پیشنهاد توزیع ماهانه کالاهای اساسی با قیمت سال 1400؛ از گوشت تا برنج
در شرایطی که فشارهای اقتصادی سفره‌های مردم را کوچک‌تر کرده، جبار کوچکی‌نژاد، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، با رد شایعه بازگشت به اقتصاد کوپنی، بر ضرورت اجرای طرح کالابرگ الکترونیک تأکید می‌کند. او معتقد است این طرح، که در دهه 60 و در بسیاری از کشورهای جهان در بحران‌ها موفق بوده، می‌تواند با توزیع عادلانه کالاهای اساسی، معیشت مردم را بهبود بخشد.
- فهرست محتوا
- کالابرگ در بحران؛ تجربه جهانی و داخلی
- یارانه‌های ناکارآمد؛ دلالان برنده، مردم بازنده
- پیشنهاد عملی؛ بسته معیشتی برای دهک‌های پایین
- پرداخت‌های نقدی یا کالابرگ؟
- کالابرگ هوشمند؛ راه‌حل معیشتی
جبار کوچکی‌نژاد، نماینده مجلس و عضو کمیسیون برنامه و بودجه، با اشاره به فشارهای اقتصادی کنونی، بر لزوم اجرای طرح کالابرگ الکترونیک برای تأمین کالاهای اساسی تأکید کرد. وی اظهار داشت که مجلس در سال 1400، هنگام بررسی لایحه بودجه 1401، دولت را موظف کرد قیمت کالاهای اساسی را در سطح شهریور 1400 حفظ کند و این هدف از طریق کالابرگ الکترونیک محقق شود. همچنین، در مجلس دهم قانونی تصویب شد که دولت را ملزم به استفاده از کالابرگ در شرایط بحرانی برای تأمین نیازهای اساسی مردم می‌کرد. در آن زمان، وزیر وقت کار و بانک مرکزی اعلام کردند سامانه‌هایی برای صدور کارت‌های هوشمند آماده است تا کالاهای اساسی با قیمت مناسب به دست مردم برسد. قرار بود مابه‌التفاوت ارز ترجیحی (4200 تومانی) و ارز آزاد (30 هزار تومانی آن زمان) برای این منظور تأمین شود. اما دولت‌ها به دلیل پیچیدگی‌های اجرایی، از این طرح صرف‌نظر کردند و به جای آن به پرداخت‌های نقدی 200، 400 و 500 هزار تومانی روی آوردند. کوچکی‌نژاد تأکید کرد که امروز 500 هزار تومان حتی برای خرید یک کیلوگرم گوشت کافی نیست.
کالابرگ در بحران؛ تجربه جهانی و داخلی
کوچکی‌نژاد با اشاره به تجربه موفق کالابرگ در دوران جنگ تحمیلی، گفت: «این روش در دهه 60 برای تأمین کالاهای اساسی مانند مرغ، گوشت، برنج و روغن برای اقشار کم‌درآمد مؤثر بود.» او افزود که در بسیاری از کشورهای جهان نیز در زمان بحران‌های اقتصادی، از سازوکارهای مشابه استفاده می‌شود. رئیس مجلس، محمدباقر قالیباف، نیز بارها بر بازگشت به این روش تأکید کرده است. کوچکی‌نژاد اتهام بازگشت به اقتصاد کوپنی را بی‌اساس خواند و گفت: «در دهه 60 نیز دولت در شرایط مشابه از کوپن استفاده کرد و این روش در جهان نیز رایج است.»
یارانه‌های ناکارآمد؛ دلالان برنده، مردم بازنده
دولت سالانه 11 میلیارد دلار ارز ترجیحی (28500 تومانی) برای واردات کالاهای اساسی دریافت می‌کند، اما به گفته کوچکی‌نژاد، این منابع به جیب دلالان می‌رود. به عنوان مثال، مرغ با قیمت کیلویی 140 هزار تومان به دست مردم می‌رسد و اثری از ارز ترجیحی در آن دیده نمی‌شود. قیمت برنج نیز به کیلویی 400 هزار تومان رسیده و مردم در تأمین نیازهای اولیه خود با مشکلات جدی مواجه‌اند، مشابه شرایط دهه 60.
پیشنهاد عملی؛ بسته معیشتی برای دهک‌های پایین
کوچکی‌نژاد پیشنهاد داد که دولت با برنامه‌ریزی دقیق، ماهانه بسته‌ای شامل 10 کیلوگرم برنج با قیمت کیلویی 100 هزار تومان، 2 کیلوگرم گوشت قرمز، 10 کیلوگرم مرغ و 5 کیلوگرم روغن به دهک‌های اول تا هفتم ارائه دهد. این اقلام برای سلامت و معیشت مردم ضروری هستند. او افزود که منابع کشور محدود نیست؛ سال گذشته 18 میلیارد دلار یارانه تخصیص یافت که اگر با نرخ امروز در بازار فروخته شود، دولت می‌تواند کالاهای اساسی را با قیمت بسیار پایین به مردم عرضه کند.
پرداخت‌های نقدی یا کالابرگ؟
کوچکی‌نژاد معتقد است پرداخت‌های نقدی کنونی تأثیر چندانی بر زندگی مردم ندارد و بخش بزرگی از جامعه از تأمین نیازهای اولیه بازمانده‌اند. او پیشنهاد داد 10 قلم کالای اساسی با قیمت‌های سال 1400 (مانند گوشت کیلویی 100 هزار تومان و مرغ کیلویی 25 هزار تومان) از طریق کالابرگ الکترونیک در دسترس مردم قرار گیرد. همچنین، ارائه وام‌های کم‌بهره، مانند وام 600 میلیون تومانی با سود 4 درصد برای جهیزیه، می‌تواند مکمل این طرح باشد.
کالابرگ هوشمند؛ راه‌حل معیشتی
اجرای کامل و هوشمندانه کالابرگ الکترونیک می‌تواند مشکلات معیشتی مردم را کاهش دهد. کوچکی‌نژاد تأکید کرد که این طرح نه تنها در ایران، بلکه در جهان نیز برای مدیریت بحران‌ها استفاده می‌شود و می‌تواند با توزیع عادلانه کالاهای اساسی، فشارهای اقتصادی را کم کند.
