گزارش تسنیم | اجرای طرح ویژه تأمین آب تهران در زمان زلزله و بحران / احداث مخازن اضطراری در 512 محله

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، تهران یکی از پایتخت‌های بزرگ، مهم و البته پرمخاطره جهان است و از آنجایی که دوره‌های توسعه این کلانشهر با برنامه مدون، مشخص و مدیریت منسجم طی نشده، بسیاری از نقاط مسکونی در این شهر در نقاط پرخطر قرار گرفته‌اند؛ جمعیت متناسب با ظرفیت آبی جانمایی نشده و توسعه شهری به وضعیت ناپایداری رسیده است.

تهران شهری کوهپایه ای و متاثر ار مخاطرات مختلف به ویژه زلزله است. با مرور سوابق تاریخی جغرافیای تهران و اطراف آن، مشخص می شود که تاریخ این شهر و اطرافش به واسطه زلزله‌های بزرگ و تاریخی دچار دگرگونی بسیاری شده است.

تهران از دوره احتمال زلزله عبور کرده و در سالهای انتظار زلزله برای تهران هستیم؛ از اینرو اتخاد تدابیر ویژه برای زمان وقوع بحران، بسیار ضروری است.

بر اساس مطالعات سال 2006 دفتر همکاری های بین المللی ایران و ژاپن (جایکا)، درصورت وقوع زلزله ای به بزرگای 6 ریشتر برای تهران و یا اطراف تهران، با تخریب تاسیسات و تعلیق آبرسانی روبرو خواهیم شد و حداقل در روزهای اول بروز زلزله، میلیون‌ها نفر بی‌آب خواهند شد.

از اینرو طرح ویژه‌ای در شهر تهران در حال اجرا است که در صورت بروز حوادثی بزرگ که منجر به قطع آب شرب شبکه آبرسانی تهران شود، مردم در روزهای نخست، با خطر بی‌آبی مواجه نشوند.

این روزها در نقاط مختلف محلات، به‌ویژه پارک‌ها و فضای سبز شهری، شاهد گودبرداری‌هایی هستیم که به‌منظور احداث مخازن اضطراری آب صورت می‌گیرد. درواقع قرار است در محلات تهران، مخازنی 100 هزار لیتری در مسیر شبکه آب شهری تعبیه شود تا برای مواقعی مثل بروز زلزله و حوادثی اینچنینی که منجر به قطع آب شرب شود، مورد استفاده قرار گیرند.

مهدی اکبریان، رئیس مرکز مدیریت بحران و پدافند غیرعامل آبفای استان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، اظهار داشت: در سال 1397 تقاضایی برای شورای شهر تهران داشتیم که با تخصیص اعتباراتی برای ما تحت عنوان تبصره 3 موافقت کنند که از آن محل دو پروژه تکمیل رینگ آبرسانی تهران و آبرسانی اضطراری را اجرایی کنیم.

* مشابه مخازن اضطراری آب تهران به‌ندرت در جهان دیده می‌شود

وی افزود: طرح احداث مخازن اضطراری آب یا همان طرح آبرسانی اضطراری مورد موافقت قرار گرفت، اما تا پروسه موافقت و ابلاغ آن انجام شود و تشریفات اداری آن انجام شد، عملا از سال 1400 ساخت اولین مخزن اضطراری آب آغاز شد.

اکبریان با بیان اینکه " در سال اول در حد کمتر از 10 مخزن 100 مترمکعبی احداث شد"، گفت: در سال 1401 و 1402 اجرای این پروژه با سرعت بیشتری پیگیری شد.

وی ادامه داد: اینکار، یک اقدام جدید است و به‌ندرت کشورهای دنیا در این زمینه کاری انجام داده‌اند؛ عمدتا کشورهای زلزله‌خیزی چون ژاپن به این موضوع ورود کرده‌اند و در تهران نیز، طرحی که در حال اجرا است براساس مطالعاتی است که جایکا به عنوان مشاور در خصوص نیازهای زیرساختی تهران در زمان بروز زلزله انجام داده بود.

* هر تهرانی در فاصله 1000 متری سکونت به مخزن اضطراری آب دسترسی پیدا می‌کند

رئیس مرکز مدیریت بحران و پدافند غیرعامل آبفای استان تهران خاطرنشان کرد: در این طرح دسترسی به مخازن اضطراری آب به فاصله حداکثر 1000 متر برای هر شهروند تهرانی درنظر گرفته شده، به‌طوری که در تمامی محلات تهران مخازنی احداث می‌شود که در زمان بروز حادثه و قطعی آب در شبکه، مردم بتوانند در شعاع 1000 متری خود به نزدیک‌ترین مخزن اضطراری آب دسترسی پیدا کنند.

وی افزود: این مخازن عمدتا در پارک‌ها جانمایی شده و این روزها مردم در محلات مختلف تهران شاهد هستند که در بخشی از پارک‌ها، در حال گودبرداری و عملیات احداث این مخازن هستیم.

اکبریان تصریح کرد: به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شده که در زمان بروز بحران، برای هر شهروند، با حجم 3 لیتر در شبانه‌روز بتوان آب شرب را از این مخازن به‌مدت سه‌شبانه‌روز تأمین کرد؛ تا اگر حادثه‌ای مثل زلزله بم، در تهران رخ داد، از حیث تأمین آب شرب برای مردم در 72 ساعت اول، نگرانی وجود نداشته باشد.

وی ادامه داد: مکانیزم این مخازن به‌این صورت است که در آن شیر هیدرولیکی نصب می‌شود که بر اساس هیدرولیک شبکه کار می‌کند و به‌محض اینکه فشار شبکه به‌طور قابل ملاحظه‌ای تغییر کرده، به‌صورت اتوماتیک شیر بسته می‌شود و آب شربی که در مخزن در حال عبور مستمر بوده، به میزان 100 مترمکعب ذخیره‌سازی می‌شود.

* آموزش میراب‌های محلی برای بهره‌برداری از مخازن اضطراری در زمان بحران

رئیس مرکز مدیریت بحران و پدافند غیرعامل آبفای استان تهران در خصوص مکانیزم برداشت از این مخازن گفت: یک پمپ بنزینی در کنار هر مخزن تعبیه شده که با استفاده از آن می‌توان آب را برداشت کرد؛ همچنین مکانیزم دستی نیز برای برداشت آن تعبیه خواهد شد.

وی افزود: از گروه‌های دوام شهرداری‌ها که در مواقع بحران مورد استفاده قرار می‌گیرند، میراب‌هایی را در چند دوره برای بهره‌برداری از این مخازن در زمان اضطراری به‌عنوان میراب‌های محله آموزش داده‌ایم.

اکبریان با بیان اینکه "تا امروز کار احداث 167 مخزن آغاز شده"، گفت: از این تعداد، 80 مخزن به شبکه وصل شده و 87 مخزن دیگر نیز به مرور تکمیل شده و به شبکه وصل خواهند شد.

وی ادامه داد: برای کل شهر تهران، 512 محله برای احداث مخازن پیش‌بینی شده و در برخی محلات، بیش از یک مخزن احداث می‌شود.

به گزارش تسنیم، مقرر شده تا پایان سال 1404، تمامی محلات تهران به مخازن اضطراری آب مجهز شوند تا در صورت بروز حادثه‌ای که منجر به قطع شبکه آب شرب شود، حداقل نیاز شرب مردم در 3 روز ابتدایی بروز حادثه تأمین شود.