ابتکار: عفاف و حجاب، سبک زندگی است نه محدودسازی

معصومه ابتکار روز پنجشنبه در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار حوزه زنان و خانواده ایرنا، ضمن تبریک فرارسیدن هفته عفاف و حجاب که از 19 تا 25 تیرماه برگزار می شود، افزود: سبک زندگی یکی از مهمترین مسائلی است که در همه جوامع دنیا به عنوان عامل رشد و تحول جامعه با نشاط مطرح است. بر همین اساس، تعیین شاخص ها و الگوهای سبک زندگی برای همه انسان ها از جمله مواردی است که نیاز به بحث و بررسی های لازم دارد.

وی با تاکید بر اینکه آنچه از دعوت انبیا و اولیای خداوند و تعالیم الهی برای ما روشن شده چارچوب های سبک زندگی سالم و تعیین الگوهای برتر است، یادآور شد: تعیین الگوهای برتر از مباحث مهم عرصه های فرهنگی، هنری و دینی است و خرد و دانش بشر امروز، به این سمت و سو می رود که ما باید بهترین سبک زندگی و بهترین الگوها را پیدا کنیم.

معاون رئیس جمهوری تصریح کرد: یکی از مسایل مهم در سبک زندگی، نوع مناسبات روابط اجتماعی بین اعضای جامعه است تا به بهره کشی و سوءاستفاده منتهی نشود، یعنی اصل در این مناسبات، احترام متقابل، رعایت حقوق افراد، آزادی، حفظ شان و کرامت افراد است که مبانی روابط اجتماعی را شکل می دهند.

وی افزود: در دین اسلام، در قرآن کریم و سیره پیامبر و ائمه این مناسبات تعاریف و چارچوب هایی دارد و قرآن کریم بر مبنای خلقت بشر، اصولی را پیشنهاد داده و حکم کرده که در صورت رعایت این نکات، کرامت و حقوق انسان ها حفظ می شود. یکی از این موارد، تعیین حد روابط میان زنان و مردان و مناسبات اجتماعی آنان است آنجا که می فرماید شما را از مرد و زن آفریدیم و بدانید کرامت و برتری شما فقط به تقوا است و تقوا یعنی در روابط فردی و اجتماعی، پروای خداوند را داشته باشید و اصول و قوانینی که خداوند فرموده را تبعیت کنید تا رستگار شوید و دچار رنج ها، سختی ها و بردگی نشوید.

پروای خداوند را داشته باشید و اصول و قوانینی که خداوند فرموده را تبعیت کنید تا رستگار شوید و دچار رنج ها، سختی ها و بردگی نشویدمعاون رئیس جمهوری تاکید کرد: در واقع اگر بتوانیم فلسفه مناسبات اجتماعی را درست ببینیم و تبیین کنیم خیلی از این مسائل روشن می‌شود.

پیام دین، رهایی بخشی است

ابتکار در بخشی دیگر از این گفت وگو، با تاکید بر اینکه دین آمده برای رهایی و نیامده افراد را محدود و گرفتار کند، خاطرنشان کرد: دین آمده تا انسان ها را از یوغ زنجیرهای اسارت آزاد کند و پیام دین رهایی بخشی است. هیچگاه زنان را از حضور در اجتماع منع نکرده است بلکه عنوان می کند زن و مرد آنجا که با هم مواجه می شوند، نخست نیت ها و پلیدی های جنسی را از خود دور کنند و چشم ها را از نامحرم فرو افکنند.

وی ادامه داد: دستورات قرآنی به سه بخش معنوی، معرفتی و عملی تقسیم می شود. پس وقتی به مردان می گوید که چشم های خود را از نامحرم فروافکنید و چشم چرانی نکنید یعنی حرمت نگاه خود را داشته باشید زیرا نگاه می تواند آسیب بزند. همینطور در مورد زنان هم توصیه می کند که چشم خود را فرو افکنید و نوع پوشش و لباس شما بگونه ای باشد که زیبایی های شما تا جایی که می شود پنهان باشد.

معاون رئیس جمهوری با یادآوری اینکه اینها دستوراتی است که حضور اجتماعی زنان را تضمین می کند، تصریح کرد: دستورات قرانی نمی گوید لباسی بپوشید که نتوانید تکان بخورید تا نیازهای اساسی را انجام دهید بلکه عنوان می کند به گونه ای باشد که زیبایی هایی که ممکن است مورد سوءاستفاده قرار گیرد حفظ شود و به عنوان فردی معرفی شوید که چارچوب ها و حرمت ها برایش مهم است. این همان بحث حجاب و نوع پوشش اسلامی است.

وی با بیان اینکه نوع پوشش بخشی از سبک زندگی است؛ اینکه چگونه بپوشیم تا کرامت ما حفظ شود، ادامه داد: موضوعی که قرآن کریم آن را از خانواده شروع کرده و به راحت بیان داشته داخل خانواده محارم چه کسانی هستند و با محارم چگونه بپوشیم و برای نامحرمان چگونه. در مورد محارم سخت گیری هم نکرده و بسیار زیبا وارد این موضوع شده است. سپس بیان داشته در جامعه نگاه، لباس و روابط چگونه باشد تا تزلزل جنسی و سوءاستفاده و بهره کشی رخ ندهد.

وی افزود: به صراحت می‌توان گفت نگاه قرآن نسبت به نوع مسائل و مناسبات زن و مرد و بحث محرم و نامحرم، ریشه در ایجاد امنیت و آرامش دارد.

به صراحت می‌توان گفت نگاه قرآن نسبت به نوع مسائل و مناسبات زن و مرد و بحث محرم و نامحرم، ریشه در ایجاد امنیت و آرامش دارد.معرفی سبک زندگی اسلامی به جوانان به خوبی صورت نگرفته است

معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده با یادآوری اینکه این سبک زندگی سالمی است که قرآن آن را تعریف می کند، درباره نحوه معرفی این نوع سبک زندگی به قشر جوان و نوجوان جامعه توضیح داد: مشکل امروز جامعه ما، معرفی درست این سبک زندگی برای جوانان است. تا کنون بگونه ای معرفی شده که گمان می کنند تماما اسارت، بگیر و ببند و محدودیت است. برای آنان عنوان نشده که این ها برای آزادی و رهایی شما است تا بتوانید ویژگی های ارزشمند درون خود را درست حفظ و نگهداری کنید تا مورد سوءاستفاده قرار نگیرید.

ابتکار افزود: در سایر نقاط جهان قبل از اتفاقات اخیر، کمپین «می تو» راه افتاد که در آن سوءاستفاده جنسی ممنوع شد زیرا آن ها سبک زندگی عفیفانه و توام با مناسبات اجتماعی و پوشش اسلامی را ندارند و به همین دلیل روابط به سوءاستفاده و بهره کشی کشیده شد. این به آن معنا است که ما هم اگر درست رعایت می کردیم مشکلات کمتری می داشتیم.

وی تاکید کرد: رعایت مناسبات دینی و فرهنگی با اجبار و برخوردهای سلبی، فیزیکی و انضباطی به نتیجه نمی رسد زیرا فرهنگ از جنس نرم است و درباره آن باید به درک مشترک رسید. یعنی باید با دختران و پسران در ارتباط بود و مناسبات رفتاری آنان در دوره بلوغ، نوجوانی و جوانی و دورانی که می خواهند در جامعه حضور پیدا کنند را به گفت وگو نشست.

رعایت مناسبات دینی و فرهنگی با اجبار و برخوردهای سلبی، فیزیکی و انضباطی به نتیجه نمی رسد چرا که فرهنگ از جنس نرم است و درباره آن باید به درک مشترک رسید. معاون رئیس جمهوری با تاکید بر اینکه یکی از محورهای گفت وگوی بین نسلی باید موضوعات عفاف و حجاب باشد، خاطرنشان کرد: امروز پدر و مادر متهم هستند و باید جواب نسل جوان که پرسشگر است را با فراهم کردن زمینه های گفت وگوی بین نسلی و بین خانواده فراهم کنند. خوشبختانه در بحث مهارت های زندگی، مدتی است که از سوی آموزش و پرورش کار شده است. امروز هم باید روی این مهارت ها کار شود و آن را تبدیل به کمپین گفت وگوی بین نسلی در ارتباط با عفاف و حجاب کنیم و آن را به عرصه رسانه و شبکه های مجازی کشاند.

عفاف و حجاب فراجنسیتی است

معاون رئیس جمهوری با تاکید بر اینکه عفاف و حجاب را محدود به زنان و دختران نکنیم بلکه موضوع کلان اجتماعی و بحثی فراجنسیتی است که قرآن کریم هم نخست مردان را مورد خطاب قرار داده است، تصریح کرد: موضوع عفاف و حجاب را زنانه نکنیم و طوری تلقی نکنیم که انگار فقط زنان مخاطب آن هستند. عفاف و حجاب متعلق به همه است و بحث کنترل و محدودیت و محدود سازی نیست بلکه بحث سبک زندگی خوب و سالم است؛ اینکه ما اگر یک سبک زندگی خوبی داشته باشیم درد و رنج در زندگی نخواهیم داشت و درد، رنج، اسارت، گرفتاری، بزهکاری، خشونت و تمام مصایب کاهش می یابد و بهره کشی آدمها از یکدیگر کاسته می شود.

با عفاف و حجاب، گرفتار بردگی مدرن نمی شویم

ابتکار گفت: متاسفانه در حال حاضر گرفتار بردگی مدرن شده ایم؛ بردگی که بنابر گزارش سازمان ملل متحد، به خرید و فروش انسان ها و کودکان و زنان منجر شده است، پس نیاز داریم به این موضوعات بپردازیم و آن را به بحث بگذاریم. باید اجازه دهیم جوانان بپرسند و چالشگری کنند و با آنان برخورد سلبی نکنیم و تعصب به خرج ندهیم.

وی یادآور شد: به جوانان فرصت بدهیم با این مفاهیم درست آشنا شوند. این مفاهیم اجبار و تحمیلی نیست بلکه مفاهیمی است که باید به درک مشترک برسند. باید به جوانان اجازه داد و باید این سبک زندگی را با معرفی الگوهای خوب اشاعه داد. در این راه، هر چه کار فرهنگی توام با عزت نفس و با آزادی داشته باشیم موفق خواهیم بود.

معاون رییس جمهوری تاکید کرد: کار فرهنگی یکطرفه و مونولوگ نتیجه بخش نخواهد بود؛ اینکه یکطرف تحمیل کند که همینی که هست و غیر از این حرف بزنی کافر و مشرک و مرتد هستی. درحقیقت مارک زنی و دور کردن جوانان با انواع و اقسام اتهامات و برخوردها، نتیجه نخواهد داد.

ابتکار توصیه کرد: هر چه با احترام و رعایت عزت نفس و شئون انسانی با طرف مقابل صحبت کنیم احتمال اثر گذاری و تغییر روش بیشتر خواهد بود.

گفت و گو از: فاطمه دهقان نیری

• روز عفاف و حجاب
• معصومه ابتکار
• قرآن کریم