گزارش اکونومیست از تورم سنگین و رونق پوشالی اقتصاد ترکیه
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، نشریه اکونومیست، رکورد تورم 80 درصدی در اقتصاد ترکیه را نشانه پوشالی بودن ادعای رشد اقتصادی از سوی دولت اردوغان توصیف کرد. به گزارش دنیای اکونومیست به نقل از اکونومیست، اردوغان یکی از سیاستمدارانی است که رویکرد غیرمتعارف سیاست پولی را برگزیده است و به دنبال این است که با کاهش نرخ بهره، رشد اقتصادی را افزایش دهد. اما بالا رفتن نرخ تورم و رسیدن آن به 80 درصد باعث شده است که تلاطم در این اقتصاد بسیار زیاد شود. گزارش اکونومیست نشان می‌دهد چرا اصرار بر کاهش نرخ بهره، در شرایط تورمی باعث می‌شود رشد اقتصادی بالا نیز توسط آحاد مردم حس شود. در نتیجه رشد اقتصادی با تورم بالا، بیشتر به نفع طبقه ثروتمند است. گروهی که از افزایش تورم به‌دلیل داشتن دارایی در کوتاه‌مدت بیشتر منتفع می‌شود. هر چند که در بلندمدت آحاد اقتصادی از بالا بودن تورم، رنج خواهند برد؛ بنابراین همان‌طور که اقتصاددانان تاکید کردند، رشد اقتصادی پایدار، تنها در بستر ثبات قیمت‌ها و کنترل تورم میسر می‌شود.
رودریگر دورنبوش، اقتصاددان آلمانی که در سال 2002 درگذشت، بحران مالی را این‌گونه توصیف می‌کند: «ممکن است مدت‌ها ادامه یابد، اما یک شب فرومی‌ریزد.» این گفته دورنبوش، به این موضوع تاکید می‌کند که ممکن است که دوره رونق برای مدت طولانی که دور از ذهن است، ادامه یابد، قبل از اینکه به سرعت این رونق فرو بریزد. در نتیجه ناپایداری می‌تواند برای مدت طولانی‌تری از آنچه فکر می‌کنیم، دوام آورد. اگر دورنبوش هنوز زنده بود احتمالا درباره شرایط امروز اقتصاد ترکیه گیج می‌شد. سال‌هاست که ترکیه اجرای سیاست‌های پولی غیرمتعارف را در پیش گرفته است. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه معتقد است که نرخ‌های بهره بالاتر دلیل افزایش قیمت‌هاست و افزایش نرخ بهره درمان کاهش تورم نیست.
در پایان 2021، زمانی که بیشتر کشور‌ها یا در حال افزایش نرخ بهره بودند یا برای انجام این کار خود را آماده می‌کردند، رئیس‌جمهور ترکیه به بانک مرکزی دستور داد نرخ بهره را کاهش دهد.
نتیجه این تصمیم، قابل پیش‌بینی بود؛ اما اردوغان نمی‌توانست این نتیجه را پیش‌بینی کند. تورم در این کشور در عرض چند ماه به 80درصد رسید. نکته قابل توجه، اما این است که اقتصاد ترکیه توانسته است به رشد خود ادامه دهد. تولید ناخالص داخلی واقعی این کشور در سال گذشته 11 درصد رشد کرد؛ به‌طوری‌که به نظر می‌رسد رونق ترکیه همیشگی است.
شاید کمی وسوسه‌انگیز باشد که از تجربه بی‌پروای ترکیه نتیجه بگیریم که تورم بالا گرفتاری است که می‌توان با آن کنار آمد، این نتیجه‌گیری ممکن است وسوسه‌انگیز باشد؛ ولی اشتباه است. تورم بالا زیان‌های بی‌شماری دارد؛ اما سه مورد به ویژه در ترکیه برجسته است: کوتاه شدن افق‌ها، فشار بر تصمیم‌گیری روز به روز و توزیع مجدد ثروت که بار تورم را بر دوش کسانی می‌اندازد که کمترین تحمل را برای آن دارند.
یک نظرسنجی نشان می‌دهد بیش از یک‌سوم مردم ترکیه قادر به تامین نیاز‌های اولیه خود نیستند. اگر کسانی که به سختی می‌توانند نیاز‌های خود را برآورده کنند و بخشی را که به‌شدت در فشار قرار دارند نیز در نظر بگیریم، این نسبت به چهار پنجم افزایش می‌یابد. منطقی است که فقرا بیش از همه از تورم رنج می‌برند؛ اما طبقه متوسط ترکیه نیز در این شرایط با مشکلاتی روبه‌رو هستند؛ چرا که قدرت خرید آن‌ها کاهش یافته و امنیت شغلی آن‌ها از بین رفته است. بسیاری از آن‌ها از طبقه متوسط خارج شده‌اند و بابت از دست دادن موقعیت خود احساس ناراحتی و عصبانیت می‌کنند.