آغاز «سنجش سلامت» نوآموزانی که مهر 1403 مدرسه می‌روند / جذب 700 آموزگار استثنایی

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، حمید طریفی حسینی با حضور در یکی از برنامه‌های شبکه یک سیما، اظهار کرد: برای اولین بار سازمان اداری و استخدامی هزار ردیف اختصاصی برای استخدام کاردرمان و گفتاردرمان در اختیار ما قرار داد. وی با بیان اینکه ما در حال حاضر حدود 650 نیروی توانبخشی شامل کاردرمانگر، گفتاردرمانگر، بینایی سنجش، شنوایی سنج و فیزیوتراپ مستقر در مدارس استثنایی داریم، توضیح داد: این نیرو‌ها طی سال‌های خیلی دور استخدام شدند و شاید آخرین استخدام ما به دو دهه قبل باز می‌گردد؛ اکثر این نیرو‌ها در حال بازنشستگی هستند. در حال حاضر تقریبا دو برابر وضع موجود ردیف استخدام به ما داده‌اند. برگزاری آزمون استخدامی مربی امور آموزش معلولان 20 یا 21 مهر رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، افزود: فراخوان آزمون انجام و مهلت ثبت نام آن تمام شد. آزمون استخدامی مربی امور آموزش معلولان 20 یا 21 مهر برگزار می‌شود و طی دو الی سه ماه آینده فرآیند جذب این نیرو‌ها انجام می‌شود. نهایتا از دی و بهمن ماه این نیرو‌ها می‌توانند به دانش آموزان خدمات توانبخشی ارائه دهند. امیدواریم بتوانیم تمام هزار سهمیه‌ای که به ما دادند را به طور کامل جذب کنیم. معاون وزیرآموزش و پرورش در بخش دیگر سخنان خود درباره جذب آموزگار استثنایی برای سال تحصیلی جاری نیز گفت: حدود 2332 نفر ردیف استخدامی برای جذب آموزگار استثنایی داشتیم که نتایج آن اعلام شد و حدود 700 نفر نیز نیروی متخصص از این طریق به مدارس استثنایی ما اضافه می‌شود. رایگان بودن ایاب ذهاب دانش آموزان استثنایی تازه تصویب شده است و باید الزامات و مقدمات کار فراهم شود طریفی در بخش دیگر سخنان خود درباره رایگان شدن ایاب و ذهاب دانش آموزان استثنایی، توضیح داد: برای اولین بار در قانون بودجه 1402 کشور مساله ایاب ذهاب دانش آموزان استثنایی در کنار توسعه حمل و نقل و ناوگان درون شهری دیده شد. در این راستا منابعی را در اختیار شهرداری‌های کشور قرار دادند تا بتوانند ایاب ذهاب رایگان دانش آموزان استثنایی کشور را انجام دهند. وی ادامه داد: امسال بعد از حدود 15 سال، آیین نامه اجرایی حمل و نقل دانش آموزان کشور که هیات دولت آن را تصویب کرد، مورد بازنگری قرار گرفت. در این آیین نامه مساله حمل و نقل، ایمنی، مناسب سازی شدن و رایگان شدن حمل و نقل دانش آموزان استثنایی دیده شده است تا هم دولت منابعی را در اختیار بگذارد و هم شهرداری از طریق منابعی که در اختیار دارد بتوانند این کار ایاب ذهاب رایگان دانش آموزان را انجام دهند. به صورت تدریجی دستگاه‌های ذی ربط به ویژه شهرداری‌ها در جریان این موضوع قرار گرفتند. رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، با بیان اینکه از 3 مهرماه کار سرویس دهی رایگان دانش آموزان استثنایی در سطح تهران توسط شهرداری تهران شروع شده است، افزود: ان شاءالله بتدریج در روز‌های آینده به صورت کامل همه مدارس شهر تهران این خدمت را می‌گیرند و در سایر شهر‌ها هم شهرداری‌ها پای کار آمده اند. این مصوبه تازه تصویب شده است، ما باید الزامات و مقدمات کار را فراهم کنیم. معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: بخشی از منابع مالی این امر را سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور پرداخت می‌کند و منابعی هم در اختیار مدارس به ویژه در شهر‌های کوچک و مناطق محروم قرار داده می‌شود چراکه ممکن است عمدتا شهردار‌ها نتوانند به این زودی‌ها خود را با این آیین نامه جدید هماهنگ کنند. ما کمک می‌کنیم، اما این امر دوره گذاری دارد و در این شش ماه انتهایی سال باید این کار را مدیریت کنیم. طریفی با بیان اینکه در قانون بودجه سال آینده منابع مالی لازم برای ایاب و ذهاب دانش آموزان استثنایی دیده می‌شود افزود: بتدریج باید این کار اتفاق افتد. ممکن است دوره گذار چند ماهه را داشته باشیم، اما کمک هزینه‌هایی در اختیار مدارس قرار می‌گیرد و خود مدرسه با خانواده‌ها هماهنگی‌ها را می‌دهد.

وی تاکید کرد: در بحث ایاب و ذهاب فقط مساله رایگان بودن مطرح نیست، بلکه بحث ایمن و مناسب سازی و در دسترس بودن نیز مطرح است. اگر به سطحی برسیم که ناوگان حمل و نقل درون شهری ما مناسب سازی شده باشد و ایمنی لازم را داشته باشد، دیگر حتی نیازی به سرویس اختصاصی هم نداریم، ولی تا آن زمان باید از طریق این کمک هزینه‌ها این اتفاق را رقم بزنیم. وی در بخش دیگر سخنان خود با بیان اینکه سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور وظیفه ارائه خدمات آموزشی و پرورشی و توانبخشی به دانش آموزان گروه هدف خود را دارد، تصریح کرد: ما به 10 گروه از دانش آموزان دارای معلولیت یا دانش‌آموزانی که به نحوی اختلالاتی دارند خدمات ارائه می‌دهیم. ما حدود 105 هزار دانش آموز در شش گروه معلولیت شامل دانش آموزان با آسیب بینایی، شنوایی، معلولان جسمی و حرکتی، دانش آموزان با طیف اتیسم، چند معلولیتی و کم توان ذهنی داریم که بخشی از این‌ها در مدارس خاص استثنایی و بخشی در مدارس عادی تحصیل می‌کنند. رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، ادامه داد: در کنار این دانش‌آموزان، دانش آموزانی داریم که در مدارس عادی در حال تحصیل هستند، اما دارای اختلالاتی مثل یادگیری ویژه، نقص توجه بیش فعالی، آسیب زبان و گفتار و یا نیازمند توجه خاص آموزشی هستند. در واقع ما دو پنجره ارائه خدمت در سطح مناطق داریم که یکی مدارس استثنایی ما هستند و دیگری مراکز جامع سنجش، آموزش، توان بخشی و مداخله به هنگام هستند. به گفته طیفی در صورت وجود شرایط لازم، اولویت با تحصیل دانش آموزان استثنایی در مدارس عادی است و در حال حاضر حدود 22 هزار نفر از دانش آموزان شامل دانش آموزان با آسیب بینایی، شنوایی، معلولیت جسمی و حرکتی در مدارس عادی و در کنار بچه‌ها عادی تحصیل می‌کنند. معاون وزیر آموزش و پرورش، یادآور شد: ما به دو گروه از دانش‌آموزان خدمات ارائه می‌دهیم. یک گروه از بچه‌ها دارای "هوش‌بر" عادی هستند. برنامه درسی این گروه از بچه‌ها همان برنامه درسی بچه‌های عادی است و ما فقط کار‌های مناسب سازی را برای این دسته از دانش آموزان انجام می‌دهیم برای مثال کتب درسی را برای بچه‌های نابینا تبدیل به خط بریل می‌کنیم. حدود 2000 دانش آموز داریم که کتب آن‌ها به خط بریل است. حدود 23 هزار جلد کتاب را در قالب 195 عنوان کتاب مناسب سازی می‌کنیم که محتوای آن محتوای کتب بچه‌های عادی است و یا اینکه کتب را برای بچه‌های نابینا صوتی می‌کنیم. همچنین فضای آموزشی را هم برای این بچه‌ها مناسب سازی می‌کنیم و هم معلمان را آموزش می‌دهیم تا واجد توانمندی برای کار با این بچه‌ها باشند. وی همچنین این را هم گفت که رویکرد سازمان آموزش و پرورش استثنایی بر این است که تا جای ممکن بچه‌های دارای هوش‌بر عادی در مدارس عادی درس بخوانند که هم از باب رفت و آمد آن‌ها به مدرسه راحت‌تراست و هم به لحاظ فضای اجتماعی مناسب است که این دانش آموزان در کنار بچه‌های عادی و با آن‌ها در تعامل باشند. طریفی در بخش دیگر سخنان خود با بیان اینکه هدف اول اساسنامه سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور توانبخشی دانش آموزان استثنایی است، گفت: یکی از مهم‌ترین اهداف ما در سامان پیشگیری و مداخله به هنگام است. ما پیشگیری سطح یک، دو و سه داریم و در بحث مداخله به هنگام هم برای اینکه از بروز معلولیت‌های ثانویه و یا تشدید معلولیت‌ها جلوگیری کنیم، فعالیت می‌کنیم. امسال شاهد راه‌اندازی مراکز جامع سنجش، آموزش، توانبخشی و مداخله به هنگام رشدی و تربیتی بودیم. قبلا این مراکز را نداشتیم. در سال‌های قبل مراکز آموزشی و توانبخشی مشکلات ویژه یادگیری را داشتیم که فقط بچه‌هایی که اختلال یادگیری داشتند و در مدارس عادی و ابتدایی تحصیل می‌کردند می‌توانستند با مراجعه به این مراکز به صورت هفتگی یکی دو خدمت دریافت کنند. ما این مراکز را به مراکز جامع تبدیل کردیم و از طرفی سن پذیرش را به پیش دبستانی تقلیل دادیم.

پوشش آموزشی کودکان در معرض خطر معلولیت و اختلال زبانی و گفتاری در دوره پیش دبستانی رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور بیان کرد: علیرغم اینکه پیش دبستانی در حال حاضر به صورت غیردولتی اداره می‌شود، گفتیم بچه‌هایی که در معرض خطر معلولیت و در معرض اختلال هستن، د باید از سن طلایی رشد یعنی از دوره پیش دبستانی در این مراکز پذیرش شوند. اختلالات دیگری را هم مثل نقص توجه بیش فعالی و یا آسیب زبان و گفتار به گروه هدف این مراکز اضافه کردیم. یا بچه‌هایی که مقداری از لحاظ توانایی ذهنی نسبت به بچه‌های عادی نیاز به حمایت‌های بیشتری در فرآیند یادگیری دارند را تحت پوشش این مراکز قرار دادیم. این دانش آموزان را تحت عنوان دانش آموزان نیازمند توجه خاص آموزشی می‌شناسیم. وظایف دیگری از جمله سنجش بدو ورود دبستان را هم به این مراکز دادیم. به گفته معاون وزیر آموزش و پرورش یک میلیون و 700 هزار دانش آموز کلاس اولی سالانه در بدو ورود به دبستان مورد سنجش بینایی، شنوایی، بهداشت و آمادگی تحصیلی و توانایی ذهنی و هوشی قرار می‌گیرند. آغاز سنجش سلامت نوآموزانی که مهر 1403 وارد مدرسه خواهند شد وی در ادامه خبر داد: تا کنون سنجش سلامت را قبل ورود به دبستان انجام می‌دادیم، اما امسال سنجش سلامت کودکان را به 4 سالگی تعمیم دادیم. همچنین از مهر جاری سنجش نوآموزان سال آینده که مهر 1403 وارد مدرسه می‌شوند را آغاز کردیم. این تحول از باب رویکرد مداخله به هنگام انجام می‌دهیم. طریفی با بیان اینکه در مراکز جامع خود تحولی ایجاد کردیم و گروه جدیدی از اختلالات هستند که به جمع خدمات این مراکز جامع اضافه شده‌اند، اظهار کرد: از دیگر اقدامات ما معطوف به عوامل اجرایی انجام سنجش سلامت است که همگی عوامل سازمان هستند و این در حالی است که تا پیش از این عوامل از خارج از آموزش و پرورش به کار گرفته می‌شدند. همه عوامل ما حداقل فوق لیسانس یا دکترای روانشناسی و مشاوره دارند و کار سنجش را انجام می‌دهند. معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه ما دو مرحله سنجش سلامت مقدماتی و تخصصی داریم، افزود: تقریبا نصف فرآیند سنجش امسال در مراکز جامع ما و در طول تابستان انجام شد و نصف دیگر آن در طول سال تحصیلی انجام شد. در واقع فرآیند سنجش امسال را از آذر سال قبل شروع کردیم و این باعث شد 50 درصد ارجاعات ما به مرحله تخصصی سنجش کاهش یابد. امسال ابزار‌های دقیق‌تری در مرحله تست مقدماتی داشتیم و نیازی به ارجاع دانش آموزان به تست تخصصی نبود. رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور با بیان اینکه در هر منطقه آموزشی قرار است حداقل یک مرکز جامع سنجش، آموزش، توان بخشی و مداخله به هنگام داشته باشیم، اظهار کرد: این مراکز هم بچه‌ها را از باب سنجش بدو ورود مورد ارزیابی قرار می‌دهد و هم بچه‌هایی که دارای اختلال یادگیری، نقص توجه بیش فعالی، آسیب زبان و گفتار و یا نیازمند توجه خاص آموزشی هستند و در مدارس عادی تحصیل می‌کنند، گروه هدف این مراکز هستند. 5 تا 10 درصد محصلان مدارس عادی دارای اختلال یادگیری هستند طریفی با بیان اینکه بین 5 تا 10 درصد بچه‌هایی که در مدارس عادی تحصیل می‌کنند دارای اختلال یادگیری هستند که باید به موقع برای آن مداخله شود، گفت: دانش‌آموز دارای اختلال یاگیری در همه درس‌ها خوب است و حتی ممکن است IQ خیلی سطح بالایی هم داشته باشد، اما در برخی آیتم‌ها مثلا در ریاضی یا دیکته مشکلاک خاصی و غلط‌های املایی خاصی داشته باشد که این به اختلال عصبی و تحولی ریشه‌دار در تحول و رشد مغز باز می‌گردد. راهکار درمان چنین دانش آموزی با روش‌های عادی معلم و سر کلاس حل نمی‌شود و باید برای درمان به این مراکز مراجعه کند. همچنین تا کنون بچه‌های دارای نقص توجه بیش فعالی با مراجعه به روانپزشک دارو مصرف می‌کردند، اما ما می‌گوییم این بچه‌ها هم باید در این مراکز به صورت ریشه‌ای مشکلات خود را حل کنند. وی در پایان سخنان خود با بیان اینکه در این مراکز جامع، نظام ارجاع نظیر نظام ارجاع پزشک خانواده وجود دارد، بیان کرد: در سطح یک این نظام ارجاع غربالگری و مداخله مختصر را معلم در کلاس درس انجام می‌دهد. حدود 800 مدرس را در طول تابستان آموزش دادیم تا مدرسین حدود 360 هزار معلمان ابتدایی را در مدارس مناطق کشور آموزش دهند اینگونه از شدت مشکلات تحصیلی دانش‌آموزان جلوگیری می‌کنیم.