وگرنه رضا عطاران و هنرمندانی همچون او همیشه در صحبت‌هایشان اشاره کرده‌اند برای مردم کار می‌کنند و به مخاطب‌شان احترام می‌گذارند.

هر بار در میانِ مطالبات مردم از صداوسیما با این نکته مواجه شدیم که چرا رضا عطاران نیست؟ چرا برای تلویزیون کار نمی‌سازد و اصلاً چرا سریال نمی‌سازد؟ از طرفی هیچ‌وقت جوابِ صریحی نشنیدیم جز اینکه برخی از دوستانش گفتند او دلخور است او فرار کرده و از این دست صحبت‌ها! مثلاً مرجانه گلچین در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم صراحتاً گفت: "یکسری دلخوری‌ها پیش آمده بود که می‌گفتند این سریال (بزنگاه)، کار من نیست. من قصه‌ام یک چیز دیگر است و آن شکلی که الان کار خروجی پیدا کرده کار من نیست. در واقع با یک دلخوری به سمت سینما رفتند."

روایت دیگری از سمتِ بیژن بنفشه‌خواه مطرح شد که «رضا عطاران را فراری دادند»- به خاطر اینکه اذیت شد و به قولی در جایی هم گفتم سال به سال وضعیت کمدی در تلویزیون بدتر می‌شود. تلویزیون چندان کمدی نمی‌سازد، برخی از کمدی‌سازان مثل "رضا عطاران" را فراری دادند. یا ما را درگیر سانسورهای بدون قاعده کردند و یا بی‌تعهدی‌هایی که گاه و بیگاه گریبان ما را گرفته و این اتفاقات همه دست به دست هم می‌دهند و ما را اذیت می‌کند. نمی‌دانم چه اتفاقی افتاد که رضا عطاران یا برخی دیگر رفتند، اما دلگیر و ناراحت‌اند، وگرنه اگر شرایط درست باشد خود رضا عطاران هم حاضر است دوباره سریال برای تلویزیون بسازد. من فکر می‌کنم همان مشکلات مالی و برخی اتفاقات در تلویزیون باعث شده تا امثالِ رضا عطاران انگیزه نداشته باشند که سریال تلویزیونی بسازند.

اخیراً هم برزو نیک‌نژاد کارگردان سینما و تلویزیون با عبارت "دلِ رضا عطاران را شکستند" به این موضوع پرداخت.

* رضا عطاران از یک منظر دیگر...

اگر به استقبال مردم از سریال‌های رضا عطاران خصوصاً در کنداکتور نوروز و به خصوص جدول مجموعه‌های رمضانی توجه کنیم می‌بینیم او چقدر محبوب است. وقتی سریالِ "متهم گریخت" یا "خانه به دوش" در جدول رمضانی و "ترش و شیرین" در کنداکتور عید نوروز تلویزیون با سریال‌های جدید رقابت می‌کند و پیروز می‌شود، نشان می‌دهد مردم آن شکلِ سریال‌سازی و کارگردانی و بازیگری رضا عطاران را دوست دارند.

عطاران که پس از استقبال نسبی مخاطبان از سریال «کوچه اقاقیا» تبدیل به برگ برنده تلویزیون شد؛ در تمام سال‌های بعد از آن در تلویزیون در اوج بوده است. این کمدی‌ساز محبوب پس از آن سریال «خانه به دوش» را در ماه رمضان 1383 روی آنتن داشت که محبوبیتی عجیب پیدا کرد و در سال‌های بعد هم به عنوان پرتکرارترین سریال تاریخ تلویزیون رسید.

«متهم گریخت» نیز که کمتر از یک سال بعد حاصل حضور رضا عطاران و رفقایش در تلویزیون بود، سریال غافلگیرکننده دیگری شد که تقریبا تمام موفقیت‌های «خانه به دوش» را تکرار کرد و حتی گام‌ها نیز از آن فراتر رفت.

عطاران بعد از آن در ماه رمضان سال 1385 سراغ سریال «ترش و شیرین» رفت. گام دیگری در ادامه مسیر آشنای این چهره محبوب در سریال‌سازی که به نحوی عجیب باز هم موفق شد. انگار عطاران کلید صندوق موفقیت را یافته بود.

سریال «بزنگاه» اما با همان فرمان پیش نرفت. این سریال که به عنوان جنجالی‌ترین تجربه رضا عطاران در تلویزیون شناخته می‌شود، اگرچه از نظر کیفی کار موفقی بود و حتی منتقدان آن را بهترین سریال کارنامه عطاران می‌دانند، اما ماجراهای نمایش آن به حواشی و جنجال‌های مختلفی منجر شد که همین هم باعث ممیزی فراوان سریال شد. اتفاقی که ریشه دلخوری شدید رضا عطاران از تلویزیون را در آن می‌دانند و در نهایت هم باعث شد این سریال‌ساز که تا همان چند ماه پیش برگ برنده تلویزیون نامیده می‌شد، وادار به خداحافظی از جام‌جم شود. یک خداحافظی طولانی که در تمام این سال‌ها زمزمه‌هایی درباره پایانش مطرح شده، اما این شایعات هیچ‌گاه عملی نشده‌اند.

در تمام این سال‌ها، تلاش‌های زیادی برای پایان دادن به دوری رضا عطاران از تلویزیون به انجام رسیده و بسیاری در خود شبکه‌های تلویزیون هم درباره لزوم بازگشت این چهره محبوب سخن گفته‌اند. یکی از کسانی که بیشترین تلاش‌ها را برای بازگشت رضا عطاران انجام داد، مهران مهام بود.

نمایی از سریال "بزنگاه" رضا عطاران

البته مهام در این مسیر تنها نبود. بسیاری دیگر از دوستان و همکاران عطاران و البته حتی برخی از مدیران تلویزیون هم در این مدت نسبت به تبعات و آسیب‌های این دوری طولانی هشدار داده‌اند. اما این تلاش‌ها هیچ‌کدام در این سال‌ها به نتیجه نرسیده‌اند و بازگشت عطاران به تلویزیون ممکن نشده است. در این سال‌ها حتی برخی مدیرانِ تلویزیون هم اشاره کردند که بارها عطاران را تا دمِ در تلویزیون آوردند اما ممکن نشد. احتمالاً این غیبتِ طولانی دلایل متعددی می‌تواند داشته باشد که از جمله مهم‌ترین آن می‌تواند همین دلخوری شدید رضا عطاران باشد.

چرا که عطاران هنوز با وجود این همه کار موفق سینمایی و محبوبیتِ روزافزون او با کارهای سینمایی و نقش‌های متفاوت و حتی تلخ و منفی‌اش، بارها درباره سریال‌های تلویزیونی‌اش صحبت می‌کند و آنها را دوست دارد. یکی از مصادیقِ آن همین برشِ فیلم منتشر شده از "ساعت خوش" است که در صفحه اینستاگرامی‌اش منتشر کرده و یا صحبتِ او درباره سریالِ "بزنگاه" است که بارها گفته با نهایت انگیزه‌هایش این سریال را ساخته و حواشی و تعبیر و تفسیرهای عجیب و به تعبیر او ممیزی و سانسور این سریال او را بسیار آزرده است. تا جایی که بارها گفته که آن زمان چنان دلخور بوده که ترجیح می‌داده بیکار بماند، اما دیگر با تلویزیون همکاری نکند.

اما از نظر کارشناسان، طولانی شدن دوری رضا عطاران از تلویزیون دلایل دیگری نیز دارد. از جمله ترس‌های شخصی خود رضا عطاران. به هر حال عطاران به عنوان سریال‌سازی که در زمینه کاری خود به حد اعلای موفقیت رسیده، قطعاً برای بازگشت تردیدهایی خواهد داشت که آیا آثار جدیدش آن موفقیت‌های سابق را تکرار خواهند کرد؟ آیا خاطره آن کارهای موفق سابق را پیش مخاطبان کم‌رنگ نخواهند کرد؟

عامل دیگری که اتفاقا این عامل قبل را تشدید هم می‌کند، بازگشت دیگر چهره‌های موفق سریال‌سازی کمدی به این عرصه و البته شکست آنها است. به هر حال عطاران نمی‌تواند چشم بر شکست مهران مدیری در سریال «در حاشیه» و البته شکست جواد رضویان در سریال «021» ببندد. موضوعی ترسناک برای کارگردانی که به‌واسطه دوری طولانی‌مدت از کار، کار دشواری برای تصمیم‌گیری دارد.

از نگاه کارشناسان مسایلی مانند موفقیت و پول‌سازی عطاران در سینما، کم شدن قدرت شبکه‌های تلویزیون و مدیران شبکه‌ها، تجمیع قدرت در سیمافیلم و البته پروسه طولانی و دشوار آماده کردن شرایط ساخت یک سریال را نیز می‌توان دیگر فاکتورهای مؤثر در دوری طولانی عطاران از تلویزیون دانست.

حالا باید دید رضا عطاران را مدیرانِ جدید تلویزیون می‌توانند برگردانند؛ اما این بار نه تا دمِ در جام‌جم بلکه از ساختمان شیشه‌ای رد کنند و مسیرِ ساخت سریال و ساخت اثر جدید در صداوسیما را برای او و دیگر چهره‌های مورد علاقه مردم باز کنند. همچنان که او دل‌تنگِ تلویزیون است و آثارش را در قابِ شخصی‌اش ثبت می‌کند، هنرمندان دوست دارند او را در تلویزیون ببینند، مدیران هم راهِ بازگشت این چهره محبوب را پیدا کنند.