ابلاغ یک بخشنامه مهم درباره شمش طلا / بانک ها حق این کار را ندارند
بانک مرکزی از طریق ابلاغ بخشنامه‌ای به شبکه بانکی، اعلام کرد که اخذ مسکوکات و شمش طلا از اشخاص ولو به صورت امانت و صدور گواهی از طریق سازوکار بورس کالا و سایر روش‌های مشابه، تنها پس از دریافت مجوز از بانک مرکزی امکان‌پذیر است. این تدابیر به منظور کنترل و نظارت دقیق‌تر بر بازار طلا و جلوگیری از سوءاستفاده‌ها و ریسک‌های ممکن اتخاذ شده است.
بانک مرکزی در بخشنامه شماره 260785/02 به تاریخ 24/10/1402، به تمامی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری تاکید کرده است. در این بخشنامه آمده است که مؤسسات اعتباری مجازند طبق بند (7-3) مقررات ناظر بر عملیات مجاز بانکی، به قبول و نگاهداری اشیاء گرانبها، اسناد و اوراق بهادار و اجاره صندوق امانات به مشتریان اقدام کنند.
با این حال، بانک مرکزی توجه خاصی به روش و شیوه‌های اجاره صندوق امانات و دریافت و نگهداری اشیاء گرانبها از مشتریان دارد. اخیراً، برخی از مؤسسات اعتباری به طور ناقص و در خلاف روال و قواعد معمول، با استناد به بخشنامه مذکور، مسکوکات طلا و شمش طلا را از مشتریان دریافت کرده و با صدور تأییدیه‌ای در این زمینه، موجبات صدور گواهی برای اشخاص امانت‌دهنده را فراهم می‌کنند، به گونه‌ای که این گواهی‌ها قابلیت معامله در سازوکارهای بورس کالا را دارند.
با این بخشنامه، بانک مرکزی تأکید می‌کند که مؤسسات اعتباری باید در اجاره صندوق امانات و دریافت و نگهداری اشیاء گرانبها، رعایت صحیح و قواعد متعارف را حفظ کرده و این نوع اقدامات ناقص و مغایر با روال مجاز بانکی را متوقف نمایند.
بدیهی است این اقدام موجب ایجاد فضای سفته‌بازی و افزایش قیمت‌ها به صورت کاذب و غیرواقعی و حبابی شده و می‌تواند از یک سو تفاوت قیمت مبادلاتی با ارزش ذاتی شمش و مسکوکات طلا را تشدید کند و از سوی دیگر، اسباب تضییع حقوق و منافع عامه را فراهم کند.
بر این اساس، از تاریخ ابلاغ این بخشنامه أخذ مسکوکات و شمش طلا از اشخاص ولو به صورت امانت که منتج به صدور گواهی از طریق سازوکار بورس کالا و غیر آن شود، صرفاً پس از أخذ مجوز از بانک مرکزی امکان‌پذیر می‌باشد. لذا مقتضی است به قید فوریت، هرگونه طرحی که واجد مشخصات و مختصات فوق در آن مؤسسه اعتباری، در حال اجراست متوقف شده و با فراخوان مناسب، نسبت به استرداد تمامی مسکوکات و شمش‌های طلای اخذ شده در کوتاه‌ترین زمان ممکن اقدام گردد.
یادآور می شود، این بانک به استناد اختیارات خود مقرر در قوانین بالادستی به ویژه قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، برای انتظام‌بخشی و تسهیل مبادلات طلا، تدابیر خاصی را در این رابطه از طریق سازوکار مرکز مبادله ارز و طلای ایران در دستور کار دارد که متعاقباً جزییات آن اعلام خواهد شد.
با توجه به مراتب مذکور، مقتضی است مراتب به قید تسریع و با لحاظ مفاد بخشنامه شماره 149153 /96 مورخ 16 /5 /1396 به تمامی واحدهای ذیربط آن بانک / مؤسسه اعتباری غیربانکی ابلاغ شده و بر حسن اجرای آن نیز نظارت دقیق به عمل آید.
آخرین جزئیات درباره فروش شمش طلا
با افزایش قیمت طلا و سکه در بازار داخلی، بانک مرکزی اقدام به اعلام سیاست‌های جدید مدیریت بازار کرد. این سیاست‌ها به منظور کنترل و تنظیم بازار و جلوگیری از افزایش نامناسب قیمت‌ها و نوسانات غیر قابل پیش بینی است. این اعلام سیاست‌ها می‌تواند شامل تدابیری مانند تنظیم حجم واردات، تنظیم نرخ سود وام‌های مرتبط با طلا و سکه، تعیین محدودیت‌هایی برای خرید و فروش، و یا تعیین مقررات جدیدی در خصوص معاملات مرتبط با طلا و سکه باشد.
طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی، معاملات شمش طلا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران از روز چهارشنبه هفته جاری آغاز خواهد شد.
علی سعیدی مدیرعامل مرکز مبادله ارز و طلای ایران در خصوص شرایط عرضه شمش در مرکز مبادله ایران گفت: عرضه شمش در مرکز مبادله از طریق سامانه و حراج حضوری خواهد بود.
سعیدی با تأکید براینکه اولین جلسه حراج به شکل حراج حضوری در روز چهارشنبه انجام می‌شود، تصریح کرد: شمش‌ها به صورت یک کیلویی عرضه می‌شود و عرضه کنندگان تمام افراد از جمله واردکنندگان طلا از طریق رفع تعهد ارزی خواهند بود.
مدیرعامل مرکز مبادله ارز و طلای ایران تصریح کرد: متقاضیان طلا نیز رسته تولیدکنندگان در صنف جواهر و بانک‌ها هستند و همچنین بانک مرکزی نیز به عنوان بازارگردان در طرف عرضه و تقاضا حضور خواهد داشت.
وی اضافه کرد: حراج در گذشته از طریق بانک کارگشایی انجام می‌شد، اما از این به بعد به شکل مدون و با مقررات از طریق مرکز مبادله ارز و طلای ایران عرضه خواهد شد.
سعیدی عنوان کرد: قیمتی که در مرکز مبادله مبنای مبادلات طلا خواهد بود عرضه و تقاضا است و مبادلات بر اساس پیشنهاد قیمت از سوی خریداران و پذیرفته شدن آن از سوی فروشندگان خواهد بود.
مدیرعامل مرکز مبادله ارز و طلای ایران اضافه کرد: حراج‌ها نیم ساعته خواهد بود و در هر روز 5 حراج نیم ساعته خواهیم داشت که در ساعت 17 هر روز آگهی عرضه طلا در روز بعد منتشر خواهد شد.
وی با بیان اینکه قیمت معاملات طلا در مرکز مبادله به قیمت‌های روز نزدیک است، تصریح کرد: در حال حاضر عرضه‌های خرد از طریق اتحادیه‌ها انجام خواهد شد و در مرکز مبادله عرضه خرد نخواهیم داشت. برای تقاضای خرد نیز معاملات گروهی از طریق اتحادیه‌ها درنظر گرفته شده، بدین صورت که چندین خریدار خرد با یکدیگر در قالب یک گروه طلا خریداری می‌کنند.
سعیدی در پایان تاکید کرد: هدف از عرضه طلا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران، جلوگیری از قاچاق و استفاده از طلا برای صنعت است تا حتی اگر خروج طلا صورت می‌گیرد، به صورت صادرات جواهرات و با ارزش افزوده باشد.