یارانه نقدی حذف نمی‌شود اما افزایش هم نمی یابد
به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، علیرضا عسگریان معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مصاحبه با رادیو به بیان جزئیات اجرای طرح کالا برگ الکترونیک پرداخت.
سوال: آخرین آمار از پیوستن چه تعداد به طرح جدید کالا برگ خبر می‌دهد؟ آن‌ها در داشبورد مدیریتی فکر می‌کنم به راحتی قابل مشاهده است.
عسگریان: الان آماری که هست شاید به خاطر تعطیلات بوده، آمار به صورت وسیعی نیست و امیدوار هستیم در روزهای بعد مردم عزیز مخصوصاً این یک دهک که هشت و نیم میلیون نفر می‌شوند یعنی مددجویان کمیته امداد حضرت امام و بهزیستی متصل شوند.
سوال: چیزی که اینجا وجود دارد، دولت ورای آنچه که در پیام‌های کوتاه هم داریم که میگویند دولت می‌خواهد یارانه نقدی را تبدیل به یارانه غیر نقدی کند و یارانه را قطع کند من پیشتر اشاره کردم که شاید این کار باید پنج سال پیش صورت می‌گرفت یعنی آن زمان که کتاب هنر تحریم‌ها منتشر شد و در ایران هم هشدار راجع به آن داده شد، متوجه می‌شدیم که باید مدیریت برجسته‌ای داشته باشیم برای تأمین سبد مایحتاج کالاهای مورد نیاز دهک‌های آسیب‌پذیر، حالا با تأخیر اتفاق افتاده است. سیاست واقعاً این است که یارانه را قطع کنیم یا داریم مدیریت بهتری انجام می‌دهیم که تضمین کنیم با ارز ترجیحی کالا و خدمات به دست دهک‌های آسیب پذیر حتماً برسد؟ عسگریان: یارانه قطعاً قطع نمی‌شود و به قوت خودش باقی است، اما افزایش پیدا نمی‌کند. در واقع اعتباری که جدید است به صورت مشروط روی یارانه ما سوار می‌شود، یعنی دهک‌های یک تا سه که الان 400 هزار تومان به ازای هر نفر یارانه دارند یارانه شأن برقرار است و از این به بعد هم برقرار است دهک‌های 4 تا 9 هم که 6 می‌شوند یارانه آن برقرار است، 300 هزار تومان است که حذف نمی‌شود، اما اعتباراتی کنار یارانه قرار می‌گیرد که جهت دهد همانطور که فرمودید در خصوص سبد غذایی و سلامت خانواده‌ها، سلامت خانواده‌ها به این مفهوم است که ما بتوانیم چیزی نزدیک به 2500 کالری را به صورت روزانه به هر فرد برسانیم که 11 قلم کالای اساسی برای این موضوع در نظر گرفته شده و آن اعتبار به صورت مشروط در کنار یارانه‌ها قرار می‌گیرد یعنی اولویت ایجاد شود در خانواده‌ها برای استفاده از سبد غذایی، خانواده‌ها در مرحله اول مددجویان کمیته امداد و بهزیستی هستند و در مراحل بعد قطعاً این سبد و اعتبار جدید تسری پیدا می‌کند، دهک‌های سه را می‌گیرد و انشاالله به سمت دهک‌های بالاتر حرکت می‌کند.
سوال: یکی از سوالاتی که همیشه ما داشتیم این که آیا واقعاً وضعیت به این گونه است که باید وزارت رفاه این همه تعداد بی شماری از جمعیت ایران را یارانه دهد؟ همیشه علامت سوال قرار می‌گرفت که خیر، مدیریت منابع محل اشکال است و الان داریم به سمت اصلاحات این منابع می‌رویم، مردم میگویند حالا که شما دارید دست به این کار می‌زنید، چرا دایره کالاها را وسیع‌تر نمی‌کنید یا اگر قرار است این کالاها خرید شود چرا مسیرهای تولید تا توزیع آن کوتاه‌تر نمی‌شود که هزینه کمتری داشته باشد و در حقیقت سیاست حمایتی دولت از اقشار ضعیف و کم درآمد، توجه به سبد معیشتی این گروه‌ها با دقت و تأثیر بیشتری شکل بگیرد؟
عسگریان: الان دارد همین اتفاق می‌افتد، یعنی این که ما در مرحله اول هستیم این مرحله اگرچه قبلاً هم مراحلی داشتیم، اما این واقعی‌ترین مرحله است، چون اعتبار یک ماه زودتر شارژ می‌شود ثانیاً یک مبلغ حدود 20 درصد روی اعتبار اضافه شده و قطعاً به این صورت است که از این به بعد ما جوامع و گروه‌هایی که آسیب پذیرتر هستند را مورد پوشش قرار دهیم. به صورت طبیعی دهک‌های پایین، دهک‌هایی هستند که محرومیت بیشتری دارند و باید توجه بیشتری به آن‌ها شود و این سیاست لایتغیر حرکت خواهد کرد و نیازمند این است که مبلغ اعتباری در روزها و ماه‌های آتی افزایش یابد یعنی آن 80 هزار تومان افزایش پیدا کند و ما امیدوار هستیم این اتفاق بیفتد و در مورد دهک‌های بالاتر قطعاً کمکی خواهد شد و اولویت اصلی خود محرومین هستند چند نکته را هم به صورت سلسله‌ای بگویم.
سوال: حتماً پیش از این که بگویید، خواهش می‌کنم شما کارشناسانی به ما معرفی کنید که بتوانیم سوالات متعدد مردم را پیگیری کنیم، بسیاری از مردم میگویند که این دردی از ما دوا نمی‌کند کاش پولش را به ما بدهید در حالی که یک استراتژی بسیار قوی پشت این است که از نظر سلامت، یعنی سلامت افراد اهمیت اول است برای دولت. عسگریان: همانطور که شما فرمودید از همان ابتدا قصد یارانه‌ها بر این بود که سبد غذایی مردم را پوشش دهد و به صورت طبیعی سلامت را وارد خانواده‌ها کند، سلامت غذایی یعنی رساندن کالری مناسب، ریز مغذی و پروتئین مناسب به خانواده‌ها. وقتی سال 1401 ارز ترجیحی حذف شد قرار بر این بود که ما به التفاوت سبد پرداخت شود بالاخره تورم حوزه‌های مختلف را تحت پوشش قرار می‌دهد می‌تواند 150 قلم باشد. حوزه خرید وسایل و سایر مایحتاجی مختلفی که در زندگی ما است.
این طرح مهم‌ترین دقتش فقط روی سبد است این که چرا 11 قلم باشد، 11 قلم توسط مجموعه‌های علمی مخصوصاً انستیتو تغذیه ایران تائید شده یعنی یک مطالعه تطبیقی انجام شده در طول سال‌های مختلف و به روز شده که شما اگر قرار است یک اتفاق خوب روی سفره مردم بیفتد باید این 11 قلم به صورت متوازن در سفره خانواده‌ها باشد تا سلامت بین نسلی حفظ شود، کالری مشخص است، ریز مغذی و پروتئین و ویتامین‌ها مشخص است و این یک حداقل بسیار قدرتمند است و می‌تواند ما را به سمت جلو حرکت دهد.
این 11 قلم یک 11 قلم علمی است که اختیارش با من نیست و مجموعه‌های علمی آن را تصمیم می‌گیرند و این 11 قلم را تهیه و پیشنهاد می‌کنیم این که شروطی کنار هم قرار گرفته یکی از استراتژی‌های اصلی نظام است. الان 80 هزار تومان منوط به خرید این سبد است اگر فرض کنید بنده مددجو هستم یا سه دهک پایین هستم اگر 400 هزار تومان یارانه بنده است برای این که من از این سبد استفاده کنم منوط به خرید 320 هزار تومان است.
سوال: الان مردم پیام‌های مختلف می‌فرستند که این 80 هزار تومان رقمی است؟ یا این 20 درصد در این گرانی فزاینده، ما خیلی پیام داریم که همین را میگویند و شما را هم مورد خطاب قرار می‌دهند که بگویید آقای وزیر و معاون وزیر خودشان خرید انجام می‌دهند که ببینند گرانی چه می‌کند؟
عسگریان: این حرف جدی است من برمیگردم به عقب، پاسخ دادن به این سوال خیلی ضرورت دارد، سال 1401 همین سبد بود 11 قلم با یک رقم خاص بوده یعنی اگر شما سبد را خریداری می‌کردید ما برآورد کردیم این 11 قلم با حجمی که تعریف شده را اگر شما خریداری می‌کردیم 439 هزار تومان قیمت آن بود یکدفعه تورم شروع به افزایش کرد ما به نقطه فعلی رسیدیم در نقطه فعلی قیمت این سبد 800 و خرده‌ای است و مابه التفاوت تورمی آن 406 هزار تومان است یعنی همین الان این سبد را در سال 1401 می‌خریدید اگر الان بخرید 406 هزار تومان تفاوت قیمتی آن است. چیزی که ما پرداخت می‌کنیم قرار است یارانه پرداخت کند، یارانه و اعتباری که بالای سر آن است، این است که ما به التفاوت تورمی را پرداخت کند یعنی از این به بعد اگر تورم شروع به حرکت کردند با مبدا اردیبهشت ماه 1401 فضای تورمی پوشش داده شود آن هم فقط این سبد ما وارد اقلام دیگر نمی‌توانیم شویم، پس الان وقتی من یارانه می‌گیرم 400 هزار تومان، امکان دارد در طول این سال، چون سبدی تعریف نشده بود و سیاست دقیق اعمال نشده بود من آن 400 هزار تومان را رفتم جاهای مختلف مصرف کردم و این هم حق است و الان هم این آزادی وجود دارد.
سوال: اگر ما همه این‌ها را مثل یک پازل کنار هم بچینیم دولت دارد کار هماهنگی را از خودش ارائه می‌دهد مثلاً وقتی نگاه می‌کنیم به کاهش سود تسهیلات برای مسکن، نگاه می‌کنیم به افزایش 100 میلیونی ودیعه مسکن یا نگاه می‌کنیم به وزارت مسکن که دارد سامانه اسکان و املاک را با سرعت جلو می‌برد 9 سال این‌ها خوابیده بود. ایران سامانه رفاه ایرانیان را راه انداخت، ولی نتوانست خدمات درست از آن بگیرد، چون هماهنگی که برای ارائه خدمت ملی باشد واقعاً دیده نشد، این‌ها دیگر تاریخی شد.
عسگریان: دو نکته اساسی دیگر هم وجود دارد که اضافه می‌کنم یکی در ارتباط با ساماندهی کردن مصرف نان است و دیگری دارویار است، طرح دارویار کاملاً توسط مردم حس نشده، اما تورم بینابینی آن دارد پاسخ داده می‌شود الان هم این کالابرگ است، که این کالا برگ از این به بعد تمام حوزه‌های اعتباری نظام را برای محرومین و سایر قشرها تحت پوشش قرار می‌دهد.