کردستان چشم انتظار سخاوت آسمان
سنندج - ایرنا - طبیعت کردستان این روزها همچون روزه داران، تشنه باران و نزول این رحمت الهی است. زمستان سال گذشته روزهای بارانی و برفی بسیار کمی را تجربه کرد همه امیدوار بودند که مقداری از کمبود بارشها امسال در فصل بهار جبران شود.
فصل بهار در ذهن ما با طراوت و سرسبزی و بارانهای گاه و بیگاهش جا خوش کرده است، اما امسال نه از آن بارانهای رگباری خبری هست و نه طبیعت استان هم به دلیل کمبود بارندگیها شادابی لازم را دارد.
طبیعت بهاری کردستان که همیشه زبانزد خاص و عام بوده این روزها چشم انتظار سخاوت آسمان است. ما هم دلمان تنگ شده برای شنیدن بوی خاک نم گرفته از قطرات باران که سرزده از راه برسد و عابران را خیس کند.
کودکان منطقه کردستان در گذشته هر بار که بارندگیها کم میشد آدمک چوبی "بووکه باران" (عروس باران) را درست میکردند و همراه با خواندن شعرهایی که در آن از خداوند طلب باران میکردند این عروسک را در دیار خود میگرداندند، تا بلکه به حرمت این دلهای کوچک خداوند بارانش را نصیب اهل زمین کند.
برای ساخت "بووکه بارانه" یک قطعه چوب بزرگ با پارچههایی به رنگهای شاد پوشانده میشد و در نهایت عروسکی به شکل صلیب درست میشد که پیشاهنگ کودکان روستا به حرکت در می آمد. دستههای 15 الی 20 نفری از کودکان و به ویژه دختران، بووکه بارانه را در کوچههای روستا یا برخی از مناطق شهری میگرداندند.
یا بزرگترها نماز باران میخواندند و چشم به راه بارش رحمت الهی مینشستند.
آیین "بووکه بارانه" سالهای اخیر در کردستان کمرنگ شده است و هنوز نمی دانم جایی باشد که کودکان آن این عروسک را علم کنند یا نه، اما امسال در سنندج نماز باران اقامه شد تا بلکه دل آسمان هم برای کشاورزان به رحم بیاید و سخاوتش را از ما دریغ نکند.
بارندگیها در کردستان 34 درصد کاهش یافت
آمارها از کاهش بارندگیها حکایت دارد و سال کم آبی برای کردستان پیش بینی شده است که لازم است برای جلوگیری از کمبود آب و مشکلات احتمالی پس از آن، در مصرف آب صرفه جویی و منابع آن به خوبی مدیریت شود.
معاون توسعه و پیشبینی اداره کل هواشناسی کردستان، میانگین بارندگیهای استان از آغاز سال زراعی جاری (اول مهر پارسال) تاکنون را 288 میلیمتر عنوان کرد که نسبت به مدت مشابه آن در سال گذشته (437 میلیمتر) 34 درصد و در مقایسه با دوره بلندمدت (25 تا 30 سال قبل) حدود 391 میلیمتر، 26 درصد کاهش داشته است.
بارش کردستان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 149 میلی متر و نسبت به دوره بلندمدت 104 میلی متر کاهش داشته است
علی پناهی افزود: بارش استان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 149 میلی متر و نسبت به دوره بلندمدت 104 میلی متر کاهش را نشان میدهد.
وی میانگین بارندگی شهر سنندج مرکز استان را نیز در سال زراعی جاری تاکنون 300 میلیمتر اعلام کرد و گفت: این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته (393 میلیمتر) 24 درصد و نسبت به دوره بلندمدت (397 میلیمتر) 25 درصد کاهش داشته است.
معاون توسعه و پیشبینی اداره کل هواشناسی کردستان با اشاره به اینکه بیشترین کاهش بارندگی نسبت به مدت مشابه سال گذشته را شهر بیجار با 46 درصد به نام خود ثبت کرده است، ادامه داد: بیشترین کاهش بارندگی نسبت به دوره بلندمدت را نیز شهر سروآباد با 40 درصد به خود اختصاص داده است.
سنندج در زمستان سال گذشته فقط 13 روز بارش داشت
معاون توسعه و پیشبینی اداره کل هواشناسی کردستان کمترین تعداد روزهای همراه با بارش را در زمستان سال گذشته مربوط به شهر سنندج و 13 روز عنوان کرد و افزود: بیشترین تعداد روز همراه با بارش در ایستگاه مریوان به ثبت رسید که 29 روز بود.
پناهی اضافه کرد: بیشترین و کمترین مقدار بارش فصل زمستان سال 1399 در ایستگاههای سینوپتیک استان به ترتیب در شهرهای بانه و بیجار ثبت شده که 272 و 65.7 میلی متر بوده است.
وی عنوان کرد: در مجموع در فصل زمستان سال گذشته در مقایسه با زمستان سال 1398 و نیز دوره آماری بلندمدت، مقدار و روزهای همراه با بارش کمتر بود.
کردستان سال کم آبی پیش رو دارد
معاون توسعه و پیشبینی اداره کل هواشناسی کردستان با اشاره به اینکه فصل بارندگی معمولا تا 15 اردیبهشت ماه ادامه دارد، ادامه داد: با توجه به کاهش بارندگیها و اینکه برای اردیبهشت ماه هم سامانه فعال بارشی در استان مشاهده نمیشود پیش بینی میکنیم که سال کم آبی را پیش رو داشته باشیم.
پناهی ادامه داد: طی دو ماه آینده هم کمبود بارندگیهای استان قابل جبران نیست و براساس بررسیهای صورت گرفته سال زراعی آتی هم بارشها کمتر از حد انتظار خواهد بود که استان با خشکسالی مواجه میشود.
وی یادآور شد: با توجه به کاهش بارندگیها به کشاورزان استان توصیه میشود که محصولاتی کم آب بر را کشت کنند تا با مشکل مواجه نشوند.
کردستان خشکترین فروردین 50 سال اخیر را تجربه کرد
مدیرعامل شرکت آب منطقهای کردستان گفت: متوسط بارشهای فروردین امسال در استان، 15 میلیمتر بود که کمترین میزان بارندگی این ماه در 50 سال اخیر است.
فروردین امسال میانگین بارشها در کردستان نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 83 درصد و در مقایسه با میانگین بلندمدت 80 درصد کاهش داشت
آرش آریانژاد افزود: فروردین ماه سال جاری میانگین بارشها در کردستان نسبت به مدت مشابه آن در سال گذشته، 83 درصد و در مقایسه با میانگین بلندمدت 80 درصد کاهش داشت.
وی به نبود ذخایر برفی در ارتفاعات استان اشاره کرد و گفت: براساس پیشبینی هواشناسی استان، در 2 هفته آینده نیز بارشهای قابل ملاحظهای نخواهیم داشت؛ بنابراین احتمال کم آبی در استان زیاد است و باید در مصرف آب صرفهجویی کرد.
آریانژاد با بیان اینکه تقاضا برای مصرف آب در بخش کشاورزی نیز افزایش مییابد، اضافه کرد: کاهش بارندگی به افت منابع آب زیرزمینی و فرونشست زمین منجر میشود و نیاز است برای برون رفت از وضعیت، برنامهریزی و همکاری ویژهای بین کشاورزان و دستگاههای مسوول وجود داشته باشد.
اقامه نماز باران با حضور بیش از 2 هزار نفر در سنندج
کاهش بارشها موجب شد که با حضور بیش از 2 هزار نفر از مردم سنندج و روستاهای اطراف این شهر، نماز باران در فضایی باز و خارج از شهر و با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار شود.
کاهش نزولات جوی و کمبود بارندگی در سال جاری موجب نگرانی مردم و به خصوص کشاورزان شده است به همین دلیل مردم پس از اقامه نماز باران، با چشمانی اشکبار نزول رحمت الهی را از خداوند متعال مسئلت کردند.
براساس احکام شرعی، خواندن نماز باران در زمانی که نهرها خشک و کمبود منابع آبی رخ دهد، مستحب است.
کردستان، استانی کوهستانی و اقلیم آن متاثر از تودههای هوای گرم و مرطوب مدیترانهای است که موجب بارندگیهایی در بهار و ریزش برف در زمستانها میشود.
میزان بارندگی سالانه در شرایط عادی اقلیمی معادل 455 میلیمتر و بیشترین میزان بارندگی سالیانه مربوط به شهرهای مریوان و بانه با حدود 800 میلیمتر و کمترین میزان بارندگی در شرق استان حدود 400 میلیمتر و در قسمت مرکزی یعنی سنندج نزدیک به 500 میلی متر است.
حال با این وضعیت کمبود باران مسوولان امر در این خصوص باید برنامه ریزی دقیق در زمینه رهاسازی آب سدهای استان داشته باشند که تا پایان سال رزاعی جاری شهروندان با کمبود آب شرب مواجه نشوند و از طرفی دیگر مردم در مصرف این مایه حیات صرفه جویی کنند.
خشک شدن گیاهان بهاری علاوه بر زیان اقتصادی برای دامداران و کشاورزان کردستانی که بخش زیادی از اشتغال این منطقه به آنها وابسته است مساله مهم دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد، با توجه به وضعیت توپوگرافی کردستان در این شرایط بارشهای تابستانی میتواند منجر به وقوع سیل و بروز خسارات شود.
سال زراعی (آبی) در ایران از یکم مهرماه هر سال آغاز میشود و تا 31 شهریور سال بعد ادامه مییابد.
*س_برچسبها_س*