چالش بازگشت نخبگان و فتح قله نوآوری؛ برنامه هفتم چگونه ایران را پیشتاز منطقه میکند
آیا برنامه هفتم میتواند نخبگان ایرانی را بازگرداند، اقتصاد دانشبنیان را متحول کند و کشور را به مرجعیت علمی و فناورانه منطقه برساند؟ از نوسازی آزمایشگاهها و توسعه هوش مصنوعی تا ایجاد فرصتهای شغلی برای متخصصان بینالمللی، این برنامه مسیر پرچالشی را برای تحقق آرمانهای علمی کشور رقم زده است.
به گزارش خبرنگار دانش و فناوری خبرگزاری دانشجو، برنامه هفتم توسعه جمهوری اسلامی ایران، چشماندازی جامع و بلندمدت برای ارتقای جایگاه علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان کشور ارائه میدهد و تلاش دارد ایران را به مرجعیت علمی و فناوری منطقه تبدیل کند. این برنامه با تأکید بر توسعه زیرساختهای فناورانه، بهرهگیری از ظرفیت نخبگان داخلی و بینالمللی و تقویت تعاملات علمی و اقتصادی با جهان، چارچوبی عملیاتی برای تحقق اهداف توسعه ملی فراهم کرده است. در این راستا، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری نقش محوری در هماهنگی میان وزارتخانهها و دستگاههای اجرایی، حمایت از شرکتهای دانشبنیان و توسعه آزمایشگاهها و پارکهای فناوری ایفا میکند.
یکی از محورهای کلیدی برنامه هفتم، فعالسازی قابلیتهای سرزمینی و ارتقای موقعیت راهبردی ایران در سطح منطقهای و بینالمللی است. این محور بر بازگشت و بهرهگیری از ظرفیت نخبگان ایرانی خارج از کشور، ایجاد فرصتهای شغلی و اقامتی برای متخصصان بینالمللی و توسعه زیرساختهای پژوهشی و فناورانه متمرکز است. آییننامههای اجرایی مرتبط با این حوزه، از سوی معاونت علمی با همکاری وزارتخانههای علوم، بهداشت، امور خارجه و دیگر دستگاههای ذیربط تهیه و تصویب شدهاند تا امکان تعامل مؤثر با جامعه هدف و توسعه زیستبوم فناوری فراهم شود.
همچنین برنامه هفتم توسعه با تمرکز بر اقتصاد دانشبنیان و فناوریهای نوظهور، شاخصهای کلیدی نوآوری، توسعه زیرساختهای آزمایشگاهی و ظرفیت پردازشی کشور، و ارتقای شرکتهای دانشبنیان را به عنوان موتور محرک رشد علمی و اقتصادی دنبال میکند. این برنامه، ضمن حفظ استقلال و راهبرد علمی ایران، درصدد است با حضور فعال در گفتوگوی جهانی نوآوری مسئولانه، مسیر توسعه کشور را شتاب بخشد و زمینه را برای تبدیل دانایی به کاربرد عملی، فناوری و رفاه ملموس برای جامعه فراهم آورد.
قطبهای علمی و نوآوری؛ چگونه برنامه هفتم ایران را به منطقه پیشرو میکند
بند «پ» ماده 97 برنامه هفتم توسعه، نقطه عطفی در مسیر ارتقای جایگاه علمی و فناوری جمهوری اسلامی ایران محسوب میشود. این بند صراحتاً بر ضرورت تبدیل کشور به مرجع علمی و فناورانه منطقه تأکید دارد و وزارتخانههای علوم و بهداشت و همچنین معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری را مکلف کرده است تا مراکز علمی شاخص و قطبهای علمی در رشتههای تخصصی پیشران را مشخص کرده و اعتبارات لازم برای نوسازی تجهیزات، دستگاهها و ابزارهای علمی را در سقف بودجههای سنواتی تأمین کنند. هدف این اقدام، ارتقای کیفیت تحقیقات، افزایش ظرفیتهای علمی و توسعه زیرساختهای پیشرفته برای رسیدن به مرجعیت علمی منطقهای است.
حسین افشین، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، در تشریح اقدامات عملیاتی این بند خاطرنشان کرده است که آییننامه حمایت از نوسازی تجهیزات و ابزارهای علمی مراکز شاخص و قطبهای علمی تصویب شده و هماکنون با تفاهمنامه میان وزارت علوم، وزارت بهداشت و معاونت علمی در حال اجرایی شدن است.