آغاز اجرای تدریجی نظام پزشکی خانواده و ارجاع از ماه آینده
وزیر بهداشت از آغاز اجرای تدریجی نظام پزشکی خانواده و ارجاع از ماه آینده خبر داد.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، امروز (دوشنبه سوم شهریور) در مراسم گرامی‌داشت روز پزشک که در هتل قلب بیمارستان شهید رجایی تهران برگزار شد، با تقدیر از جامعه پزشکی و همراهی دولت و مجلس، به تشریح برنامه‌ها، چالش‌ها و اولویت‌های حوزه سلامت کشور پرداخت.
قدردانی از همراهی دولت و مجلس
وزیر بهداشت در ابتدای سخنان خود با قدردانی از دکتر خسرو پناهی، نمایندگان مجلس به‌ویژه اعضای کمیسیون بهداشت و دیگر مسئولان، اظهار کرد: دولت در یک سال گذشته با درک مشکلات حوزه سلامت، تلاش کرده موانع را کاهش دهد و این حمایت‌ها جای تقدیر دارد.
حفظ جایگاه علمی و کیفیت آموزش پزشکی
ظفرقندی با اشاره به ضرورت همگامی با پیشرفت‌های علمی دنیا تصریح کرد: کتاب‌های مرجع پزشکی هر چهار سال یک‌بار بازنویسی می‌شوند؛ اگر ما در حرکت علمی کند باشیم، در عرض 8 تا 12 سال از سطح دانش جهانی عقب می‌مانیم.
وی تأکید کرد: کیفیت آموزش پزشکی و پرورش دانشجویان باید تضمین شود. دانشجویی که در دوران تحصیل شأن و آرامش نداشته باشد، در آینده ماندگار نخواهد بود. همین تجربه تلخ، یکی از دلایل مهاجرت پزشکان است.
معیشت و منزلت جامعه پزشکی و پرستاری
وزیر بهداشت یکی از شروط اساسی در نظام سلامت را تأمین معیشت و شأن اجتماعی پزشکان و پرستاران دانست و گفت: نمی‌توان ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی را بی‌محابا افزایش داد، بدون آن‌که زیرساخت‌های بیمارستانی، خوابگاهی و معیشتی فراهم شود.
او با اشاره به وضعیت دستیاران و پزشکان طرحی افزود: حقوق یک متخصص طرحی پیش‌تر حدود 13 میلیون تومان بود که با پیگیری‌ها اصلاح شد و در بودجه امسال افزایش پیدا کرد. پرداخت‌ها که تا پیش از این 8 تا 9 ماه به تأخیر می‌افتاد، اکنون در حال اصلاح است. این موضوع امیدواری و رضایت نسبی ایجاد کرده، اما باید استمرار داشته باشد.
نظام پزشکی خانواده و ارجاع
وزیر بهداشت از آغاز اجرای تدریجی نظام پزشکی خانواده و ارجاع از ماه آینده خبر داد و گفت: هیچ کشوری این نظام را یک‌شبه پیاده نکرده است؛ در ترکیه 10 سال و در انگلستان بیش از 20 سال طول کشید. ما هم مرحله‌به‌مرحله پیش خواهیم رفت.
وی تأکید کرد که این نظام نیازمند پرونده الکترونیک سلامت، ارجاع الکترونیک و بازخورد الکترونیک بین سطوح مختلف درمان است که بخش‌هایی از آن با موفقیت آزمایش شده است.
به گفته وزیر بهداشت، اهداف اصلی این نظام، عدالت در سلامت و دسترسی عادلانه همه مردم به خدمات درمانی، به‌ویژه محرومان و روستاییان، و جلوگیری از هدررفت منابع و تکرار خدمات غیرضروری مانند نسخه‌نویسی یا آزمایش‌های تکراری است.
اقتصاد سلامت؛ هزینه یا سرمایه؟
ظفرقندی در ادامه با تأکید بر اینکه سلامت هزینه نیست، بلکه سرمایه است، اظهار کرد: نیروی انسانی سالم، اساس توسعه کشور است. میانگین سهم سلامت از تولید ناخالص داخلی در منطقه حدود 7.5 تا 8 درصد است، اما سهم ایران کمتر از این میزان است.
او با انتقاد از شکاف میان تورم و تعرفه‌های خدمات حرفه‌ای گفت: در سال‌های گذشته، رشد تورم چهار برابر رشد تعرفه‌ها بوده است. اگر این فاصله جبران نشود، جلوی مهاجرت پزشکان، افت کیفیت خدمات و نارضایتی مردم گرفته نخواهد شد.
وزیر بهداشت تأکید کرد: اگر سواد سلامت و خودمراقبتی در جامعه نهادینه شود، هزینه‌ها به‌شدت کاهش می‌یابد. در غیر این صورت، مجبوریم بیماری‌های پیشرفته و پرهزینه مانند دیابت یا سکته قلبی را درمان کنیم.
ظفرقندی نقش رسانه‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد و انجمن‌های علمی را در آموزش و ارتقای سلامت اجتماعی کلیدی دانست و افزود: باید از ظرفیت جامعه‌محور و محله‌محور برای پیشگیری از بیماری‌ها استفاده کنیم.
وزیر بهداشت یکی از اولویت‌های دولت را پرداختن به عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت (SDH) معرفی کرد و گفت: طبق گزارش‌ها، آلودگی هوا سالانه موجب 700 هزار مرگ کودک در دنیا می‌شود. توسعه انرژی‌های پاک از جمله انرژی خورشیدی از موضوعاتی است که در دستور کار دولت قرار دارد.
وزیر بهداشت با اشاره به گزارش اخیر دانشگاه استنفورد (2025) درباره کاربردهای هوش مصنوعی در پزشکی گفت: هوش مصنوعی در تولید پروتئین‌ها، طراحی داروها و تشخیص بیماری‌ها نقش روزافزونی پیدا کرده است. اما نتیجه‌گیری همین گزارش تأکید دارد که هوش مصنوعی هرگز جایگزین بالین نمی‌شود؛ بلکه مکمل آموزش‌های بالینی است.
تأثیر تحریم‌ها بر سلامت
ظفرقندی با استناد به مقاله‌ای منتشرشده در نشریه معتبر Lancet گفت: بررسی 152 کشور تحت تحریم از سال 1971 نشان می‌دهد تحریم‌ها سالانه موجب 565 هزار مرگ می‌شوند؛ این میزان حتی از تلفات بسیاری از جنگ‌ها بیشتر است.
وی افزود: بخش بزرگی از قربانیان، کودکان زیر پنج سال هستند. سخت‌ترین و خشن‌ترین تحریم‌ها هم مربوط به آمریکاست که فشار مضاعفی بر حوزه سلامت ایران وارد کرده است.
وزیر بهداشت در پایان با تقدیر از تلاش‌های جامعه پزشکی در بحران‌ها و حتی روزهای اخیر جنگ گفت: پزشکان و پرستاران ما با وجود تحریم‌ها و فشارها، خدمت‌رسانی مطلوب می‌کنند. آینده سلامت کشور روشن خواهد بود، به شرط آن‌که با همت دولت، مجلس و جامعه پزشکی، منابع کافی تأمین و شأن این قشر ارزشمند حفظ شود.