‌بررسی دلایل کاهش کشت پنبه در کشور

کشاورزان پنبه کار، بحران آب، عدم حمایت لازم دولت از تولید، هزینه های بالای کشت و واردات بی رویه را از جمله دلایل افت تولید پنبه طی سال های گذشته در کشور عنوان کردند.

به گزارش خبرنگار مهر، در نشست پنبه کاران نمونه کشور با فعالان صنعت نساجی و مجری طرح پنبه وزارت جهاد کشاورزی در شهرستان کاشمر که یکی از قطب‌های تولید پنبه کشور است، کشاورزان به بیان مشکلات و چالش‌های موجود در این حوزه پرداختند.

در همین راستا قربانعلی اسدی یکی از کشاورزان پنبه کار با اشاره به دلایل کاهش سطح زیر کشت پنبه طی سال‌های گذشته گفت: کمبود آب یکی از دلایلی بود که باعث شد کشاورزان به سمت تولید محصولات دیگر بروند. ضمن اینکه هوشمندسازی چاه‌های آب باعث شده که تولیدکنندگان نتوانند مزارع خود را به اندازه کافی آبیاری کنند و برای استفاده از آب محدودیت ایجاد شده است.

همچنین هادی تقوی پنبه کار نمونه کشور در سال 72 با بیان اینکه در حال حاضر کشت پنبه را رها کرده و به تولید محصولات دیگر روی آورده است، گفت: در حال حاضر بنده به جای پنبه محصولاتی مانند انگور، جو و ذرت را می‌کارم چرا که در سال‌های گذشته عدم حمایت دولت از محصول پنبه باعث شد کشاورزان کشت این محصول را رها کنند.

وی با اشاره به اینکه آن زمان اوج تولید پنبه در کشور بود، افزود: حتی صادرات به کشورهای آسیای میانه و ترکمنستان در حال انجام بود که با اجازه دولت وقت پنبه و به ویژه الیاف مصنوعی وارد کشور شد و همین واردات بی رویه تولید داخل را فلج کرد.

وی با اشاره به وضعیت تولید پنبه در دهه 70 اضافه کرد: در آن زمان کارخانه‌های پنبه به طور مستمر در کنار صنایع نساجی فعالیت می‌کردند و حتی در مقاطعی پنبه ایران به کشورهایی مانند فرانسه و آلمان صادر می‌شد که با اوج گرفتن واردات این وضعیت تغییر کرد و ایران به یکی از واردکنندگان پنبه تبدیل شد.

تقوی با اشاره به اینکه در حال حاضر تولید پنبه برای کشاورزان صرفه اقتصادی ندارد، تصریح کرد: نرخ خرید تضمینی پنبه از کشاورزان پایین است و در بهترین حالت در هر هکتار برای کشاورزان 20 میلیون تومان درآمد حاصل می‌کند که با کسر هزینه‌های تولید عملا چیزی برای کشاورز پنبه کار باقی نمی‌ماند.

انتقاد از هزینه بالای نهاده‌های کشاورزی

این کشاورز نمونه با اشاره به اینکه هزینه نهادهای کشاورزی از جمله کود شیمیایی بسیار بالاست، تصریح کرد: قیمت کودهای فسفاته و پتاسه در سال جاری به کیسه‌ای 500 هزار تومان رسیده است که این اتفاق خوشایندی برای کشاورزی کشور نیست.

وی اضافه کرد: پنبه محصول هزینه بری است و شرایط تولید آن باعث شده کشت این محصول برای بسیاری از کشاورزان از جمله خود بنده مقرون به صرفه نباشد.

دولت برای ترغیب کشاورزان به کشت پنبه باید مشکل آب را حل کند

عباس زابلی مقدم یکی دیگر از پنبه کاران کشور در سال 94 به عنوان پنبه کار نمونه برگزیده شده بود با بیان اینکه مشکل اصلی کشاورزان کمبود آب است، اظهار داشت: اگر دولت می‌خواهد کشاورزان مایل به ترغیب پنبه شوند باید ابتدا مشکل آب آنها را برطرف کند.

وی با بیان اینکه آب سرگردان در منطقه زیاد است افزود: با ارائه تسهیلات مناسب به کشاورزان می‌توان به ذخیره آب کمک کرد.

در ادامه مجتبی صمیمی یکی از فعالان صنعت نساجی از وضعیت کاهش تولید پنبه و آینده این صنعت در کشور اظهار نگرانی کرد و افزود: در حال حاضر نیز واردات بی رویه پنبه ادامه دارد.

وی اضافه کرد: دو ماه قبل از فصل برداشت ثبت سفارش انجام می‌شود و متأسفانه همزمان با فصل برداشت داخلی واردات به کشور انجام می‌گیرد که این باعث ایجاد شائبه وجود فساد در پشت پرده می‌شود.

صمیمی با اشاره به وجود امضاهای طلایی در وزارت صمت افزود: این وزارتخانه در پاسخ به نامه رئیس جمهور که اعلام کرده بود واردات پنبه در فصل برداشت بررسی شود نوشته هر گونه ممنوعیت و محدودیت در واردات پنبه خلاف است.

این فعال بخش خصوصی تصریح کرد: بحث وزارت صمت در مورد محدودیت واردات پنبه در حالی است که همه کارشناسان معتقد هستند ایران از اوج شکوفایی تولید پنبه و خودکفایی در این محصول فاصله زیادی گرفته است.

وی با اشاره به اینکه سیاست‌های حمایت از تولید پنبه وجود ندارد، افزود: مشوقی نیز برای ترغیب کشاورزان در نظر گرفته نشده و همه این موارد باعث نگرانی شده است که کشاورزان به دنبال کشت پنبه نروند.

صمیمی با اشاره به اینکه مدیریت دو وزارتخانه جهاد کشاورزی و صمت به شکل پراکنده است، گفت: متأسفانه حلقه‌های زنجیره تولید در میان این دو وزارتخانه قطع شده در حالی که در تمام دنیا تولید در قالب زنجیره پیش می‌رود.

در پایان مراسم مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خلیل آباد نیز با اشاره به اینکه تغییرات آب و هوایی تأثیر زیادی در عدم کشت پنبه داشته است، گفت: در سال‌های گذشته منطقه ما گرم‌تر شده و از آنجایی که پنبه آب زیادی نیاز دارد مساله بحران آب باعث شده کشاورزان به سوی کشت محصولات دیگر روی آورند.

وی اضافه کرد: تولید پنبه هزینه بر است اما در باغ انگور کشاورز یک سال درخت را می‌کارد و چند سال محصول آن را برداشت می‌کند و هزینه‌های کمتری برای تولید صرف می‌شود.