چگونه می‌توان موسیقی ایرانی را در جهان برند کرد؟
در یک نشست به روند حضور گروه‌های موسیقی ایرانی و ناشران این حوزه در فستیوال جهانی موسیقی وومکس پرداخته شد. همچنین اعلام شد که احتمالا قانون 10 درصدی کنسرت‌ها از لایحه بودجه سال آینده برداشته شود.
به گزارش ایسنا، نشست خبری بررسی فعالیت‌های ناشران و هنرمندان موسیقی در فستیوال جهانی موسیقی وومکس، با سخنرانی اردوان جعفریان (مدیر موسسه پردیس موسیقی معاصر) و امیر عباس ستایشگر (مدیر موسسه پرده هنر موسیقی) امروز 11 آبان ماه در خانه موزه بتهوون برگزار شد.
جشنواره وومکس به تازگی جایزه «هنرمند سال 2019» را به کیهان کلهر اهدا کرده است.
در ابتدای این نشست جعفریان درباره فستیوال موسیقی وومکس بیان کرد: فستیوال وومکس 25 سال است که در حوزه موسیقی جهانی در آلمان، بر اساس تمرکز روی موسیقی جهانی و فولک پایه‌گذاری شده است. این فستیوال در 25 سالی که تاسیس شده است، سعی کرده شرکت‌های موسیقی فعال در حوزه موسیقی جهانی را گرد هم بیاورد و هر سال نیز در یک کشور اروپایی برگزار شده است. فستیوال وومکس در حوزه صنعت موسیقی برگزار می‌شود و با دیگر فستیوال‌های موسیقی متفاوت است. این رویداد هر سال از افرادی که به یک برند در حوزه موسیقی جهانی تبدیل شده‌اند، استفاده می‌کند و شاید سکوی پرتابی برای این هنرمندان نیز بوده است.
او ادامه داد: یکی از اهمیت‌های این رویداد برندسازی در حوزه موسیقی جهانی است و هنوز هم هنرمندان بزرگ جهان در آن شرکت می‌کنند. امسال نیز ایران تقریبا حضور پررنگی داشت و در سر خط ماجرا اهدای جایزه هنرمند موسیقی سال به کیهان کلهر (نوازنده کمانچه) بود. روزنامه‌نگاران حوزه موسیقی نقش زیادی در اعطای این جایزه به استاد کلهر داشتند. ما باید در آینده چنین جایزه‌ای داشته باشیم که حوزه رسانه نیز بتواند برای اعطای چنین جایزه‌ای به هنرمندان موثر باشد.
این تهیه‌کننده موسیقی درباره‌ی حضور گروه‌های مختلف موسیقی ایرانی در این رویداد گفت: کنسرت خنیاگران مهر در این رویداد شرکت کرد و واکنش‌های خوبی داشت و به صورت مستقیم نیز از تلویزیون فنلاند پخش شد. همچنین گروهی به نام «معروف» ایرانی از فنلاند نیز شرکت کرد.
جعفریان با بیان اینکه ناشران موسیقی از سال 2005 به بعد کم و بیش در این فستیوال تنها در حد غرفه حضور داشته‌اند، اظهار کرد: امسال به دلیل اینکه موسیقی ایرانی در چند حوزه منتخب شد فرصتی بود که موسیقی کلاسیک و فولک ما به دنیا معرفی شود. در پنج دوره دولت‌های قبلی، دولت هرگز نه توانایی فنی شرکت در چنین رویدادی را داشت و نه درک درستی از بازاریابی موسیقی در حوزه صنعت، همچنین خروجی آن‌هایی که سال‌های گذشته شرکت کرده‌اند مطلقا صفر بوده است.
او با بیان اینکه در ایران تنها بعد نظارتی داریم، ولی حمایت نداریم، گفت: تنها راهی که حوزه موسیقی می‌تواند در حوزه جهانی موسیقی به شکوفایی برسد، سپرده شدن کار به بخش خصوصی و حمایت از آن‌ها است؛ چون دولت مشکلات زیادی دارد و اصلا به برندسازی موسیقی ایرانی در جهان فکر نمی‌کند. برای این امر به یک سیاست میان مدت نیاز داریم که موسیقی ایرانی را برند کند. موسیقی ایرانی جایگاه خود را در حوزه صنعت موسیقی از دست داده است، باید این امر را بپذیریم و به فکر درمان باشیم. اگر اجرا یا دستاوردی در موسیقی در خارج از ایران می‌بینیم به دلیل شایستگی شخصی خود هنرمند بوده است. اصولا دولت نباید برگزارکننده کنسرت باشد، ولی باید جاده صاف‌کن بخش خصوصی باشد.
جعفریان ادامه داد: باید نقش دولت به جای شرکت به حمایتی تبدیل شود و اگر اینگونه نباشد همچنان مدیران توریست را خواهیم داشت. سال‌هایی را به خاطر دارم که تنها مدیران دولتی شرکت کرده‌اند. باید با یک برنامه چند ساله سرمایه‌گذاری کنند و از بخش‌های خصوصی خروجی بخواهند. باید بپذیریم که گروه‌های موسیقی که در چهارچوب قوانین ایران هستند را باید برای شرکت در این جشنواره‌ها حمایت کرد.
جعفریان همچنین درباره مجمع جهانی یونسکو توضیح داد: یک نهاد غیر دولتی است و تقریبا 170 کشور عضو آن هستند، البته برخی کشور‌ها بیش از یک عضو دارند. وظیفه این مجمع توسعه موسیقی در حوزه‌های مختلف است. پروژ‌های مختلفی را با همکاری دولت‌ها انجام می‌دهد و پنج هدف از جمله ایجاد موقعیت مناسب، تساوی در موقعیت اجرا و... را مد نظر قرار داده است.
ایران در 12 سال گذشته عضوی در این مجمع نداشته است. البته خانه موسیقی عضو بود، ولی عضویت آن‌ها لغو شد. این مجمع هیچ بعد مالی ندارد، ولی توانایی جلب نظرات و اسپانسر‌هایی را برای اتفاقات موسیقی دارد. در این بخش یونسکو با همکاری نهاد‌های مختلف و دولت‌ها، فعالیت‌های موسیقی را انجام می‌دهد. امیدواریم در سال‌های آینده همدلی را بین حوزه دولتی و این مجمع داشته باشیم.
او ادامه داد: این مجمع اکنون به ما پیشنهاد داده که جلسه بعدی هیات مدیره مجمع را که حدودا 9 نفر هستند، در ایران داشته باشیم. اگر این اتفاق بیفتد می‌تواند نوید جهانی‌تر کردن موسیقی ایرانی باشد. همچنین به ما پیشنهاد دادند ایران عضو هیات مدیره شود. ما اکنون عضو مجمع جهانی موسیقی یونسکو هستیم.
او در پایان صحبت‌های خود اظهار کرد که همه باید تلاش کنند موسیقی ایران دوباره برند شود. بخش خصوصی نیز نباید به دنبال منافع شخصی خود باشد. اگر دولت کار را به بخش خصوصی بسپارد، بخش خصوصی به دلیل منافع شخصی خود هم که شده برای این امر تلاش خواهد کرد.
یکی از آفت‌های موسیقی ایران در سطح جهانی جانشین نداشتن استادان موسیقی ایرانی در حوزه جهانی است؛ البته، چون موسیقی ایران تاریخ چند هزار ساله دارد با یک وقفه 20 ساله آسیب نخواهد دید؛ به همین دلیل باید در حوزه جهانی برای هنرمندان خود بازاریابی کنیم. دولت باید به نقطه‌ای برسد که تنها نقش حمایتی داشته باشد.
در بخش دیگر این نشست ستایشگر درباره تجربه حضور خود در فستیوال جهانی موسیقی وومکس گفت: با حضور در آنجا دیدم که ناشران و مدیران سطح بالا به راحتی در دسترس بودند و توانستم با آن‌ها آشنا شوم. از طرفی توانستیم کار‌های خود را به ناشران آن‌ها معرفی کنیم تا در کشور خود به فروش برسانند.
او ادامه داد: اتفاقی که در وومکس برای ناشران رخ می‌دهد، دیده شدن در فضای جهانی صنعت موسیقی است. شما متوجه می‌شوید که کارهایتان باید استاندارد‌هایی داشته باشد تا با شما همکاری داشته باشند؛ به همین دلیل تقریبا 60 درصد آثار تولیدی در داخل کشور امکان حضور در آنجا را ندارند.
یکی از کار‌های این فستیوال پخش جهانی آثار است. من به واسطه حضور در این فستیوال کارهایم بیشتر در خارج از ایران به فروش می‌رود. یکی دیگر از فایده‌های حضور در این رویداد، این است که می‌توانید کنسرت‌های خارجی را که در آنجا می‌بینید و به نظرتان با سیاست‌های شما هم‌خوانی دارد را به ایران بیاورید.
ستایشگر اضافه کرد: از طرفی، چون اجرا‌های ضعیف در آنجا راهی ندارد اجرای آن‌ها در ایران بار مثبت موسیقیایی خواهد داشت.
در کل اگر کاری صورت بگیرد ناشران انجام داده‌اند نه مدیران. امسال هیچ مدیر دولتی به وومکس نیامد و هزینه را به ناشران دادند تا به وومکس بروند. پارسال این اتفاق نیفتاد؛ شاید، چون معاونت هنری مدیر خوبی نداشت. پارسال هزینه کافی به ما ندادند، ولی با این حال غرفه را به اسم ایران گرفتیم گرچه که می‌توانستیم این کار را نکنیم. در آنجا همه غرفه‌ها به اسم کشور‌ها است و کم پیش می‌آید کسی خصوصی کار کند. کشور‌ها می‌آیند و هنرمندان خود را معرفی می‌کنند.
امسال توانستیم یک غرفه داشته باشیم و هنرمندان و کار‌های خود را معرفی کنیم و بخشی از این امر که صورت گرفت به دلیل کمک دولت بود. امیدوارم بتوانیم سال دیگر ناشران بیشتری ببریم و روی آثار منتشر شده کار کنیم تا به سطح بین‌المللی برسیم.
ستایشگر در پایان درباره قانون 10 درصد کنسرت‌ها گفت: زمانی که جامعه موسیقی متوجه این امر شد تقریبا به قانون تبدیل شده بود و همه فعالان موسیقی نسبت به آن اعتراض کردند. جلسه‌ای را در وزارت ارشاد نیز برگزار کردیم، ولی به سمت توافقی پیش نرفت. اکنون پرداخت نکردن این پول غیرقانونی است. برخورد ما با این موضوع هم‌گرایی بوده و امروز نیز که با آن موافق نیستیم با دفتر موسیقی تعامل داشته‌ایم.
خبری به ما رسیده که این امر از لایحه برنامه بودجه سال آینده برداشته شده است. باید خوشحال باشیم که اعتراض‌های ما شنیده شده است. امیدواریم این امر تجربه شده باشد که از روز اول مسائل به صورت صنفی پیش رود. اگر این امر صحت نداشته باشد آماده هستیم تا هر عکس‌العملی را نشان دهیم.
لینک کوتاه: asriran.com/002v9u