آخرین خبر از وابستگی آمریکا به ذغال سنگ

محمدصادق مهرجو، کارشناس ارشد انرژی ضمن اشاره به بالا بودن میزان فلرسوزی در کشور گفت: پارسال به طور متوسط روزانه حدود 65 میلیون متر مکعب گاز سوزاندیم. این 65 میلیون متر مکعب به اندازه 2 فاز پارس جنوبی است. هر فاز پارس جنوبی برای حفاری و بخش خشکی به حدود 6، 7 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد؛ میزان گاز غنی که می‌سوزانیم بسیار زیاد است. هر فاز پارس جنوبی به اندازه 28.8 میلیون مترمکعب ظرفیت تولیدی دارد. تولید گاز دو فاز آن معادل 56 میلیون مترمکعب است؛ یعنی میزان گاز تولیدشده در پارس جنوبی، 10 میلیون متر مکعب از گازی که روزانه می‌سوزانیم کمتر است. هدررفت ما بسیار زیاد است.

وی در خصوص تفاوت میزان گاز تولیدشده از چاه‌ها (گاز غنی) با گاز سبک توضیح داد: سال گذشته، حدود 960 میلیون مترمکعب از چاه‌ها گاز غنی تولید کردیم و حدود 890 میلیون مترمکعب را برای پالایشگاه‌های گازی فرستادیم. گازی که به پالایشگاه فرستاده می‌شود پس از پالایش و جداسازی آب و میعانات گازی، تبدیل به گاز سبک می‌شود. در فرایند تبدیل گاز غنی تولیدی به گاز سبک حداقل 13 درصد گاز کم می‌شود یعنی گازی که به پالایشگاه ارسال می‌شود با چیزی که خروجی پالایشگاه گازی است 13 درصد متفاوت است.

مهرجو درباره پیشی گرفتن مصرف گاز از تولید آن در کشور گفت: از سال 1390 تا پایان 1401، در بحث رشد تولید گاز غنی از چاه‌ها به طور متوسط سالیانه 3.8 درصد افزایش ظرفیت داریم. در بخش مصرف که تولید گاز سبک است حدود 4.8 درصد رشد داشتیم یعنی سالیانه به طور متوسط یک درصد رشد مصرف جلوتر از رشد تولید بوده است.

این کارشناس انرژی ضمن اشاره به شکننده بودن میزان تولید گاز در کشور درباره راهکار کوتاه‌مدت برای رفع مشکل ناترازی گاز گفت: جز صرفه‌جویی و فرهنگ‌سازی و تغییر الگوی مصرف بخصوص در مناطق پرمصرف، هیچ راهکاری برای رفع این مشکل در کوتاه‌مدت نداریم. متأسفانه از 15، 16 سال پیش، شکاف بین عرضه و تقاضا در بخش گاز وجود داشته و این هیچ ربطی به دولت‌ها ندارد؛ بلکه سیاست‌گذاری کلان ما دچار اشکال است و بخشی‌نگری در کشور بیداد می‌کند.

وی در خصوص ضرورت تغییر الگوی حکمرانی انرژی توضیح داد: اگر کشور را به شمال و جنوب و غرب تقسیم کنیم در بخش‌هایی از کشور مثل بوشهر و هرمزگان و بخش جنوبی استان سیستان و بلوچستان، جنوب کرمان و جنوب فارس که آب و هوای گرم و خشک دارد نیازی به استفاده از گاز نداریم و شاید بتوانیم از سایر منابع انرژی مثل برق استفاده کنیم چون در زمستان مصرف برق در مقایسه با تابستان خیلی کمتر و تقریباً یک‌سوم می‌شود.

مهرجو وابسته کردن کشور به گاز به عنوان منبعی تجدیدناپذیر که امکان دارد تا 20 سال آینده ظرفیت تولید آن نصف شود را خطا دانست و گفت: در صورت ادامه روند فعلی، کشور ما به جای اینکه بتواند از حامل انرژی خود به عنوان یک اهرم قدرت برای صادرات و کسب درآمدهای ارزی استفاده کند، مجبور به واردات گاز خواهد بود؛ زیرا گزارش‌ها حاکی از این است که از سال 2024 میلادی سالانه به اندازه یک فاز پارس جنوبی را از دست می‌دهیم که با توجه به وابستگی 70 درصدی ما به پارس جنوبی، این میزان خیلی زیاد است.

این کارشناس انرژی گفت: به نهاد تنظیم‌گری نیاز داریم که در یکی از معاونت‌های زیرمجموعه ریاست جمهوری عمل کند. باید به صنایع تخفیف‌هایی داده شود که به سمت بهینه‌سازی مصرف سوخت بروند و آن را در بخش‌های مختلف خود پیاده‌سازی کنند. تا زمانی که قیمت‌گذاری این‌قدر رایگان است هیچ بخش صنعتی دنبال بهینه‌سازی مصرف سوخت نمی‌رود.

مهرجو گسترش شبکه گازرسانی در بخش جنوبی کشور را نادرست دانست و گفت: باید نیروگاه‌های پراکنده برق را تأسیس کنیم و تجدیدپذیرها را گسترش دهیم. حدود 70 درصد نیروگاه‌های برق کشور به نیروی گاز وابسته‌اند. با توجه به ناترازی گاز نباید نیروگاه‌های پایه‌گازی را توسعه دهیم. باید الگوی ساخت نیروگاه برق را عوض کنیم و از گاز به سمت استفاده از زغال‌سنگ برویم.

وی ادامه داد: معادن زغال‌سنگ توسعه‌نیافته زیادی داریم. آمریکا و برخی از کشورهای دیگر به کشورهای جهان سوم دیکته می‌کنند عضو معاهدات بین‌المللی آب و هوایی شوند تا co2 یا co را کم و به سمت صفر خالص حرکت کنند در صورتی که 30، 40 درصد از نیروگاه‌های آمریکا وابسته به زغال‌سنگ است. حدود 40 درصد از نیروگاه‌های برق چین نیز وابسته به زغال‌سنگ است و این در حالی است که این کشور برق هسته‌ای هم دارد.