اختصاص حدود 100 میلیارد دلار ارز ترجیحی از سال 97 تا به امروز

باشگاه خبرنگاران جوان؛ فاطیما میرزایی - مهرداد لاهوتی، نائب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درمورد هدف دولت از افزایش نرخ ارز ترجیحی در لایحه بودجه 1404 گفت: در سال 1401، حدود 18 میلیارد دلار و در سال 1402، 15 میلیارد دلار و امسال، دولت در لایحه خود، 12 میلیارد دلار برای این منظور درنظر گرفته است. در نتیجه، باید دید آیا 12 میلیارد دلار که دولت پیشنهاد کرده در مقایسه با 18 میلیارد کافی است یا خیر؟ ما باید توجه کنیم چه چیزی برای کشور ما ضرورت دارد. از آن‌جایی که از 18 میلیارد دلار در سال 1401، 3 میلیارد دلار را به واردات چای اختصاص دادیم. آیا واقعاً واردات چای ضرورت داشت؟ ما به 101 هزار تن واردات چای نیاز نداشتیم.

لاهوتی اظهار کرد: در سال 1402، یک میلیارد و 300 میلیون دلار برنج وارد شد و در 6 ماه اول امسال، 512 هزار تن برنج وارد شده است در حالی که چند قلم کالا ضروری هستند که باید وارد کنیم. یکی، ذرت است که نیاز ما حدود 10 میلیون تن است و از این عدد، یک میلیون تن ذرت را در کشور تولید می‌کنیم. کنجاله از دیگر مواردی است که باید به آن اشاره کرد و به حدود 4 میلیون و نیم تن نیاز داریم و نیاز جو، 6 میلیون تن است و به یک میلیون و نیم تن دانه‌های روغنی و روغن خام هم احتیاج داریم. اما باید توجه کرد ارز ترجیحی نباید عاملی شود که به سمت خودکفایی نرویم. به همین دلیل، بر اساس قانون برنامه، تا پایان این قانون باید 90 درصد نیاز داخلی را در داخل کشور تولید کنیم.

در ادامه، مهدی دارابی کارشناس اقتصادی گفت: ما از سال 97 تا به امروز، حدود 100 میلیارد دلار ارز ترجیحی اختصاص داده‌ایم که این میزان به ریال، تقریباً دو هزار هزار میلیارد تومان یارانه ارزی است. اما خانوار رفاهی که با وجود هزینه کردن دولت باید داشته باشد را ندارد و افزایش قیمت‌های کالا‌های اساسی بعد از سال 1401 با وجود تخصیص ارز ترجیحی 28 هزار و 500 تومان به آن‌ها بیشتر از شاخص کل تورم بوده است.

این کارشناس اقتصادی مطرح کرد: در سال گذشته، موضوع چاپ پول وجود داشت برای این که مازاد برنج تولید داخل را خریداری کنیم. چون با رشد زیاد واردات برنج رو‌به‌رو بودیم. این موضوع در همه اقلام وجود دارد.

دارابی افزود: برای دهک‌های اول تا چهارم، بین مرغ 90 و 120 هزار تومانی هیچ تفاوتی ندارد. چون نمی‌توانند هر دو را خریداری کنند. به همین دلیل، فارغ از ارز ترجیحی، گرانی سفره خانوار همواره وجود داشته و لازمه‌اش این است که به فکر نظام رفاهی برای دهک‌های آسیب‌پذیر باشیم.

در ادامه، لاهوتی گفت: اگر بگوییم ارز ترجیحی تأثیرگذار نبوده است تحلیل درستی نیست. اما در لایحه بودجه، بیشتر نگاه دولت به تأمین کسری بودجه خود است.

در ادامه، دارابی تصریح کرد: همان‌طور که در نیم قرن اخیر، نظارت بر قیمت‌ها به صورت صد در صدی امکان‌پذیر نبوده است از این به بعد هم، نخواهد بود. چرا اقلام مصرفی مردم باید به نرخ ارز گره زده شود؟ این کار نادرستی است. وقتی بحث نظام‌رفاهی ریالی می‌کنیم به این دلیل است که کاری به نرخ ارز نداشته باشیم و چرا جامعه را به این موضوع حساس می‌کنیم که تبعات دیگری داشته باشد؟ باید سبد کالا‌های مصرفی مردم به ریالی باشد.

در ادامه، لاهوتی افزود: تاکنون از 194 میلیارد دلار پولی که به حساب صندوق وارد شده است 173 میلیارد دلار از صندوق برداشته شده و در این دولت، یک‌بار 7 میلیارد دلار برداشت شد و برای 9/8 میلیارد دلار هم اجازه دوم گرفته‌اند.