گربه پالاس شیران تلف شد | نادرترین گونه گربه ایران جان داد

رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان شیروان گفت: یک قلاده گربه پالاس در منطقه سرانی از توابع بخش سرحد این شهرستان که ماه گذشته زنده گیری شده بود پس از 12 روز و با توجه به رسیدگی‌هایی فراوان تلف شد.

گفتنی است گربه پالاس یکی از هشت گربه سان حال حاضر حیات وحش ایران و زیباترین گربه وحشی ایران به شمار می‌رود و دامنه پراکنش این گونه در ایران بسیار محدود بوده و نسل آن با خطر انقراض روبرو است.

درباره گربه پالاس

گربه پالاس (Pallas cat)، پستانداری است که غالبا در مناطق مرکزی آسیا یافت می‌شود. این گربه‌سان در حقیقت یک گربه وحشی با اندازه کوچک است که نام خود را از روی محققی آلمانی گرفته است که برای اولین بار در سال 1776 این پستانداران را یافت. نام این محقق «پیتر سایمون پالاس» (Peter Simon Pallas) بود. طول بدن گربه‌های پالاس بدون احتساب طول دم، 46 تا 65 سانتی‌متر است و خود دم به تنهایی طولی معادل 21 تا 31 سانتی‌متر دارد. وزن این گربه‌سانان از 2/5 تا 4/5 کیلوگرم متغیر است. شکل ظاهری گربه‌های پالاس به علاوه خز بلند و متراکم آن‌ها، وجهه‌ای با ابهت به آن‌ها بخشیده است. گربه‌های پالاس رنگ خاکستری دارند و بر روی دم آن‌ها حلقه‌های سیاه رنگ دیده می‌شود. همچنین بر روی بدن و پیشانی آن‌ها طرح‌های خاصی نقش بسته است.

فک گربه‌های پالاس کوچک است و به همین دلیل این پستانداران در مقایسه با دیگر گربه‌سانان، تعداد دندان‌های کمتری دارند اما در عوض دندان‌های نیش آن‌ها بسیار بلند است! گربه پالاس گربه‌های پالاس غالبا از جوندگان کوچک و پرندگان تغذیه می‌کنند. در بعضی مواقع حشرات خاصی نیز خوراک این گربه‌سانان می‌شوند. گربه‌های پالاس تنها با تعقیب و گریز شکار نمی‌کنند بلکه از روش‌های شکار دیگری همانند مخفی شدن و کمین کردن نیز استفاده می‌کنند. در بعضی مواقع و در محیط‌های خاص، این گربه‌سانان به سمت ماهیگیری نیز می‌روند. پنجه‌های آنان برای شکار ماهی بسیار مناسب است. خطرات طبیعی و وضعیت بقا به طور کلی از جانب انسان‌ها، همواره دو خطر اصلی گربه‌های پالاس را تهدید می‌کند: اول شکار شدن این پستانداران به منظور استفاده از پوست و خز زیبایشان و دوم مسمویت غذایی!

یکی از اصلی‌ترین غذاهای گربه‌های پالاس را جونده‌ای به نام «Pika» (خرگوش بی‌دم) تشکیل می‌دهد که بسیاری از ساکنین محلی بر این باورند که این جونده یک آفت محسوب می‌شود و به همین دلیل آن‌ها را مسموم می‌کنند. بدیهی است که گربه‌های پالاس هم پس از شکار کردن این جوندگان دچار مسمویت غذایی شوند. وضعیت بقای این گربه‌سانان از سال 2002 تا کنون، «نزدیک به خطر انقراض» بوده است. رفتار و عادات طبیعی گربه‌های پالاس حیواناتی شدیدا منزوی و غیراجتماعی هستند.

هر دو جنس نر و ماده این گربه سان، تنها زندگی می‌کنند، قلمروی خاص خود را دارند و بر روی قلمرو خود بسیار حساس‌اند. این حیوانات اغلب روزها را در درون غارها و مناطق امن و تاریک سپری می‌کنند و در هنگام عصر، برای فعالیت و شکار بیرون می‌آیند. تولید مثل گربه‌های پالاس در هر دوره زایمان بین دو تا شش توله به دنیا می‌آورند. توله‌ها در هنگام به دنیا آمدن تنها نود گرم وزن دارند و از همان بدو تولد پوشش خز را بر روی سطح بدن خود دارند. این پوشش خز اولیه پس از دو ماه کاملا از بین می‌رود و خز اصلی جایگزین آن می‌شود. توله‌ها در چهار ماهگی می‌توانند شکار کردن را بیاموزند و در شش ماهگی به اندازه بالغ خود برسند. لازم به ذکر است که گربه‌های پالاس حدودا تا یازده سال عمر می‌کنند. حقایق گربه پالاس خز بلند این گربه‌سانان باعث می‌شود تا ظاهر آن‌ها بسیار بزرگتر از آنچه که واقعا هستند نشان داده شود. این ویژگی به یک برتری ظاهری در هنگام خطر و مبارزه تبدیل می‌شود. شکل ظاهری مردمک چشم گربه‌های پالاس با دیگر گربه‌سانان متفاوت است. گربه‌های پالاس بلندترین و متراکم‌ترین خز را در میان تمامی گربه‌سانان دارا هستند! گربه‌های پالاس حیوانات سریعی نیستند بنابراین بیشتر اوقات در حالت کمین شکار می‌کنند.

کند بودن این حیوانات به خاطر شکل ظاهری بدن آن‌هاست. این حیوانات شکل بدنی تپلی دارند و به همین دلیل حیوانات سریعی نیستند. گربه‌های پالاس قادرند تا طیف گسترده‌ای از صداهای مختلف را تولید کنند. یکی از اصواتی که گربه‌های پالاس تولید می‌کنند، بسیار به صدای سگ نزدیک است! عکس‌های خنده‌دار گربه‌های پالاس یکی از مهمترین ویژگی‌های آن‌ها است! این حیوانات به علت فک کوچک و دندان‌های بلندشان غالبا ظاهر خنده‌داری به خود می‌گیرند که همین قیافه‌های خنده دار از آن‌ها یک سوژه بزرگ در فضای مجازی ساخته است. اگر زیاد در فضای مجازی وقت صرف می‌کنید، قطعا تا به حال یکی از عکس‌های خنده‌دار این حیوانات را دیده‌اید.

کجا گربه پالاس ببینیم؟

منطقه اصلی زندگی این جانوارن، آسیای مرکزی است. این حیوانات در کشورها و مناطقی همچون شرق هیمالیا، نپال، پاکستان، هند، قزاقستان، تاجیکستان و غرب چین زندگی می‌کنند. لازم به ذکر است که گربه‌های پالاس در ایران هم یافت می‌شوند. این حیوانات غالبا در شمال شرق ایران زندگی می‌کنند. وجود این گربه‌سانان در پارک ملی خجیر ثبت شده است.