آیا به دلیل زلزله امروز دماوند، در تهران باید نماز آیات خواند؟

بعد از ظهر امروز شنبه زمین لرزه‌ای به بزرگی 3.9 ریشتر در عمق 10 کیلومتری زمین حوالی دماوند در استان تهران را لرزاند. سوالی که در این خصوص برای مؤمنین ایجاد می‌شود این است که آیا در این زلزله‌ها که یا به قدری کم قدرت است که احساس نمی‌شود و یا اینکه در شهر همجوار رخ داده و احساس شده است، نماز آیات واجب است یا نه؟

آیت الله خامنه‌ای

آیت الله خامنه‌ای در خصوص علت وجوب نماز آیات و احساس نشدن زلزله در پاسخ به استفتاء گفته اند:

س 711: نماز آیات چیست و علت شرعی وجوب آن کدام است؟

ج: نماز آیات دو رکعت است که هر رکعت آن پنج رکوع و دو سجده دارد و اسباب شرعی وجوب آن عبارت است از: کسوف خورشید و خسوف ماه، اگر چه مقدار کمی از آن‌ها گرفته شود؛ زلزله و هر حادثه غیرعادی که باعث ترس بیشتر مردم شود مانند باد‌های سیاه یا سرخ و یا زرد که غیرعادی باشند؛ تاریکی شدید، فرو رفتن زمین و ریختن کوه، صیحه آسمانی و آتشی که گاهی در آسمان ظاهر می‌شود. در غیر از کسوف و خسوف و زلزله، باید آن حادثه موجب ترس و وحشت بیشتر مردم شود، و حادثه‌ای که ترس آور نباشد و یا موجب ترس و وحشت افراد نادری گردد، اعتبار ندارد.

س 713. آیا وجوب نماز آیات اختصاص به کسانی دارد که در شهر وقوع حادثه هستند و یا شامل همه مکلفینی که از آن مطلع شده اند هرچند در آن شهر نباشند نیز می‌شود؟

ج. وجوب آن مختص کسانی است که هنگام وقوع حادثه، در آن مکان باشند.

س 716: اگر مرکز زلزله نگاری، وقوع لرزش‌های خفیف زمین را با ذکر تعداد آن در منطقه‌ای که ما زندگی می‌کنیم، اعلام نماید، ولی ما اصلاً آن‌ها را احساس نکنیم، آیا در این حالت نماز آیات بر ما واجب می‌شود یا خیر؟

ج: اگر هنگام وقوع زلزله و یا در زمان متصل به آن، خودتان آن را احساس نکنید، نماز آیات بر شما واجب نیست.

آیت الله سیستانی

آیت الله سیستانی نیز در مسئله 1473 توضیح المسائل فارسی گفته اند:

مسأله 1473 چیز‌هایی که نماز آیات برای آن‌ها واجب است، در هر جایی اتفاق بیفتد و احساس شود، فقط مردم همانجا باید نماز آیات بخوانند، و بر مردم جا‌های دیگر واجب نیست.

استفتاء از مراجع تقلید

س. اگر خورشید گرفتگی در شهر ما قابل رؤیت نباشد و یا در شهر دیگری زلزله شود، نماز آیات بر ما واجب می‌شود؟

ج: همه مراجع: اموری که نماز آیات برای آن‌ها واجب است، در هر محلی که اتفاق بیفتد، فقط مردم همان جا باید نماز آیات بخوانند و بر مردم شهر‌های مجاور آن، واجب نیست. [1] تبصره: کسی هم که در شهر متصل به شهری که حادثه در آن رخ داده، به طوری که مانند یک شهر محسوب شوند، زندگی می‌کند، حکم آن‌ها را دارد.

[1] توضیح المسائل مراجع، م 1494؛ نوری، توضیح المسائل، م 1491؛ وحید، توضیح المسائل، م 1502 و خامنه ای، اجوبه الاستفتاءات، س 713.