آنچه که در نشست اردوغان - گوترش - زلنسکی گذشت؟

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل در کنفرانس خبری که بعد از این نشست برگزار کردند به مزایایی که توافق چندی پیش به دست آمده در شهر استانبول بر سر نقل و انتقال غلات اوکراین در پی داشته اشاره کرده و درباره وضعیت پیرامون نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا اظهار نگرانی کردند.

به نوشته پایگاه راشا تودی، رئیس جمهور ترکیه پس از دیدار با زلنسکی و گوترش درباره توافق به دست آمده با میانجیگری ترکیه پیرامون موضوع غلات در اوکراین صحبت و تاکید کرد که این توافق به نفع کل جهان بوده است. رجب طیب اردوغان با تاکید بر اینکه کشورش در تلاش برای یافتن راه حل‌های دیپلماتیک برای جنگ کی‌یف و مسکو است بیان کرد آنکارا از تمامیت ارضی و حاکمیت اوکراین حمایت می‌کند. اردوغان همچنین درباره درگیری‌ها در نزدیکی نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا در اوکراین ابراز نگرانی کرد. این نیروگاه هسته‌ای در حال حاضر تحت کنترل روسیه است. اردوغان پس از این نشست سه جانبه در کنفرانسی مطبوعاتی گفت: ما نمی خواهیم چرنوبیل جدیدی را تجربه کنیم. او از جامعه بین‌الملل خواست تا در مسیر یافتن راه‌حل سیاسی برای جنگ در اوکراین مسئولیت بیشتری بپذیرد. اردوغان که کشورش از اعضای ائتلاف ناتوی متخاصم با روسیه است گفت: «در حالی که به تلاش‌های خود برای یافتن راه‌حل ادامه می‌دهیم، در کنار دوستان اوکراینی خود باقی می‌مانیم.» روسیه توسعه طلبی خصمانه ناتو را مقصر بروز و تشدید تنش‌ها در اوکراین که متعاقبا جرقه جنگ اوکراین را زد، اعلام کرده است در حالی که این ائتلاف با تداوم جنگ اوکراین سیاست توسعه طلبی خود را تشدید کرده و با ارائه کمک‌های تسلیحاتی هر چه تحریک آمیز تر به اوکراین باعث شعله‌ور تر شدن آتش جنگ در این کشور شده است. رئیس جمهور ترکیه همچنین خاطر نشان کرد که مساله تبادل زندانیان در مذاکرات برگزار شده در شهر لویو مورد بحث قرار گرفت و افزود: ترکیه برای این موضوع اهمیت زیادی قائل است. رئیس جمهور ترکیه در مورد ازسرگیری صادرات غلات اوکراین بر اساس توافق چندی پیش که در شهر استانبول با میانجیگری ترکیه حاصل شد صحبت کرد و گفت: «نه تنها اوکراین، بلکه کل جهان اثرات مثبت توافق تاریخی استانبول برای ازسرگیری صادرات غلات اوکراین را احساس کرده است.» اردوغان افزود: «از اول آگوست - زمانی که اولین کشتی غلات اوکراین را ترک کرد - حدود 625000 تن غلات اوکراین از طریق 25 کشتی به بازارهای جهانی تحویل داده شده است.» آنکارا با مسکو و کی‌یف برای باز کردن یک کریدور دریایی از اوکراین برای صادرات غلات هماهنگی کرده است و انتظار می‌رود اجرای این توافق کمبود جهانی غذا را کاهش دهد. ترکیه، سازمان ملل، روسیه و اوکراین در 22 جولای توافقنامه مهمی را برای از سرگیری صادرات غلات از سه بندر اوکراین در دریای سیاه امضا کردند. اردوغان در لویو گفت: «ما در جریان نشست سه جانبه خود، امکانات مختلف برای آنکه فضای مثبت ایجاد شده دراثر توافق استانبول به صلح دائمی منجر شود را نیز ارزیابی کردیم.» گوترش، دبیرکل سازمان ملل هم از روسیه و اوکراین خواست تا «روحیه سازش» نشان دهند و از ادامه اجرای موفق توافق مربوط به غلات اوکراین اطمینان حاصل کنند. گوترش اظهار کرد: «از روز اول، طرفها به صورت حرفه ای و با حسن نیت برای حفظ جریان مواد غذایی تلاش کرده‌اند. من از آنها می خواهم که این روند ادامه یابد و آنها با روحیه سازش بر همه موانع غلبه کنند و همه مشکلات را به صورت دائم حل‌وفصل کنند.» گوترش از غیرنظامی‌سازی نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا در اوکراین حمایت کرد و بدون اشاره به اقدامات تحریک آمیز نظامیان اوکراین و حامیان آنها در ناتو تنها از روسیه خواست تجهیزات و پرسنل نظامی خود را از این نیروگاه خارج کند و در عین حال خواستار تلاش‌هایی شد تا اطمینان حاصل شود که این نیروگاه به هدف عملیات نظامی تبدیل نمی‌شود. آنتونیو گوترش هشدار داد که هر گونه آسیب به نیروگاه اتمی زاپوریژیا در اوکراین "خودکشی" است. دبیر کل سازمان ملل بدون اشاره به حملات خطرناک و تلاش‌های تحریک آمیز طرف اوکراینی علیه این نیروگاه هسته‌ای گفت که «شدیدا نگران» وضعیت این نیروگاه است و گفت که باید آن را غیرنظامی کنند. دبیرکل سازمان ملل متحد در ادامه اظهارات امروز پنجشنبه خود در شهر لویو گفت که سازمان ملل می خواهد صادرات غلات از اوکراین را قبل از زمستان افزایش دهد. گوترش با ستایش از توافق چندی پیش بین اوکراین و روسیه با میانجیگری ترکیه و سازمان ملل که منجر به از سرگیری صادرات غلات اوکراین در این ماه شد گفت: «ما تمام تلاش خود را برای افزایش عملیات‌های خود با هدف مقابله با زمستان آینده انجام خواهیم داد.» او اضافه کرد: «نشانه های ایجاد ثبات در بازارهای جهانی مواد غذایی شروع شده است. گوترش با گفتن اینکه قیمت گندم در جهان پس از امضای توافق نقل و انتقال غلات اوکراین هشت درصد کاهش یافته، گفت: «هیچ راه حلی برای بحران مواد غذایی بدون محصولات اوکراینی یا روسی به وجود نمی آید.» گوترش اظهار داشت: «در عین حال - در اتفاقی حیاتی - ما نشانه هایی را دیده ایم که بازارهای جهانی غذا شروع به ثبات پیدا کردن کرده اند. اما بیایید توهم نداشته باشیم - راه درازی در پیش است تا این روند خودش را در زندگی روزمره مردم و در نانوایی‌های محلی و بازارهایشان خود را نشان دهد.» او گفت: «خروج مواد غذایی و کود از اوکراین و روسیه در مقادیر بیشتر برای آرام کردن بیشتر بازارهای کالاها و کاهش قیمت ها بسیار مهم است.» ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین هم پس از گفتگو با آنتونیو گوترش، مدعی شد که سازمان ملل باید امنیت نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا را تضمین کند. زلنسکی در پستی در رسانه‌های اجتماعی نوشت: «توجه ویژه ای به موضوع باج خواهی هسته ای روسیه در نیروگاه زاپوریژیا شد. این وحشت آفرینی عمدی از سوی متجاوز می تواند عواقب فاجعه بار جهانی برای کل جهان داشته باشد.» زلنسکی در ادامه این ادعاهای خود نوشت: «بنابراین سازمان ملل باید امنیت این هدف استراتژیک، غیرنظامی سازی و آزادسازی کامل آن از نیروهای روسی را تضمین کند.» وزارت خارجه روسیه به اظهارات گزاف آنتونیو گوترش و رئیس جمهور اوکراین برای غیرنظامی سازی حوزه نیروگاه اتمی زاپوریژیا در جنوب اوکراین را رد کرد. ایوان نچایف، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در یک نشست خبری گفت که این پیشنهاد "غیرقابل قبول" است. به نوشته خبرگزای آناتولی، اجلاس سه جانبه اردوغان، زلنسکی و گوترش بلافاصله پس از دیدار دوجانبه ای بین رئیس جمهور ترکیه و همتای اوکراینی او با موضوع بحث در مورد همه جوانب روابط آنکارا و کی‌یف در سطح مشارکت راهبردی برگزار شد. به گفته اداره ارتباطات دولت ترکیه، اردوغان، زلنسکی و گوترش درباره گام‌هایی ممکن برای پایان دادن به جنگ از طریق روش‌های دیپلماتیک و حفظ مکانیسم ایجاد شده برای صادرات غلات اوکراین به بازارهای جهانی گفتگو کردند. این نشست پشت درهای بسته وبرای مدت حدود 40 دقیقه برگزار شد. به دنبال توافق 22 جولای سازمان ملل، روسیه و اوکراین در استانبول ترکیه برای گشایش سه بندر اوکراین در دریای سیاه با هدف صادرات غلات، در تاریخ 27 جولای یک «مرکز هماهنگی مشترک» در شهر استانبول متشکل از نمایندگان سه کشور و سازمان ملل با هدف نظارت بر اجرای توافق و تسهیل نقل و انتقال امن کود و مواد غذایی تجاری توسط کشتی‌های باربری تاسیس شد. گوترش قرار است به شهر اودسای اوکراین برود تا به بازدید از نقل و انتقال غلات بپردازد و روز شنبه برای بازدید از «مرکز هماهنگی مشترک» عازم ترکیه می‌شود./